Một niên vụ buồn với người trồng tiêu

Ảnh hưởng của thời tiết

Theo số liệu của Cục Thống kê tỉnh, toàn tỉnh hiện có trên 27.588 ha tiêu, trong đó diện tích trồng mới 5.561 ha, diện tích kinh doanh 14.865 ha, năng suất đạt trên 3,2 tấn/ha, sản lượng hằng năm 48.650 tấn; trong đó trồng tập trung nhiều ở một số huyện như: Cư Kuin, Krông Năng, thị xã Buôn Hồ, Ea H’leo, Ea Kar… Tuy nhiên, theo nhận định của người trồng tiêu thì năng suất năm nay chỉ đạt khoảng 50-60% so với niên vụ trước.

Huyện Krông Năng được đánh giá là một trong những địa phương có diện tích tiêu lớn trong tỉnh với 4.254 ha, tăng 1.000 ha so với cùng kỳ năm 2016 và diện tích này không ngừng tăng lên mỗi năm. Theo ông Lê Rế, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Năng, năng suất tiêu niên vụ 2016-2017 trên địa bàn huyện dự đoán giảm khoảng 20% do diễn biến thất thường của thời tiết dẫn đến phát sinh các loại sâu bệnh hại. Trong 3 tháng đầu năm 2017 đã có tới gần 80 ha hồ tiêu bị chết và ảnh hưởng năng suất do sâu bệnh. Nguyên nhân chủ yếu là do đầu năm 2016 hạn hán kéo dài, đến cuối năm lại mưa nhiều khiến cho cây tiêu bị ngập nước và ủ bệnh. Một nguyên nhân khác nữa là do người dân ồ ạt tăng diện tích tiêu khiến cho dịch bệnh khó kiểm soát.

Vườn tiêu của gia đình ông Đàm Huy Lý (xã Ea Ning, huyện Cư Kuin) bị nhiễm bệnh chết hàng loạt.

Tại địa bàn các huyện Cư Kuin, Ea H’leo, thị xã Buôn Hồ… năng suất tiêu cũng giảm mạnh do ảnh hưởng của thời tiết. Huyện Cư Kuin hiện có gần 4.000 ha tiêu (tăng gần 2.600 ha so với năm 2013), trong đó có gần 2.400 ha tiêu kinh doanh, năng suất bình quân đạt trên 3,5 tấn/ha, sản lượng bình quân hằng năm đạt gần 9.000 tấn. Ông Đàm Huy Lý, một người dân ở xã Ea Ning cho biết, gia đình ông có 1 ha tiêu đang độ tuổi kinh doanh nhưng nay đã chết khoảng 0,5 ha do nhiễm bệnh. Năm ngoái thu được gần 3 tấn tiêu nhưng năm nay dự tính chỉ đạt khoảng hơn 1 tấn.

Cùng chung tình cảnh như ông Lý, chị Đinh Thị Hậu ở thôn Xuân Hà 3, xã Ea Dăh (huyện Krông Năng) than thở: “Gia đình tôi vay mượn và đầu tư khá nhiều công sức để trồng được 200 trụ tiêu. Năm nay tiêu mới bắt đầu vào giai đoạn kinh doanh thì bị chết hơn một nửa do mưa ngập hồi cuối năm 2016”.

Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, tính đến nay toàn tỉnh có khoảng 1.070 ha tiêu bị ảnh hưởng bởi ngập úng theo các mức độ thiệt hại khác nhau tập trung nhiều ở một số huyện như: M’Đrắk, Cư Kuin, Krông Năng… Diện tích lớn tiêu bị ngập úng và nhiễm bệnh hại khiến năng suất và sản lượng tiêu niên vụ 2016-2017 giảm đáng kể. Bên cạnh đó, thời điểm này đang vào giữa vụ thu hoạch nhưng ở nhiều huyện liên tục xuất hiện mưa bất thường nên việc thu hái và phơi tiêu của người dân gặp trở ngại, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng.

Giá thấp kỷ lục

Không chỉ đối mặt với nỗi lo mất mùa, người trồng tiêu còn bị ảnh hưởng bởi giá tiêu giảm mạnh so với vài năm trở lại đây. Thời điểm này, giá tiêu được niêm yết thu mua tại các đại lý chỉ khoảng 110 nghìn đồng/kg, thấp hơn cùng kỳ năm trước khoảng 40 nghìn đồng/kg, và thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại.

Chị Chu Thị May ở thôn 1B, xã Ea Siên (thị xã Buôn Hồ) cho hay, gia đình chị thuộc diện hộ nghèo, nhờ được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay vốn và Hội Nông dân xã hỗ trợ nên vợ chồng chị cố gắng đầu tư trồng được 3 sào tiêu. Cứ tưởng với giá cả như năm ngoái thì gia đình chị sẽ thoát được nghèo nhưng không ngờ năm nay lại xuống thấp. Với giá như thế này chị May sợ rằng, sau khi trừ chi phí đầu tư thì không còn dư bao nhiêu để trả nợ.

Ngay từ đầu mùa, giá tiêu trên thị trường đã bắt đầu giảm mạnh. Nguyên nhân một phần là do người dân ồ ạt mở rộng diện tích dẫn đến dư thừa sản lượng. Mặt khác, việc sản xuất hồ tiêu hiện nay chủ yếu tự phát, không theo hướng bền vững, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, không bảo đảm chất lượng dẫn đến không đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Trước thực tế trên, ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo bà con nông dân không nên ồ ạt trồng tiêu, cần áp dụng các biện pháp trồng và chăm sóc tiêu bền vững. Bên cạnh đó, nông dân cần tuân thủ đầy đủ và nghiêm ngặt các biện pháp phòng trừ bệnh theo quy trình để giảm thiểu diện tích tiêu bị nhiễm bệnh trên diện rộng. Đồng thời trước diễn biến thất thường của thời tiết, người dân nên khẩn trương thu hoạch, phơi sấy, bảo quản hạt tiêu cẩn thận để tránh bị giảm chất lượng và giá thành gây thiệt hại nặng nề hơn.                        

Khả Lê