HTX Nông nghiệp dịch vụ công bằng Ea Kiết: Sản xuất cà phê vì mục tiêu bền vững

Năm 2011, HTX Nông nghiệp dịch vụ công bằng Ea Kiết (thôn 1, xã Ea Kiết, Cư M’gar) được thành lập trên cơ sở một tổ liên kết sản xuất cà phê bền vững đã hoạt động từ năm 2008 với mục đích liên kết các hộ trồng cà phê có cùng nhu cầu được hỗ trợ về vật tư nông nghiệp, kỹ thuật canh tác, chế biến, bảo quản, cùng nhau cam kết ứng dụng và tuân thủ các tiêu chuẩn canh tác cà phê tiên tiến của thế giới, làm gia tăng giá trị của sản phẩm cà phê và nâng cao giá trị thương mại.

Dây chuyền chế biến cà phê ướt của HTX Nông nghiệp dịch vụ công bằng Ea Kiết.

Khi mới thành lập, HTX có 48 hộ thành viên tham gia chương trình cà phê bền vững, với tổng diện tích 91,1ha, sản lượng 360,5 tấn. Đến cuối năm 2012, HTX phát triển thêm 49 hộ thành viên, diện tích 92,2 ha, sản lượng 361,7 tấn. Hiện nay, HTX có tổng số thành viên tham gia chương trình cà phê bền vững FLO là 97 thành viên, với diện tích 183,3ha, sản lượng 722,2 tấn. Trong đó, có 3 hộ thành viên là người dân tộc thiểu số. Tổng doanh thu của HTX năm 2014 đạt 37 tỷ đồng, lợi nhuận đạt gần 1,5 tỷ đồng. Thu nhập bình quân của xã viên tăng từ 30 triệu đồng năm 2011 lên 40 triệu đồng năm 2012 và năm 2014 là 50 triệu đồng. Ông Nguyễn Văn Phúc, Chủ tịch HĐQT HTX cho biết,  được sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, Liên minh HTX tỉnh, Công ty TNHH Dak Man Việt Nam đã tìm nguồn tài trợ xây dựng cho HTX nhà máy chế biến ướt công suất 5 tấn/giờ giá trị trên 6 tỷ đồng. Trong đó, vốn của các thành viên là 51%, từ Quỹ Thách thức Việt Nam là 49%. Đây là mô hình chế biến cà phê vối đầu tiên do nông hộ sở hữu và vận hành trong tỉnh. Các xã viên muốn tham gia hệ thống chế biến này, trong quá trình sản xuất cà phê phải đáp ứng bộ tiêu chí với 4 yếu tố: môi trường, kinh tế, xã hội và bảo đảm công bằng. Cụ thể phải tuân thủ các yêu cầu, quy trình kỹ thuật về trồng cây che bóng, phun thuốc, bón phân, cắt cành; thu hái đạt tỷ lệ quả chín 80% trở lên; cà phê sau khi thu hoạch, trong vòng 24 giờ phải đưa vào hệ thống chế biến ướt… Về đầu ra cho sản phẩm, hằng năm HTX ký kết với Công ty TNHH Dak Man Việt Nam các hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho thành viên từ đầu mùa vụ, giá cả phụ thuộc vào từng thời điểm. Sau mùa vụ thu hoạch, các thành viên đem sản phẩm lên nhập tại HTX, trong thời gian chưa bán được thì HTX ứng trước cho thành viên 50% giá trị sản phẩm để bảo đảm đời sống sinh hoạt và phục vụ sản xuất cho vụ mùa sau. Sản phẩm đạt chất lượng quả chín trên 90%, HTX sẽ hỗ trợ về giá tăng thêm 6.000 đồng/kg so với giá thị trường. Để bổ sung, nâng cao kiến thức về kỹ thuật trồng, chăm sóc, chế biến cà phê cho các hộ thành viên, HTX ký kết với các nhà khoa học chuyên ngành về nông nghiệp để tổ chức các lớp tập huấn cho các thành viên nhận biết và phát hiện các loại sâu bệnh gây hại trên cây cà phê để phòng trừ; cách ghép chồi cà phê, ủ vỏ cà phê bằng chế phẩm sinh học để giảm chi phí đầu vào... Về dịch vụ phân bón, HTX đã tìm kiếm và ký kết với các công ty cung ứng phân bón có uy tín, đảm bảo chất lượng nhằm giảm bớt khâu trung gian để cung cấp cho thành viên sản phẩm phân bón tốt nhất với giá thấp hơn thị trường.

Bên cạnh nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, những năm qua, HTX cũng luôn tham gia các chương trình, hoạt động chung tay vì cộng đồng như: xây dựng được 4km đường giao thông nông thôn, kinh phí 2,12 tỷ đồng;  hỗ trợ UBND xã Ea Kiết 40 triệu đồng mua xe thu gom rác thải tại địa bàn xã; ủng hộ người khuyết tật, thăm viếng thân nhân các thành viên, tặng quà người nghèo ăn tết, chương trình mỗ mắt nhân đạo cho người nghèo do bệnh viên mắt TP. Hồ Chí Minh thực hiện tại Đắk Lắk với tổng trị giá 47 triệu đồng… Ngoài ra, HTX đã tạo công ăn việc làm cho 15 lao động tại địa phương.

Chính những ưu việt trong trang bị kỹ thuật; sản xuất chế biến cà phê thân thiện với môi trường; bảo đảm cơ chế về giá... đã tạo được sức hút với xã viên, giúp họ yên tâm lao động sản xuất, gắn bó lâu dài với HTX.

  Ngọc Khuê