Trợ cấp hưu trí xã hội: Mở rộng mạng lưới an sinh

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi năm 2024 đã dành riêng Chương III để quy định về một khái niệm mới trong hệ thống an sinh là trợ cấp hưu trí xã hội. Qua đó, góp phần hướng tới mục tiêu bảo đảm an sinh cho người cao tuổi, hình thành hệ thống BHXH đa tầng.

Theo đó, Luật BHXH năm 2024 quy định, từ ngày 1/7/2025, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng trừ quy định khác của Chính phủ và có văn bản đề nghị trợ cấp hưu trí xã hội thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Riêng đối với người có độ tuổi từ đủ 70 đến dưới 75 thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng thêm cả 2 điều kiện: không hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng trừ trường hợp khác do Chính phủ quy định, có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội cũng sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Như vậy, độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thấp hơn 5 tuổi so với quy định hiện hành.

Cán bộ bảo hiểm xã hội thăm hỏi người cao tuổi nhận chế độ hưu trí tại huyện Ea Kar.

Người được trợ cấp hưu trí xã hội có các quyền lợi, chế độ như: Trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng; hỗ trợ chi phí mai táng; hưởng bảo hiểm y tế (BHYT) do ngân sách nhà nước đóng. Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng do Chính phủ quy định, định kỳ 3 năm sẽ rà soát, xem xét việc điều chỉnh. Đồng thời, độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội cũng được xem xét điều chỉnh giảm dần phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.

Bên cạnh đó, Luật BHXH năm 2024 cũng nêu rõ, tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Mức tiền hỗ trợ thêm tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội của địa phương. Trường hợp đối tượng đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội đồng thời đủ điều kiện hưởng trợ cấp hằng tháng thì được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn.

Càng cao tuổi, người dân càng cần có điểm tựa an sinh vững chắc hơn. Trong khi đó, ở Đắk Lắk số lượng người cao tuổi có khoản tiền ổn định để chăm lo cho cuộc sống chưa nhiều. Theo bà Triệu Thị Ngoan, Chủ tịch Hội Người cao tuổi tỉnh, toàn tỉnh hiện có trên 164.000 người cao tuổi; trong khi đó, chỉ có trên 29.300 người cao tuổi đang hưởng lương hưu và trên 30.000 người cao tuổi đang hưởng chính sách bảo trợ xã hội. Với con số này, có thể thấy các chính sách an sinh xã hội vẫn chưa bao phủ hết. Do đó, quy định mới sẽ giúp các chính sách an sinh xã hội bao phủ rộng hơn.

Ông Y Siêô Knul (xã Ea Tiêu, huyện Cư Kuin) chia sẻ, năm nay ông đã ngoài 70 tuổi, cuộc sống gia đình rất khó khăn. Nghe thông tin về việc người cao tuổi đủ 75 tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội ông rất mừng, bởi hiện nay, cuộc sống hai vợ chồng già không có nguồn thu nhập nên luôn thiếu trước hụt sau. Chỉ vài năm nữa, vợ chồng ông sẽ được hưởng chế độ trợ cấp hưu trí xã hội, vơi bớt khó khăn phần nào.

Nhân viên Bưu điện TP. Buôn Ma Thuột chi trả lương hưu, trợ cấp xã hội cho người hưởng.

Có thể nói, việc giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ góp phần giúp người cao tuổi có thêm điều kiện cải thiện cuộc sống. Tuy nhiên, để bảo đảm an sinh xã hội cho người cao tuổi, ngay từ bây giờ việc tham gia BHXH là hết sức cần thiết. Người cao tuổi có lương hưu đồng nghĩa với việc sẽ có nguồn thu nhập ổn định hằng tháng bảo đảm cuộc sống khi về già, để tự chủ hơn trong cuộc sống của mình. Không chỉ thế, mức hưởng lương hưu không phải cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH để  bảo đảm cuộc sống của người nghỉ hưu.

Có khoản lương hưu, trợ cấp hằng tháng để trang trải cho cuộc sống, có tấm thẻ BHYT được cấp miễn phí để khám, chữa bệnh mỗi lúc sức khỏe không tốt... là mong ước của người dân khi hết tuổi lao động và Luật BHXH 2024 đang đáp ứng kỳ vọng mở rộng lưới an sinh xã hội, nhất là với cho người cao tuổi.

Thúy Hồng