Kiên quyết xử lý khi để mất rừng

Trong khuôn khổ Kỳ họp thứ năm HĐND tỉnh khóa IX, các đại biểu đã tiến hành phiên giám sát chuyên đề về chấp hành pháp luật và nghị quyết của HĐND tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và việc giao đất, giao rừng để thực hiện các dự án nông, lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh. Nhiều ý kiến về vấn đề “nóng” này đã được thẳng thắn nêu ra, thu hút sự quan tâm của các đại biểu và cử tri trong tỉnh.

Đó là một trong những đánh giá trong báo cáo giám sát của HĐND tỉnh tại Kỳ họp. Theo đó, thời gian qua tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng, khai thác lâm sản trái phép, nhất là đối với rừng tự nhiên trên địa bàn tỉnh vẫn diễn ra phức tạp. Diện tích rừng tự nhiên liên tục giảm qua các năm nhưng không được làm rõ trách nhiệm và xử lý kịp thời theo quy định của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Hầu hết các chủ rừng đều không giữ được rừng. Nhiều diện tích rừng, đất rừng, tỉnh bàn giao cho huyện, huyện bàn giao cho xã, nhưng xã không dám nhận vì không còn rừng! Rừng giao cho cộng đồng, nhóm hộ bảo vệ cũng không giữ được và không có kinh phí thanh toán tiền nhận khoán...

Thực tế qua giám sát cho thấy, tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Chư Mlanh (huyện Ea Súp) trong hơn 10.000 ha rừng nghèo kiệt công ty quản lý bảo vệ thì có hơn một nửa diện tích là đất không có rừng, gần một nửa là đất dân lấn chiếm. Tại các dự án nông, lâm nghiệp triển khai không hiệu quả, đến nay không ai quản lý, rừng không còn, đất bị người dân lấn chiếm, hoặc sang nhượng cho doanh nghiệp khác (Công ty TNHH Anh Quốc – huyện Ea Súp; dự án HTX Yên Khánh – huyện Buôn Đôn...).

Một bãi tập kết gỗ khai thác trái phép tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Chư Phả (huyện Ea H'leo) được cơ quan chức năng phát hiện vào cuối tháng 11-2017. Ảnh: V. Tiếp

Bên cạnh đó tình hình phá rừng tự nhiên, lấn chiếm đất rừng diễn ra thường xuyên nhưng không được xử lý triệt để. Ngay tại vùng lõi của rừng tự nhiên ở các huyện M’Đrắk, Krông Bông, Ea Súp, Buôn Đôn, nhiều diện tích rừng tự nhiên bị chặt hạ tận thu gỗ, trụ tiêu, đốt than, sau đó lấy đất sản xuất; tuy nhiên lực lượng chức năng không xử lý, hoặc chỉ xử phạt vi phạm hành chính là chủ yếu.

Mặt khác công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp, các lực lượng trong công tác quản lý, bảo vệ rừng chưa tốt; có hiện tượng tiếp tay cho lâm tặc phá rừng; công tác trồng, bảo vệ, khoanh nuôi tái sinh rừng không đạt chỉ tiêu nghị quyết đề ra, không phát huy hiệu quả sử dụng vốn...

Kiên quyết xử lý vi phạm

Đóng góp ý kiến tại phiên giám sát, nhiều đại biểu cho rằng việc để mất đất rừng và lấn chiếm đất rừng đã ảnh hưởng lớn đến thu hút đầu tư, tiềm năng lợi thế về rừng, đất rừng của tỉnh chưa được phát huy hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội và thực trạng rừng ngày càng suy giảm như hiện nay là điều đáng báo động.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phạm Minh Tấn phát biểu tại phiên giám sát chuyên đề. Ảnh: H.Gia

Phân tích nguyên nhân của những hạn chế trong quản lý, bảo vệ rừng thời gian vừa qua, các đại biểu nêu rõ: Tình trạng dân di cư ngoài kế hoạch đến Đắk Lắk không kiểm soát được dẫn đến nạn chặt phá rừng làm nương rẫy diễn ra gay gắt, làm suy giảm diện tích rừng tự nhiên của tỉnh. Một số chính sách của Nhà nước chưa phù hợp, còn chồng chéo, chưa khuyến khích được các tổ chức, cá nhân yên tâm với công tác bảo vệ, phát triển rừng. Bên cạnh đó là các nguyên nhân chủ quan như: Công tác quản lý nhà nước của các cơ quan chuyên môn và chính quyền địa phương còn buông lỏng quản lý trong thời gian dài. Các công ty lâm nghiệp, chủ rừng quản lý kém, lực lượng quản lý bảo vệ rừng còn tiêu cực, có biểu hiện tiếp tay cho đối tượng phá rừng.

Theo đại biểu Y Si Thắt Ksơr (tổ đại biểu huyện Buôn Đôn), hiện nay công tác quản lý của các ngành chức năng, vai trò quản lý của chính quyền các cấp còn chồng chéo, vì vậy vấn đề quản lý rừng, tài nguyên rừng còn nhiều bất cập, dẫn đến tài nguyên rừng bị thất thoát, tàn phá nhưng không cơ quan, đơn vị nào chịu trách nhiệm trực tiếp. Đại biểu Y Si Thắt Ksơr đề nghị tỉnh cần có những giải pháp cụ thể, gắn trách nhiệm và có những chế tài nghiêm ngặt để xử lý các vi phạm về quản lý, bảo vệ rừng. Còn đại biểu Phan Xuân Lĩnh (tổ đại biểu huyện Krông Năng) cho rằng cần gắn trách nhiệm của người sử dụng và người quản lý đối với việc mất rừng; đồng thời đẩy mạnh hơn nữa công tác phối hợp giữa các cấp, ngành, lực lượng chức năng để quản lý, bảo vệ rừng một cách hiệu quả...

Qua các ý kiến thảo luận, phân tích, bổ sung, đề xuất của các đại biểu, HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết về kết quả giám sát việc chấp hành pháp luật và nghị quyết của HĐND tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và việc giao đất, giao rừng để thực hiện các dự án nông, lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh. Trong đó đề ra 9 nhóm giải pháp, nhiệm vụ với nhiều nội dung quan trọng: Tập trung chỉ đạo thực hiện chương trình hành động của Chính phủ, của Tỉnh ủy về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; xây dựng lực lượng kiểm lâm đủ mạnh để thực thi hiệu quả công tác quản lý bảo vệ rừng. Bên cạnh đó, chỉ đạo xử lý kiên quyết theo quy định của pháp luật đối với những địa phương, đơn vị quản lý, bảo vệ rừng để mất rừng; điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi phá rừng, lấn chiếm đất rừng, trong trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự thì phải khởi tố...

Lan Anh