Diện mạo từ chương trình xây dựng nông thôn mới

Với những cách làm sáng tạo, đầy tâm huyết, cùng với sự đồng thuận của người dân, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) đã góp phần làm đổi thay diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống vật chất lẫn tinh thần cho người dân ở nhiều địa phương.

Những kết quả đáng mừng

Về xã Ea Kly (huyện Krông Pắc) thời điểm này, khắp các tuyến đường nội thôn đâu đâu cũng vang tiếng ồn ã của những chiếc máy trộn bê tông, mọi người khẩn trương khuân vác đá, xi măng, làm sạch mặt bằng chuẩn bị bê tông hóa các tuyến đường. Dẫu vai áo ướt đẫm mồ hôi vì mệt nhọc nhưng trong ánh mắt ai cũng rạng ngời niềm vui mừng, phấn khởi khi sắp đi trên con đường kiên cố, sạch đẹp được xây dựng từ chính công sức của mình. Ông Nguyễn Hải Sâm, Chủ tịch UBND xã Ea Kly cho biết, dù đã cán đích NTM theo đúng lộ trình, nhưng xác định xây dựng NTM là chương trình dài hơi, phải mang tính bền vững, nên Đảng ủy, chính quyền xã đã vận động nhân dân tiếp tục nỗ lực phấn đấu kiện toàn các tiêu chí NTM. Đáng mừng là từ những kết quả đạt được, người dân các thôn, buôn đã thấy rõ ích lợi thiết thực từ chương trình NTM mang lại, từ đó phát huy vai trò làm chủ, chủ động đăng ký kiện toàn các tiêu chí NTM, đặc biệt là các tiêu chí khó đạt như giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa... Phấn khởi trước những thành quả đã đạt được, ông Nguyễn Hải Sâm chia sẻ thêm: Từ khi triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM, đã có nhiều gương cá nhân, tập thể điển hình tự nguyện hiến đất canh tác, phá dỡ tường rào, giải phóng mặt bằng. Cùng với sự đầu tư hỗ trợ của Nhà nước, giờ đây những con đường gập ghềnh, “nắng bụi mưa lầy” đã được thay thế bằng bê tông vững chắc, sạch sẽ, thuận tiện cho việc giao thương đi lại; điện, trường học, trạm y tế được xây dựng khang trang. Chương trình xây dựng NTM đã tạo bàn đạp để địa phương có những bước tiến vượt bậc về mọi mặt. 

Với cán bộ và nhân dân xã Quảng Điền (huyện Krông Ana), chương trình xây dựng NTM thực sự đã làm “thay da đổi thịt” diện mạo của địa phương. Đến thăm Quảng Điền vào những ngày giáp xuân, dọc hai bên đường là những ngôi nhà mái thái mới xây khang trang, những tuyến đường nội xã được chia ô bàn cờ và bê tông kiên cố, khác hẳn dáng dấp của một vùng quê nghèo cách đây 10 năm. Ông Võ Vinh, Chủ tịch UBND xã Quảng Điền phấn khởi: “Chương trình xây dựng NTM đã giúp người dân nhận thức được vai trò chủ thể của mình cũng như lợi ích, hiệu quả từ chương trình mang lại. Ngay khi phát động, bà con luôn đồng lòng ủng hộ, chung sức, chung lòng thực hiện các tiêu chí về NTM. Nhờ đó, hạ tầng giao thông được đầu tư nâng cấp, nhiều mô hình kinh tế hiệu quả ngày càng được nhân rộng đã góp phần giảm rõ rệt số hộ nghèo và cận nghèo, đời sống vật chất của người dân được cải thiện đáng kể. Đến nay xã đã hoàn thành 19 tiêu chí NTM”.

Người dân xã Ea Kly (huyện Krông Pắc) làm đường giao thông nông thôn.

Theo ông Vũ Văn Đông, Thường trực Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh, trong 5 năm qua, tổng nguồn vốn huy động xây dựng NTM trên địa bàn toàn tỉnh là 37.455,5 tỷ đồng. Cùng với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, nhân dân trên địa bàn tỉnh đã đóng góp 961 tỷ đồng tiền mặt, hiến trên 955.000 m2 đất, hơn 100.000 ngày công lao động... để xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu ở nông thôn như: làm đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, sân thể thao, nhà văn hóa...

Có thể nói, sau 5 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng và chính quyền, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự nỗ lực của toàn thể cán bộ và nhân dân, tỉnh Đắk Lắk đã đạt được một số kết quả quan trọng. Toàn tỉnh đã đạt 1.586 tiêu chí/2.888 tiêu chí NTM, bằng 54,9%, tăng 1.078 tiêu chí so với năm 2011; bình quân toàn tỉnh đạt 10,43 tiêu chí/xã, tăng 7,09 tiêu chí NTM so với năm 2011. Xây dựng NTM đã trở thành phong trào mạnh mẽ lan rộng trên địa bàn cả tỉnh, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn khang trang, văn minh hơn; cơ sở hạ tầng thiết yếu được nâng cấp; đời sống người dân từng bước được cải thiện; hệ thống chính trị cơ sở tiếp tục được củng cố; an ninh trật tự được giữ vững.

Nhiều cách làm hay

Khi bắt tay vào xây dựng NTM, các cấp ủy, chính quyền và người dân xã Quảng Tiến (huyện Cư M’gar) đã xác định tiêu chí phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là bước đệm quan trọng thúc đẩy các tiêu chí khác hoàn thành. Với phương châm đó, chính quyền địa phương đã triển khai việc quy hoạch vùng chuyên canh cây trồng để phát huy khả năng sử dụng của các công trình thủy lợi; khuyến khích người dân trồng xen các loại cây ăn quả như bơ, sầu riêng, mít… trong vườn cà phê để tăng thêm lợi nhuận. Cùng với đó, xã còn phối hợp với các ngành chức năng huyện thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật để bà con ứng dụng, lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi cho năng suất, chất lượng cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khả năng đầu tư mỗi gia đình. Ông Phạm Trung Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Quảng Tiến cho biết, qua quá trình triển khai thực hiện, đến nay 100% diện tích các loại cây trồng trên địa bàn đều bảo đảm nguồn nước tưới tiêu ổn định nhờ các công trình thủy lợi, đặc biệt vào mùa khô hằng năm không có diện tích cây trồng nào bị thiếu nước. Năng suất lúa bình quân đạt từ 9 - 9,5 tấn/ha, cà phê từ 4 - 5 tấn nhân/ha, tiêu từ 3 - 3,5 tấn/ha… Đời sống kinh tế của người dân không ngừng được nâng cao, thu nhập bình quân trên đầu người đạt 49 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 15% năm 2011 đến nay còn 2,5%. Việc vận động người dân đóng góp xây dựng các công trình xã hội luôn gặp thuận lợi, nhất là phong trào hiến đất, đóng góp tiền, ngày công lao động để làm đường giao thông nông thôn, tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn… Đến nay, xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM.

Nói về những kinh nghiệm xây dựng NTM trên địa bàn, ông Võ Vinh, Chủ tịch UBND xã Quảng Điền (huyện Krông Ana) chia sẻ: Qua 5 năm xây dựng NTM, bài học lớn được rút ra từ thực tiễn ở Quảng Điền là “ý Đảng hợp lòng dân”. Chính sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị đã phát huy sức mạnh cộng đồng để làm nên thắng lợi của phong trào. Theo ông Vinh, công tác tuyên truyền vận động nhân dân phải đi đôi với việc nêu gương của cán bộ, đảng viên; sự đoàn kết thống nhất cao trong nội bộ sẽ tạo được lòng tin, sự hưởng ứng của nhân dân. Từ sự chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền xã, tinh thần trách nhiệm của các tổ chức hội, đoàn thể và nhân dân ngày càng trở nên sôi nổi. Tiêu biểu là phong trào thu gom rác thải sinh hoạt của Đoàn thanh niên xã. Hiện có gần 90% các hộ dân trong xã đã tự nguyện đóng góp 100 nghìn đồng/hộ/tháng để tạo kinh phí hoạt động cho tổ thu gom rác thải. Hay như phong trào xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch”, “Tổ phụ nữ không có con hư hỏng” của Hội Phụ nữ xã đã góp phần giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn…. Cùng với đó, xã Quảng Điền còn thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”. Các công trình xây dựng NTM trước khi thực hiện đều được bàn bạc và công khai minh bạch, khi thực hiện được nhân dân nhiệt tình đóng góp và quản lý, giám sát chặt chẽ.

Xã Hòa Đông là địa phương điển hình của huyện Krông Pắc trong việc khơi dậy nguồn lực và sự đoàn kết trong dân, xây dựng NTM. Theo đó, cấp ủy, chính quyền xã đã thành lập các tổ công tác thôn, buôn; phát huy vai trò, trách nhiệm của người có uy tín trong cộng đồng, tích cực tuyên truyền, vận động người dân hưởng ứng phong trào thi đua “chung sức, chung lòng xây dựng NTM”, giúp người dân thấy được lợi ích của phong trào, từ đó nhiệt tình tham gia. Qua 5 năm thực hiện xây dựng NTM, xã đã huy động nhân dân đóng góp được 204,4 tỷ đồng, chiếm đến 73,7% tổng kinh phí xây dựng NTM trên địa bàn. Đến nay, hầu hết các tuyến đường liên thôn, nội thôn trên địa bàn đã được bê tông hóa; nhiều công trình công cộng khác như nước sinh hoạt, thủy lợi, nhà văn hóa cộng đồng thôn buôn… cũng dần được hoàn thiện đưa vào sử dụng, góp phần nâng cao đời sống, tạo thêm điều kiện để người dân phát triển kinh tế. Từ đó đưa tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm từ 12,8% năm 2011 xuống còn 3,39% năm 2015…

Theo Chủ tịch UBND huyện Krông Pắc Y Suôn Byă, kinh nghiệm cho thấy, để thực hiện tốt phong trào xây dựng NTM, mỗi địa phương không chỉ làm tốt công tác tuyên truyền mà còn phải biết phát huy sức mạnh tổng hợp của cả nội lực và ngoại lực. Ngoài nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, các địa phương phải có nhiều giải pháp để huy động các nguồn lực đầu tư từ các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân. Có như vậy, hiệu quả của các nguồn lực đầu tư mới được phát huy, việc xây dựng NTM mới đạt hiệu quả cao. 

Lê Thành - Hồng Chuyên