Quản lý hoạt động giết mổ gia súc, gia cầm: Vẫn còn nhiều việc phải làm

Mặc dù công tác kiểm soát giết mổ gia súc, gia cầm (GS,GC) trên địa bàn tỉnh đã được tăng cường nhưng tình trạng giết mổ không phép tại các điểm nhỏ lẻ vẫn diễn biến phức tạp.

Trong khi đó, việc xây dựng các cơ sở giết mổ tập trung cũng như việc “thu hút” người dân đem GS,GC đến các cơ sở để giết mổ vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Đắk Lắk là tỉnh phát triển mạnh về chăn nuôi GS,GC, với gần 10 triệu con GC, trên 1,1 triệu con GS. Tuy nhiên, thực trạng hoạt động kinh doanh giết mổ GS,GC trên địa bàn vẫn còn tồn tại nhiều bất cập chưa được giải quyết dứt điểm.

Một cơ sở giết mổ gia súc tập trung trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y, toàn tỉnh hiện có 34 lò giết mổ GS,GC tập trung và 168 điểm giết mổ đang hoạt động. Trong năm 2016, lực lượng thú y ở các địa phương đã kiểm soát giết mổ được 184.980 con GS và 46.699 con GC. Công tác kiểm soát giết mổ của các huyện, thị xã, thành phố đã duy trì tốt, kiểm soát được phần lớn lượng thịt tiêu thụ trên thị trường, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và hạn chế dịch bệnh lây lan. Mặc dù vậy, hiện nay vẫn còn một số lò mổ không phù hợp với quy hoạch phải di dời nhưng việc xây dựng mới lò giết mổ GS không được chủ đầu tư hưởng ứng vì không mang lại hiệu quả kinh tế; một số lò mổ đang xuống cấp nghiêm trọng, không bảo đảm vệ sinh, hệ thống nước, xử lý chất thải, nhưng vì lệ phí giết mổ còn thấp nên chủ đầu tư không sửa chữa, nâng cấp… Bên cạnh đó, ở một số địa phương hình thành nhiều điểm giết mổ, hầu hết là giết mổ tại nhà như huyện Krông Năng, Ea Kar, Cư M’gar gây khó khăn cho lực lượng thú y vì phải đi lại rất nhiều nơi; việc mổ chui, trốn tránh kiểm soát vẫn xảy ra… gây ô nhiễm môi trường và làm lây lan dịch bệnh. Đơn cử như tại huyện Lắk, năm 2016 đàn GC có 435.000 con, GS 18.895 con nhưng cả huyện chỉ có 1 lò mổ tập trung và đang bị xuống cấp. Điều này đã tạo điều kiện cho rất nhiều điểm giết mổ nhỏ lẻ, thủ công chưa bảo đảm về điều kiện vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm hoạt động mạnh. Hay huyện Cư M’gar, mặc dù công tác kiểm soát giết mổ tại 3 cơ sở giết mổ tập trung và hơn 30 điểm giết mổ không thường xuyên được duy trì đúng quy định, bảo đảm an toàn vệ sinh thú y, thực phẩm cho người tiêu dùng, song tình trạng giết mổ GS,GC chui vẫn diễn ra khiến các cơ quan chức năng khó kiểm soát, làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm một số bệnh từ GS,GC sang người.

Một điểm giết mổ gia cầm tại chợ trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột.

Bên cạnh đó, tại các chợ truyền thống, ở nhiều điểm giết mổ GC nằm trong chợ thì hệ thống nước và thoát nước rất kém; hệ thống thu gom và xử lý chất thải, nước thải không đạt yêu cầu; nước thải chưa qua xử lý được đổ ra ngay khu vực giết mổ, gây ô nhiễm môi trường. Điều đáng nói là phần lớn các hộ kinh doanh giết mổ nhỏ lẻ chưa nhận thức đúng về vệ sinh thú y, mà chỉ chạy theo lợi ích trước mắt, gây khó khăn cho việc kiểm soát dịch bệnh. Mặt khác, nhiều địa phương còn thiếu kiên quyết trong việc xử lý các điểm giết mổ GS,GC nhỏ lẻ nên hoạt động của các lò mổ tập trung bị ảnh hưởng rất lớn; công tác phối hợp giữa cơ quan chuyên môn thý y với các cấp, ngành khác chưa tốt…

Để giải quyết thực trạng trên, theo Đề án phát triển chăn nuôi của tỉnh, đến năm 2020, toàn tỉnh đầu tư xây dựng 3 cơ sở giết mổ công nghiệp và 13 cơ sở giết mổ tập trung bán công nghiệp tại các trung tâm huyện, sắp xếp các cơ sở giết mổ thành 81 cơ sở giết mổ GS,GC tại các khu vực đông dân cư (trong đó đã có 30 cơ sở, di dời 7 cơ sở không bảo đảm vệ sinh, gây ô nhiễm môi trường về vị trí quy hoạch, cải tạo và nâng cấp 44 cơ sở), đầu tư thiết bị đồng bộ để sản phẩm đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm; các cơ sở giết mổ có quy mô trung bình và nhỏ, công suất bình quân 30-40 con GS và 300-500 GC/cơ sở/ngày. Những điểm giết mổ không bảo đảm vệ sinh và gây ô nhiễm môi trường sẽ bị đóng cửa. Từng bước kêu gọi đầu tư xây dựng 5 cơ sở giết mổ GC mới tại các xã Ea Nuôl (Buôn Đôn), Quảng Tiến (Cư M’gar), Ea Tyh (Ea Kar), Vụ Bổn (Krông Pắc), Ea Siên (thị xã Buôn Hồ).        

Minh Thuận