Định danh biển số và thách thức đối với thị trường xe máy cũ

Kể từ ngày 15/8, Thông tư 24/2023-BCA, ngày 1/7/2023 của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới (Thông tư 24) có hiệu lực đã tác động trực tiếp đến thị trường mua - bán xe máy cũ. Không khí kinh doanh tại nhiều cửa hàng buôn bán xe máy cũ trên địa bàn tỉnh trở nên ảm đạm, khác hẳn với sự nhộn nhịp, sầm uất trước đây.

Thông tư 24 được ban hành nhằm cải thiện công tác quản lý, kiểm soát, tăng cường an toàn giao thông đường bộ thông qua việc áp dụng các công nghệ hiện đại và quy trình quản lý tiên tiến. Thông tư yêu cầu việc định danh biển số xe không chỉ giới hạn ở việc cung cấp thông tin cơ bản về xe mà còn bao gồm thông tin về chủ sở hữu, nguồn gốc, và lịch sử sử dụng.

Điều này giúp cơ quan chức năng có cái nhìn toàn diện hơn về mỗi phương tiện và mọi thông tin về biển số xe đều được hệ thống quản lý trực tuyến, theo dõi chặt chẽ; xác minh thông tin của các chủ xe cũng như phương tiện giao thông một cách nhanh chóng, tăng cường tính minh bạch trong quản lý.

Anh Nguyễn Quốc Thắng (xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột) tư vấn cho khách hàng mua xe cũ.

Tuy nhiên, từ khi Thông tư 24 có hiệu lực, việc áp dụng đã có những vấn đề phát sinh, tác động không nhỏ đến thị trường xe máy cũ. Anh Nguyễn Quốc Thắng, chủ một cửa hàng xe máy cũ ở xã Hòa Thắng (TP. Buôn Ma Thuột) cho biết, hiện tại cửa hàng của anh đang có khoảng 100 chiếc xe máy cũ các loại. Từ ngày có quy định về biển số định danh, cửa hàng của anh trở nên ế ẩm. Trước đây, trung bình mỗi tháng, anh bán được 15 - 20 chiếc xe, nhưng từ ngày 15/8 đến nay chỉ bán được 5 chiếc giá rẻ, chủ yếu là các loại xe đời cũ, xe biển 4 số (theo quy định, biển xe 4 số không bắt buộc phải đổi sang biển số định danh).

Nguyên nhân của tình trạng trên là do việc thu hồi biển số xe cho chủ cũ, sang tên cho chủ mới gặp nhiều khó khăn, thủ tục rườm rà, thậm chí là không thể thực hiện được. Cụ thể, khi mua bán xe, chủ xe cũ phải làm thủ tục thu hồi đăng ký, biển số (khai báo trên cổng dịch vụ công), sau đó trực tiếp nộp đăng ký xe, biển số xe cho cơ quan đăng ký xe. Với quy định này, những xe máy cũ được cửa hàng thu mua từ nhiều năm trước, mất liên lạc với chủ xe thì việc sang tên không thể thực hiện được nếu chủ xe không có mặt. Bên cạnh đó, nếu chủ cũ đã lập gia đình thì cả hai vợ chồng và con cái (nếu có) phải cùng đến văn phòng công chứng làm giấy tờ ủy quyền. Sau đó, phải kê khai thông tin trực tuyến rồi tiếp tục đến cơ quan công an để làm thêm thủ tục. Điều này khiến người dân cảm thấy mệt mỏi, tạo tâm lý e ngại khi mua, bán xe cũ.

Theo tiết lộ của một số chủ cửa hàng xe máy cũ, để tiết kiệm thời gian, người bán và người mua thường thuê "dịch vụ" hoàn tất các thủ tục cần thiết. Tuy nhiên, chi phí làm một bộ hồ sơ mất khoảng 1 - 3 triệu đồng, chi phí gần bằng giá của một chiếc xe cũ bình dân nên không phải ai cũng thuê. “Từ ngày có thông tư, cũng có vài khách đến hỏi mua xe, nhưng khi nghe thủ tục sang tên rườm rà, phức tạp nên lại không mua nữa. Với tình trạng này, không biết lấy tiền đâu ra để xoay vốn, chi trả các chi phí như thuê mặt bằng, công thợ…”, một chủ cửa hàng xe cũ than vãn.

Những ngày gần đây, nhiều cửa hàng mua bán xe máy cũ trở nên ảm đạm, vắng khách hơn.

Người bán đã khó khăn, người mua xe cũng vất vả không kém. Anh Hồ Văn Thanh (xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột) mua lại một chiếc xe máy cũ của công ty nơi anh công tác và vừa làm xong thủ tục định danh, chuyển đổi biển số xe sau rất nhiều "truân chuyên". Anh Thanh than thở: “Nếu biết trước thủ tục sang tên, đổi chủ phức tạp và khó khăn như hiện nay, tôi sẽ cố gắng tích góp thêm vài tháng để mua một chiếc xe mới”.

Hiện nay, kinh doanh xe máy cũ vẫn là ngành đem đến nhiều giá trị, bởi học sinh, sinh viên, công nhân, người lao động với kinh tế eo hẹp, không phải ai cũng đủ điều kiện để mua xe máy mới. Thế nhưng với thực tế đang diễn ra, chủ các cửa hàng xe máy cũ rất mong cơ quan chức năng có giải pháp linh hoạt để tháo gỡ những khó khăn và hướng dẫn cụ thể để họ có thể nhanh chóng hỗ trợ khách hàng trong việc thực hiện các thủ tục đăng ký định danh, cấp biển mới cho xe máy cũ. Bên cạnh đó, các cửa hàng xe cũ cũng cần hợp tác chặt chẽ với cơ quan chức năng nhằm nắm rõ hơn về những yêu cầu, quy trình hỗ trợ khách hàng và đề xuất các giải pháp cần thiết để việc kinh doanh xe cũ được thuận lợi.

Ngọc Thùy