Nhiều khó khăn trong xây dựng nông thôn mới ở huyện Buôn Đôn

Mặc dù đã tập trung mọi nguồn lực để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), song huyện Buôn Đôn vẫn còn nhiều tiêu chí vượt quá khả năng của địa phương, khó hoàn thành nếu không nhận được sự quan tâm đầu tư hơn nữa từ phía tỉnh và Trung ương.

Ngay từ khi triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, Huyện ủy Buôn Đôn đã có văn bản chỉ đạo các ngành, đơn vị chức năng của huyện bám sát các tiêu chí có liên quan đến lĩnh vực mình phụ trách để thực hiện một cách sát sao. Đơn cử như Công an huyện đã triển khai hiệu quả các phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Phòng chống ma túy và tệ nạn xã hội (gắn với tiêu chí số 19 về an ninh trật tự xã hội); Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội nỗ lực đẩy mạnh công tác dạy nghề, giới thiệu việc làm cho lao động địa phương (gắn với tiêu chí số 12 về tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên và tiêu chí 11 về tỷ lệ hộ nghèo); Hội Phụ nữ huyện phối hợp với đoàn thể các cấp tuyên truyền vận động hội viên và nhân dân góp ngày công, tiền, hiến đất để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội… Hiện nay, 100% số xã trong huyện đều đạt tiêu chí về bưu điện (tiêu chí số 8), tỷ lệ lao động có việc làm, giáo dục (tiêu chí số 14), y tế (tiêu chí 15) và an ninh trật tự (tiêu chí 19). Tuy nhiên thực tế cho thấy việc thực hiện chương trình xây dựng NTM ở Buôn Đôn vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Đường bê tông sạch đẹp thuộc thôn 16, xã Ea Bar được Nhà nước đầu tư vốn, còn người dân đóng góp ngày công.

Là xã vùng III nên Cuôr Knia có những tiêu chí rất khó đạt như: giao thông nông thôn (tiêu chí 2), lưới điện quốc gia (tiêu chí 4) và chợ (tiêu chí số 7). Đối với giao thông, toàn xã có 12,8 km đường liên xã nhưng đến nay mới chỉ 8 km được cứng hóa, 100% tuyến liên thôn còn là đường đất “nắng bụi mưa lầy”, 40 km đường nội thôn thì mới chưa đầy 3 km được cứng hóa… Theo ông Nguyễn Hồng Sơn, cán bộ địa chính phụ trách lĩnh vực xây dựng NTM xã, Cuôr Knia là xã thuần nông, song do điều kiện đất đai bạc màu, năng suất cây trồng thấp, nên đời sống kinh tế gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn khá cao (chiếm 22,5% số hộ). Chính vì vậy, việc vận động người dân đóng góp tiền để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội rất khó. Tuy nhiên, họ sẵn sàng hiến đất, ngày công để làm đường giao thông, chỉ mong Nhà nước đầu tư vốn. Còn về điện lưới quốc gia thì nhiều năm nay, một số thôn trong xã vẫn chưa được đầu tư lắp đặt. Khó khăn hơn cả là địa bàn thôn 8, bà con đã tự góp tiền, mỗi hộ từ 10 - 20 triệu đồng để mua cột điện, đường dây xin bắt nhờ điện của một số thôn lân cận ở xã Ea Bar (huyện Buôn Đôn) cách nhà 2 - 3 km.

Còn tại Ea Wer, theo ông Nguyễn Văn Tám, Phó Chủ tịch UBND xã thì cái khó nhất đối với việc xây dựng NTM trên địa bàn là tiêu chí môi trường (tiêu chí 17) và hộ nghèo (tiêu chí số 11). Xã có 1.900 hộ với 9.000 nhân khẩu, trong đó số hộ người dân tộc thiểu số chiếm gần 40%. Phần lớn bà con nơi đây vẫn giữ tập quán chăn nuôi gia súc, gia cầm thả rông, hoặc nuôi nhốt chung trong khu vực sinh sống của cộng đồng dân cư, gây ô nhiễm môi trường trầm trọng. Tập quán chăn nuôi lạc hậu dẫn đến nhiều hệ lụy như tình hình dịch bệnh phát sinh trên vật nuôi và lây lan sang người diễn ra khá phổ biến, nhất là những bệnh về hô hấp, đau mắt đỏ và bệnh ngoài da. Bên cạnh đó, đời sống kinh tế người dân kém phát triển do việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi còn hạn chế; tỷ lệ hộ nghèo hằng năm giảm chậm, hiện vẫn còn chiếm tới 36,7% số hộ dân trong xã.

Ông Hồ Đắc Phong, cán bộ phụ trách lĩnh vực xây dựng NTM thuộc Phòng NN-PTNT huyện Buôn Đôn cho biết, toàn huyện có 7 xã thì mới chỉ có xã Ea Bar (xã điểm về xây dựng NTM của tỉnh) là đạt 13/19 tiêu chí, các xã khác như Ea Wer, Ea Huar, Krông Na, Ea Nuôl mới chỉ đạt 6 - 7 tiêu chí. Theo ông Phong, thực tế quá trình triển khai xây dựng NTM, nhiều tiêu chí đưa ra chưa thật sự phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của huyện. Đơn cử như tiêu chí môi trường, cơ sở vật chất văn hóa (tiêu chí số 6), tỷ lệ hộ nghèo (tiêu chí 11)… Nếu thực hiện theo quy định thì gần như 100% số xã trong huyện không thực hiện được. Ngoài ra, tiêu chí giao thông cũng còn những bất cập. Do địa hình các xã rộng, dân cư thưa thớt, bị chia cắt bởi hệ thống khe suối dày đặc nên chi phí làm đường rất lớn. Trong khi đó, việc huy động nguồn vốn đối ứng cũng vô cùng khó đối với các xã, do hầu hết dân cư sống bằng nông nghiệp, thu nhập thấp hoặc không có thu nhập. Chính vì vậy, nếu vốn đầu tư từ ngân sách của tỉnh, Trung ương không có sự ưu đãi đặc biệt và các tiêu chí không có sự điều chỉnh sát thực tế ở địa phương thì thật khó để Buôn Đôn hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.

Ông Hồ Đắc Phong cho biết, từ năm 2011 đến nay, chỉ có xã Ea Bar (là xã điểm của tỉnh) được phân bổ vốn xây dựng NTM, còn lại các xã khác thì chưa được bố trí vốn. Chính vì “đói” vốn hỗ trợ nên mặc dù tất cả các xã đều đã phê duyệt đề án xây dựng NTM nhưng huyện vẫn hết sức lúng túng trong quá trình triển khai, đặc biệt là kế hoạch xóa đói, giảm nghèo và tạo việc làm cho người dân. Khi bài toán kinh tế vẫn còn loay hoay chưa có lời giải thì các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập, môi trường, giao thông... đương nhiên khó có thể hoàn thành.

 Lê Thành