"Gỡ rối" hướng nghiệp sau trung học cơ sở

Ngành giáo dục đang đẩy mạnh công tác giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng giáo dục sau tốt nghiệp THCS nhằm cung cấp thông tin về nghề nghiệp, kỹ năng lựa chọn nghề cho phụ huynh và học sinh.

Nhiều lựa chọn, nhiều băn khoăn

Sau khi tốt nghiệp THCS, học sinh có nhiều "ngã rẽ" như: học tiếp lên THPT, học tại trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên, học nghề kết hợp học văn hóa (chương trình 4 môn hoặc 7 môn) tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, khởi nghiệp…

Tháng 3/2025, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã tổ chức chuỗi Ngày hội tư vấn tuyển sinh – giới thiệu nghề nghiệp cho học sinh trung học năm 2025 tại 15 huyện, thị xã, thành phố trên toàn tỉnh với sự tham gia của đông đảo học sinh khối 9.

Tại ngày hội, đại diện lãnh đạo các trường THCS, phụ huynh và học sinh đã được nắm bắt chủ trương mới về công tác tuyển sinh lớp 10 vào các trường THPT công lập năm học 2025 - 2026; thông tin về ngành đào tạo, cơ sở đào tạo nghề kết hợp văn hóa cho đối tượng học sinh tốt nghiệp THCS…

Các em học sinh đã đặt các câu hỏi và được đại diện ngành giáo dục giải đáp về các vấn đề liên quan đến việc chọn ngành, chọn nghề sau khi tốt nghiệp THCS; tình hình công tác đào tạo nghề tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; các chính sách hỗ trợ và học bổng liên quan cho học sinh khó khăn khi theo học nghề kết hợp học văn hóa tại các trường trung cấp, cao đẳng. Trong đó, có nhiều câu hỏi liên quan đến các thông tin, kỹ năng mềm để thuyết phục gia đình trong việc chọn trường học, chọn nghề sau tốt nghiệp THCS…

Học sinh huyện Buôn Đôn đặt câu hỏi liên quan đến việc chọn ngành nghề tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh – giới thiệu nghề nghiệp cho học sinh trung học năm 2025.

Sau khi tham gia ngày hội được tổ chức tại Trường THCS Quang Trung, em Lang Thị Hà Vy (dân tộc Thái), học sinh Trường THCS Trần Hưng Đạo (huyện Ea Súp) chia sẻ rằng, em đã nắm bắt được nhiều thông tin bổ ích như: cơ sở đào tạo, ngành nghề đào tạo, tiêu chuẩn đầu vào của một số ngành nghề hệ trung cấp, định hướng việc làm sau ra trường… Hà Vy dự định sẽ học nghề Kế toán hoặc Văn thư lưu trữ (hệ trung cấp) vì nhận thấy phù hợp với sở thích, nhu cầu học tập của bản thân và định hướng từ gia đình.

Em Phạm Vàng Anh, học sinh Trường THCS Quang Trung (huyện Ea Súp) lại quan tâm đến các chính sách hỗ trợ học sinh khi học nghề kết hợp học văn hóa. Vàng Anh chia sẻ, nếu không đỗ vào THPT như kế hoạch, em có thể theo học tại các trường cao đẳng, trung cấp trên địa bàn tỉnh và có thể tiếp cận các chính sách hỗ trợ về học phí, học bổng…

Tại ngày hội tổ chức tại Trường THCS Nguyễn Trường Tộ, em Phạm Thị Phương Thảo, học sinh Trường THCS Hùng Vương (thị xã Buôn Hồ) đã đặt các câu hỏi liên quan đến ngành mình yêu thích là Quản trị nhà hàng. Phương Thảo đã được các giáo viên cung cấp thông tin về chương trình đào tạo, các môn học cụ thể (đặc biệt là ngoại ngữ), nắm các thông tin về vị trí việc làm liên quan đến các ngành nghề này (lễ tân, buồng phòng, phục vụ), các môn học liên quan...

Thấu hiểu để đồng hành

Sau khi tốt nghiệp THCS sẽ có nhiều "ngã rẽ" để đi nhưng do các em vẫn đang ở độ tuổi vị thành niên nên sẽ có nhiều khó khăn trong việc định hướng học tập cũng như thuyết phục gia đình trong việc đưa ra quyết định học nghề, chọn nghề.

Ông Đậu Đình Sáng, Phó Trưởng Phòng Công tác học sinh, sinh viên, tuyển sinh tư vấn việc làm, Trường Cao đẳng Đắk Lắk chia sẻ rằng, trong giai đoạn quan trọng này, các em chưa đủ chín chắn để tự mình đưa ra những quyết định mang tính bước ngoặt. Vì vậy, niềm tin và sự đồng hành của gia đình đóng vai trò then chốt.

Do đó, các em hãy xây dựng lòng tin với cha mẹ bằng sự ngoan ngoãn, hiếu thảo và nỗ lực học tập không ngừng; sau đó, hãy cùng cha mẹ khám phá thế giới nghề nghiệp rộng lớn, tìm hiểu kỹ lưỡng về nhu cầu của xã hội, tiềm năng phát triển của từng ngành nghề, cũng như uy tín và chất lượng đào tạo của các cơ sở đào tạo nghề. Sự kết hợp giữa sự tin tưởng của gia đình và sự hiểu biết sâu sắc về nghề nghiệp sẽ giúp các em tự tin kiến tạo con đường sự nghiệp vững chắc cho chính mình.

Học sinh huyện Buôn Đôn đặt câu hỏi liên quan đến việc chọn ngành nghề tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh – giới thiệu nghề nghiệp cho học sinh trung học năm 2025.

Thực hiện Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025”, Sở GD-ĐT đã giao chỉ tiêu tuyển sinh cho các trường THPT trên địa bàn tỉnh phù hợp với tình hình đội ngũ, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của các trường THPT; đồng thời đa dạng hóa hoạt động giáo dục hướng nghiệp tại các trường học; đổi mới công tác tuyển sinh vào lớp 10 THPT. Theo đó, năm học 2025 – 2026, tất cả các trường THPT công lập trên địa bàn tỉnh sẽ tổ chức tuyển sinh bằng phương thức thi tuyển nhằm tuyển chọn những học sinh có đủ phẩm chất, năng lực và có định hướng nghề nghiệp phù hợp để học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018; nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác phân luồng giáo dục sau tốt nghiệp THCS...

Thanh Hường