Để danh hiệu "Gia đình văn hóa, Tổ dân phố văn hóa" phản ánh đúng thực chất...

Danh hiệu "Gia đình văn hóa" là niềm tự hào để mỗi cá nhân, gia đình ý thức hơn trong việc chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn lối sống, đạo đức, truyền thống gia đình, khơi dậy trách nhiệm, tình yêu thương giữa các thành viên trong gia đình, xã hội... Xây dựng Gia đình văn hóa sẽ là cơ sở để xây dựng Làng văn hóa, Tổ dân phố (TDP) văn hóa...

Để đạt được danh hiệu Gia đình văn hóa, TDP văn hóa (giai đoạn hiện nay), mỗi gia đình và TDP phải đăng ký phấn đấu đạt được những tiêu chuẩn theo quy định (điều 4, điều 6, Thông tư 12/2011/TT-BVHTT&DL ngày 10-10-2011 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch). Có thể nói, phấn đấu để được danh hiệu Gia đình văn hóa, TDP văn hóa là một điều không dễ dàng. Tuy nhiên, dường như danh hiệu Gia đình văn hóa, TDP văn hóa ở một số địa phương đang có xu hướng trở nên tràn lan, không đúng thực chất! Thực tế cho thấy nhiều người dân còn mơ hồ về các tiêu chuẩn Gia đình văn hóa, TDP văn hóa bởi chưa được tuyên truyền phổ biến cụ thể, chi tiết về các tiêu chuẩn để được công nhận các danh hiệu đó. Hơn nữa, việc làm qua loa, đại khái từ phía cán bộ chạy theo thành tích cũng khiến những danh hiệu về văn hóa dù đã được các cấp công nhận vẫn không phản ánh đúng thực chất, giá trị các danh hiệu đó bị giảm hoặc không có ý nghĩa. Nguyên nhân của tình trạng này là bệnh chạy theo chỉ tiêu, thành tích; quy trình đánh giá, bình xét các danh hiệu về văn hóa còn nhiều vấn đề chưa hợp lý, thiếu thống nhất, dẫn đến tính thuyết phục chưa cao: không tổ chức để các gia đình, khu dân cư đăng ký và họp bình xét; có nơi cán bộ tự ý xét theo cảm tính, thậm chí tổ trưởng tổ liên gia cũng không nắm rõ tiêu chuẩn của danh hiệu Gia đình văn hóa.

Ngược lại, một số địa phương lại cho rằng, một Gia đình văn hóa là phải thật sự "tròn trịa" tiêu biểu nên đã đòi hỏi những tiêu chuẩn quá cao, dẫn tới tỷ lệ số hộ đạt “Gia đình văn hóa” ở địa phương rất thấp.

Thiết nghĩ, để danh hiệu Gia đình văn hóa, TDP văn hóa phản ánh đúng thực chất, có ý nghĩa và sức thuyết phục với mọi người, tạo không khí thi đua giữa các gia đình và ngày càng đi vào nền nếp, góp phần thúc đẩy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, các cấp, các ngành có liên quan và trước hết là tổ chức đảng ở cơ sở cần thực hiện nghiêm túc trong từng khâu: quy trình, thủ tục, tiêu chuẩn để bình xét; cấp có thẩm quyền thẩm định chặt chẽ về thủ tục, hồ sơ và tiêu chuẩn trước khi ra quyết định công nhận các danh hiệu nói trên; đừng làm giảm hoặc mất ý nghĩa, giá trị của các danh hiệu này.

Lê Xuân