Mạng xã hội và mối nguy đối với trẻ em

Câu chuyện một học sinh lớp 2 ở xã Ea Wer tử vong do đuối nước khi chơi trò “ghe bobo” - một món đồ chơi tự chế từ xốp, dây thun, que kem… đang lan truyền trên TikTok - khiến nhiều người giật mình. Sự việc đau lòng ấy không chỉ là tai nạn thương tâm, mà còn là hồi chuông cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn từ các trào lưu mạng xã hội đối với trẻ em.

Theo lời bạn bè của nạn nhân, em đã ra hồ để thử thả “ghe bobo lội nước”, bởi trên TikTok, những clip về chiếc thuyền tí hon này xuất hiện dày đặc. Điều này cho thấy, sự lan tỏa nhanh chóng của các trào lưu mạng xã hội, cộng với tâm lý tò mò, thích khám phá của trẻ nhỏ, đã tạo thành những tình huống nguy hiểm mà phụ huynh khó lường hết.

Tuy nhiên, vấn đề không chỉ nằm ở trò chơi “ghe bobo”. Vụ việc này phản ánh tình trạng trẻ em đang tiếp cận quá dễ dàng với những nội dung chưa được kiểm chứng, thậm chí tiềm ẩn rủi ro lớn. Trong khi đó, nhận thức của trẻ còn hạn chế, khả năng đánh giá nguy cơ gần như bằng không. Trước một video hàng triệu lượt xem, trẻ chỉ nhìn thấy điều “vui”, “thú vị”, mà không hiểu phía sau có thể là tai nạn, thương tích hay thậm chí mất mạng.

Nhiều trẻ em học theo trò đua "ghe bobo" trên mạng, tự chế thuyền và chơi ở nơi ao hồ, sông suối mà không lường trước được nguy hiểm tiềm ẩn và tai nạn bất ngờ. (Ảnh minh họa)

Sau khi sự việc đau lòng xảy ra, nhà trường nơi học sinh lớp 2 nói trên theo học đã kịp thời chấn chỉnh, tổ chức quán triệt về mức độ nguy hiểm của trò chơi này cũng như các xu hướng mạng khác. Đây là bước đi cần thiết trong bối cảnh trẻ ngày càng chịu tác động mạnh từ môi trường số. Tuy nhiên, những nỗ lực trong khuôn viên trường học chỉ giải quyết được bề nổi của vấn đề. Khi rời cổng trường, trẻ vẫn đối diện với một thế giới mạng rộng lớn và khó kiểm soát hơn rất nhiều.

Khoảng trống lớn nhất hiện nay chính là việc trẻ em sử dụng mạng xã hội mà thiếu sự đồng hành của người lớn. TikTok, Facebook hay YouTube đều có cơ chế kiểm duyệt, nhưng chưa đủ để ngăn chặn hoàn toàn các nội dung sai lệch, độc hại hoặc thiếu an toàn. Trẻ nhỏ, đặc biệt là học sinh tiểu học, chưa thể tự phân biệt giữa hướng dẫn đúng và thử thách nguy hiểm. Trách nhiệm này thuộc về người lớn, trước hết là gia đình.

Phụ huynh cần giám sát việc sử dụng điện thoại, mạng xã hội của con, hướng dẫn trẻ không đến gần ao hồ, sông suối hay những nơi nguy hiểm. Quan trọng hơn, cha mẹ cần chủ động trang bị cho trẻ kỹ năng nhận diện rủi ro từ các video mạng: không tự ý làm theo các nội dung tự chế, không tham gia trend chưa được kiểm chứng, không thử sức với các thử thách mạo hiểm.

Đây cũng là thời điểm chúng ta phải nhìn nhận lại vai trò của giáo dục kỹ năng số trong chương trình học. Khi mạng xã hội trở thành một phần của đời sống, trẻ cần được dạy cách tự bảo vệ mình trong môi trường trực tuyến giống như được dạy bơi, dạy kỹ năng thoát hiểm hay dạy trẻ cách xử lý tình huống nguy cấp... An toàn mạng hiện nay là nhu cầu thực tế và cấp bách.

Sự việc đau lòng ở Ea Wer một lần nữa nhắc chúng ta rằng sự ngây thơ của trẻ nhỏ luôn đi cùng rủi ro lớn nếu không có sự định hướng đúng lúc. Mạng xã hội mang lại niềm vui và kiến thức, nhưng cũng ẩn chứa những mặt trái mà trẻ không lường được. Khi người lớn buông lỏng giám sát, những video vài chục giây có thể dẫn đến hậu quả cả đời.

Để không còn những mất mát thương tâm, người lớn phải đi trước một bước: quan tâm hơn, sát sao hơn và có trách nhiệm hơn với việc trẻ tiếp cận mạng xã hội. Bởi chỉ một phút bắt chước theo trend, trẻ có thể đánh đổi bằng cả tương lai của mình.

Việt An