Vẫn còn bất cập trong thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp

Bảo hiểm thất nghiệp là chế độ bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì và tìm kiếm việc làm trên cơ sở đóng góp vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.

Nhờ có các chính sách hỗ trợ từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp mà rất nhiều người lao động đã vượt quá khó khăn về kinh tế, giải quyết được vấn đề việc làm để tạo thu nhập ổn định, từ đó góp phần ổn định thị trường lao động, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, thực tế áp dụng các quy định bảo hiểm thất nghiệp còn nhiều tồn tại, bất cập.

Người lao động làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Đắk Lắk.

Theo quy định tại Điều 50 Luật Việc làm năm 2013: Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, cứ đóng đủ 12 tháng đến 36 tháng thì được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp. Sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng. Mới đây, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã ban hành Công văn số 4379/LĐTBXH-VL, ngày 17/10/2023 hướng dẫn về bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp đối với trường hợp người lao động có thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng.

Cụ thể, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng và đáp ứng đủ các điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp thì được hưởng trợ cấp thất nghiệp với thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa là 12 tháng (tương ứng với 144 tháng đóng BHTN) và không được bảo lưu đối với thời gian thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp còn lại.

Như vậy với quy định nêu trên rõ ràng người lao động nếu có thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng sẽ bị thiệt thòi quyền lợi vì nếu đóng 13 năm hoặc 14 năm thì cũng chỉ được hưởng tối đa 12 tháng trợ cấp thất nghiệp và không được bảo lưu thời gian vượt quá 144 tháng. Điều này khiến cho nhiều lao động cảm thấy chưa được thỏa đáng và công bằng dễ dẫn đến tình trạng người lao động đóng đủ thời gian đóng tối đa sẽ nghỉ việc để kết hợp hưởng hai chế độ trợ cấp thất nghiệp và bảo hiểm xã hội một lần.

Theo thống kê của Trung tâm Dịch vụ việc làm Đắk Lắk (thuộc Sở Lao động -Thương binh và xã hội), trong năm 2022 toàn tỉnh có 477 lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 13 năm (156 tháng) được hưởng trợ cấp thất nghiệp 12 tháng;  đến tháng 10/2023 con số này là 554 người.

Để đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp, thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần sớm nghiên cứu bổ sung các quy định để đảm bảo hài hòa lợi ích cho người lao động khi tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp đặc biệt là nhóm đối tượng có thời gian trên 144 tháng. 

Được biết, năm 2023, Trung Tâm Dịch vụ việc làm Đắk Lắk đã thẩm định hồ sơ và tham mưu ban hành 11.300 quyết định hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp, với số tiền chi trả 163 tỷ đồng. 100% người lao động nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp đều được tư vấn việc làm, học nghề theo quy định. Qua đó đã có 300 lao đông tham gia học nghề (đạt 85,7% kế hoạch). 

Nguyên Tiến