Cẩn thận với biến chứng nguy hiểm khi đứt dây chằng chéo trước

Đứt dây chằng chéo trước là tình trạng phổ biến, là tổn thương hay gặp nhất trong các tai nạn lao động và hoạt động thể thao. Nhiều người bị đứt dây chằng chéo trước nhưng vẫn chủ quan, không phẫu thuật sớm khiến cho chân bị teo hoặc biến chứng nặng.

Khi bị đứt dây chằng chéo trước, phần mâm chày của cẳng chân có xu hướng bị bán trật ra trước lúc chạy nhảy, xoay người khiến người bệnh không thể thực hiện được các động tác phức tạp trong sinh hoạt cũng như các hoạt động thể dục thể thao… Bên cạnh đó, nếu tình trạng này kéo dài còn gây tổn thương thứ phát các thành phần khác trong khớp gối như: rách sụn chêm, giãn các dây chằng còn lại, bề mặt sụn khớp bị bong tróc, thoái hóa khớp do khớp gối bị bán trật thường xuyên, cơ đùi bị teo…

Anh Lưu Thế An (32 tuổi, ở huyện Krông Pắc) bị đứt dây chằng chéo trước cách đây một năm do tai nạn ngã xe gắn máy. Dù kết quả chụp phim cộng hưởng từ (MRI) tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên khẳng định bị đứt dây chằng chéo trước nhưng anh An chủ quan không đi phẫu thuật nối dây chằng, thậm chí vẫn chơi đá bóng.

Anh kể: “Mỗi khi đá bóng với mấy anh em trong xóm, tôi cố định chân bị đứt dây chằng chéo bằng dụng cụ bó gối thể thao sau đó đi lại, chạy nhảy như bình thường. Tuy nhiên, khớp gối càng ngày càng mất vững, đi lại khó khăn hơn, chân bên đứt bị teo, một bên 7 một bên 10, chụp MRI phát hiện mâm chày trượt ra trước so với lồi cầu đùi, sụn chêm bị kẹt giữa hai xương và rách, nguy cơ thoái hóa nên bác sĩ khuyên tôi phẫu thuật nối dây chằng”.

Một bệnh nhân bị đứt dây chằng chéo trước được chăm sóc sau phẫu thuật nối dây chằng tại Bệnh viện Đa khoa Cao Nguyên.

Theo các bác sĩ Khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên), có hai nguyên nhân khiến dây chằng chéo trước bị đứt: chấn thương trực tiếp và chấn thương gián tiếp. Chấn thương trực tiếp chiếm tới khoảng 30% khi va chạm trực tiếp vào vùng gối hoặc chơi các môn thể thao như đá bóng, bóng chuyền… hay tai nạn giao thông va chạm vùng đầu gối. Chấn thương gián tiếp là nguyên nhân gây nên đứt dây chằng chéo đầu gối thường gặp nhất, chẳng hạn như bạn đang chạy thì dừng hoặc chuyển hướng một cách đột ngột trong khi bàn chân vẫn giữ nguyên.

Một số triệu chứng có thể xuất hiện khi bị đứt dây chằng chéo đầu gối, như: người bệnh thường nghe được tiếng kêu “rắc” khi té ngã, sau đó đau dữ dội, không đi được phải nhờ người khác nâng đứng dậy. Sau một vài ngày thấy giảm đau dần nhờ bất động tốt và dùng các phương pháp giảm đau hỗ trợ như chườm đá lạnh, uống thuốc giảm đau…

Chính vì vậy, người bệnh tưởng mình đã khỏi bệnh mà không cần đến bác sĩ khám, đây là nguyên nhân bỏ sót khi bị đứt dây chằng chéo trước. Khi bị đứt dây chằng chéo trước, nếu không phẫu thuật sớm, người bệnh sẽ gặp các tình trạng: gối bị lỏng, người bệnh đi lại khó khăn, chân yếu; chân bên gối lỏng khó khăn khi đứng trụ; dễ vấp ngã khi chạy nhanh; khi leo cầu thang, cảm giác chân không thật, khó khăn bước lên, bước xuống; người bệnh ít vận động do đau bởi khớp gối bị lỏng lẻo nên triệu chứng này thường xuất hiện muộn, kèm theo teo cơ, cơ đùi bị chấn thương sẽ nhỏ hơn so với bên lành.

Đứt dây chằng chéo trước là tổn thương thường gặp khi chơi thể thao.

Khi bị đứt dây chằng chéo trước, người bệnh nên phẫu thuật tái tạo dây chằng bị đứt càng sớm càng tốt, thích hợp nhất là từ 1 tuần đến 2 tháng sau khi dây chằng bị đứt. Việc phẫu thuật tạo hình dây chằng chéo trước để chức năng khớp gối được cải thiện và ngăn ngừa các tổn thương thứ phát do đứt dây chằng chéo trước gây ra. Với trường hợp bị đứt dây chằng chéo trước không hoàn toàn nhưng bên còn lại không còn đủ giữ vững khớp gối cũng có thể chỉ định phẫu thuật tạo hình đứt dây chằng chéo trước. Đặc biệt sau phẫu thuật, người bệnh cần được tập phục hồi chức năng để giúp dây chằng mới được máu nuôi sống tốt, khỏe, đủ để giữ vững khớp gối. Nếu luyện tập không đúng phương pháp, dây chằng mới sẽ bị chết.

Để phát hiện sớm tình trạng đứt dây chằng chéo trước, khi bị chấn thương, không nên tự dùng thuốc giảm đau mà nên đến khám tại các cơ sở y tế. Bằng các biện pháp thăm khám chuyên khoa, các bác sĩ sẽ xác định đúng nguyên nhân gây đau sau khi khám trực tiếp lên khớp gối. Những trường hợp không rõ ràng, người bệnh sẽ được hướng dẫn chụp MRI để khẳng định thêm chẩn đoán. Qua đó, sẽ kịp thời xử trí triệt để các tổn thương, sớm phục hồi chức năng khớp gối cho bệnh nhân, đồng thời tránh bỏ sót các tổn thương khác ngoài nguyên nhân đứt dây chằng chéo trước. Việc xử trí kịp thời còn giúp bệnh nhân loại bỏ những nguy cơ về lâu dài có thể dẫn đến nhiều bệnh lý khác của khớp gối.

Mỹ Hạnh