Triển vọng từ quy trình truy xuất nguồn gốc sầu riêng

Anh Lê Văn Trung là một trong những hộ tiên phong đăng ký tham gia truy xuất nguồn gốc sầu riêng tại thôn Phước Thành (xã Ea Yông, huyện Krông Pắc) với hơn 1 ha sầu riêng trồng xen trong vườn cà phê. Vườn sầu riêng của gia đình anh chủ yếu là giống sầu riêng Dona, được trồng 2 đợt vào năm 2004 và năm 2011. Hiện vườn có hơn 120 cây ra quả ổn định và đã được gắn chíp trên mỗi thân cây nhằm phục vụ cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Anh Trung cho hay, khi sầu riêng Krông Pắc có thương hiệu vùng miền sẽ đủ điều kiện để xuất khẩu theo đường chính ngạch, nhờ đó giá cả có thể cao và ổn định hơn so với việc phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái rất bấp bênh như hiện nay. Năm 2018, vườn sầu riêng của gia đình anh Trung cho thu hoạch khoảng 15 tấn, bán với giá 70 nghìn đồng/kg.

Hiện vườn cây còn hơn 1 tháng nữa sẽ cho thu hoạch, song anh đang lo lắng đầu ra cho sản phẩm bởi tại các tỉnh ở miền Đông Nam Bộ, Đắk Nông, Lâm Đồng... cũng đang vào mùa thu hoạch sầu riêng, nhưng thương lái thu mua chậm, giá dao động chỉ ở mức 40 -50 nghìn đồng/kg. Do đó, anh mong sớm hoàn tất quy trình truy xuất nguồn gốc để kịp cho vụ thu hoạch sầu riêng sắp tới.

Vườn sầu riêng trĩu quả của nhà anh Lê Văn Trung.

Tương tự, ông Hồ Sỹ Linh (Trưởng thôn Tân Nam, xã Ea Kênh, Krông Pắc) cũng đăng ký tham gia truy xuất nguồn gốc cho vườn sầu riêng rộng 1,2 ha trồng từ các năm 2013 - 2015. Tháng 3-2019, 40 cây sầu riêng Dona của gia đình đã được gắn chíp điện tử truy xuất nguồn gốc. Ông Linh chia sẻ, loại chíp này gắn chặt trên từng thân cây sầu riêng, có tuổi thọ lên tới 5 năm. Mỗi con chíp có ký hiệu cụ thể về tên hộ trồng, mã số cây, độ tuổi... và đã gắn vào cây nào rồi thì không thể gỡ ra nên rất khó làm giả, làm nhái mạo danh sản phẩm. Chưa kể mã tem dán lên quả sầu riêng khi thu hoạch cũng được làm riêng cho từng con chíp cụ thể. Vậy nên khi sản phẩm xuất ra thị trường, đơn vị thu mua, người tiêu dùng... dễ dàng truy xuất nguồn gốc, xuất xứ vùng miền của từng quả sầu riêng bằng chiếc điện thoại thông minh có cài phần mềm soi mã vạch. Xác định gắn bó lâu dài với cây sầu riêng, tháng 6-2019, ông Linh tiếp tục tham gia lớp tập huấn sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP với mong muốn tạo ra sản phẩm đúng tiêu chí sạch, ngon, chất lượng. Thấy được lợi ích lâu dài của việc truy xuất nguồn gốc sầu riêng, ông Linh đã vận động được 31 hộ trong thôn đăng ký tham gia. Hiện thôn Tân Nam đã có 9 hộ dân được lập thành 1 nhóm chuẩn bị tiến hành chụp vệ tinh lấy mã vùng.

Chíp điện tử truy xuất nguồn gốc gắn trên từng cây sầu riêng nhà ông Hồ Sỹ Linh.

Theo báo cáo của Phòng NN-PTNT huyện Krông Pắc, ngay khi nhận được công văn số 445 của UBND huyện vào ngày 21-3-2019 về việc lập cổng thông tin truy xuất nguồn gốc nông sản, Phòng đã chủ trì, phối hợp UBND các xã, thị trấn và Công ty TNHH Thương mại Truyền thông Kenit để xây dựng và thực hiện kế hoạch thiết lập cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sầu riêng. Theo đó, ngày 28-3-2019, Phòng đã tổ chức hội nghị cho gần 200 hộ dân có trồng sầu riêng trên 2 địa bàn xã Ea Yông và xã Ea Kênh cùng với Công ty TNHH Thương mại Truyền thông Kenit tuyên truyền, phổ biến quy trình kỹ thuật để lập cổng thông tin và các quy định về an toàn thực phẩm. Kết quả vượt mong đợi khi có đến 310 hộ dân ở 2 xã trên đăng ký tham gia truy xuất nguồn gốc cho gần 27 nghìn cây sầu riêng, tương đương hơn 387 ha. Trong tháng 6 vừa qua, Phòng cũng đã mở thêm 2 lớp tập huấn VietGAP trên cây sầu riêng cho hơn 230 hộ dân.

Hiện Phòng NN-PTNT huyện Krông Pắc đang phối hợp các đơn vị liên quan tiến hành phân theo nhóm vị trí địa lý để quản lý và hướng dẫn người dân thực hiện sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP gồm: Ghi nhật ký nông hộ, lấy mẫu đất, nước và khi thu hoạch sẽ lấy mẫu sản phẩm đem đi phân tích xem có đạt chuẩn hay không. Trong tháng 7 sẽ chia và đặt tên nhóm, kiểm tra vườn cây, đánh giá phân loại hoàn thành việc quản lý theo nhóm để lập hồ sơ VietGAP cho từng nông hộ, tiến tới lập hồ sơ truy xuất nguồn gốc. Theo ông Đoàn Doãn Toản, Phó trưởng Phòng NN-PTNT huyện Krông Pắc, việc triển khai truy xuất nguồn gốc sầu riêng bước đầu được người dân đồng tình ủng hộ, bởi đây là việc làm mới của Nhà nước giúp nhà nông đi đúng theo Chương trình mục tiêu quốc gia về chuỗi liên kết giá trị, mở ra hướng nâng cao giá trị gia tăng đối với sản phẩm sầu riêng của địa phương.