Bí quyết học và ôn thi hiệu quả môn Vật lý

Môn Vật lý là môn học được chọn để thay thế cho môn thi Ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT sắp tới (dành cho các thí sinh không theo học hết chương trình THPT hiện hành hoặc có khó khăn về điều kiện dạy - học), việc ôn thi và làm bài môn học này sao cho hiệu quả cũng đang là vấn đề mà nhiều thí sinh quan tâm. Kỳ thi tốt nghiệp THPT đang đến gần, xin chia sẻ một số kinh nghiệm ôn thi như sau:

Nắm vững lý thuyết và các dạng bài tập

Nội dung thi môn Vật lý chủ yếu là chương trình sách giáo khoa lớp 12; trong đó phần bài tập chiếm phần lớn. Tuy nhiên, để làm tốt các dạng bài tập thì phải nắm vững lý thuyết. Trước tiên, học sinh phải hiểu rõ bản chất của bài học và có sự ôn luyện thường xuyên, bởi môn học này có rất nhiều công thức, phép tính, hiện tượng… muốn học thuộc được tất cả công thức, phép tính, hiện tượng đó, học sinh phải hiểu được bản chất của chúng và phải gắn chúng với thực tế. Khi giải bài tập, học sinh phải học và hiểu những dạng bài tập cơ bản nhất để từ đó phát triển, vận dụng giải quyết những bài tập khó hơn. Môn học này có rất nhiều các dạng bài tập, vì thế cần phải biết phân loại để tìm ra được cách thức giải và điều quan trọng là không bị lẫn. Qua đó, học sinh sẽ hình thành được các kỹ năng giải nhanh, giải đúng trọng tâm yêu cầu của đề thi. Điều này cũng sẽ giúp học sinh tiết kiệm được thời gian và tránh được những sai sót dù là nhỏ nhất.

Phát huy trí tưởng tượng và tư duy

Vật lý không chỉ gắn liền với những khái niệm hoặc công thức, mà còn gắn liền với các hiện tượng. Vì thế, khi làm bài, học sinh cần phát huy tối đa trí tưởng tượng và khả năng tư duy của mình. Ví dụ, trong chương dao động điều hòa, cần phải hiểu rõ con lắc lò xo dao động theo các phương nào. Nếu có điều kiện, nên thực hành để phục vụ cho việc làm bài tập chương này cũng như các chương khác có liên quan đến dao động, hoặc các hiện tượng khác để cụ thể hóa, dễ hiểu và dễ nhớ hơn. Bên cạnh đó, các em cần chú ý đến phương pháp giải bài tập bằng giản đồ Véc tơ. Ví dụ, các bài tập trong chương dòng điện xoay chiều và dao động điều hòa đều có thể sử dụng phương pháp này một cách hiệu quả.

Tự ôn luyện và củng cố kiến thức

Đây là cách để học sinh tự kiểm tra lại kiến thức của mình. Bên cạnh việc tự học ở nhà, cần tăng cường học nhóm để tằng cường khả năng trao đổi bài, học hỏi kinh nghiệm của bạn bè. Ngoài ra, học sinh có thể tự ôn luyện thông qua việc giải các bài tập theo chuyên đề từ dễ đến khó; những bài tập nào khó, có thể tham khảo từ thầy cô, bạn bè. Muốn có kỹ năng giải bài tập và củng cố kiến thức, học sinh cần thường xuyên giải đề để có thể tư duy và phản xạ tốt nhất khi làm bài thi, đồng thời biết được mình học tốt phần nào, chưa tốt phần nào để điều chỉnh cho hợp lý. Bên cạnh đó, thông qua điểm số trong mỗi lần luyện giải đề thi cũng sẽ góp phần giúp học sinh đánh giá được lực học của mình để có những hướng đi, lựa chọn khối thi, ngành thi một cách đúng đắn nhất.

Để tư duy giải được một bài tập nên đi theo một trình tự: trước hết, cần chú trọng vào nội dung câu hỏi trong đề bài để nắm được mục tiêu đề bài. Sau đó, liên hệ đến các dữ kiện đề bài cho, mỗi dữ kiện phải tính toán được một hệ quả, hãy nhớ là không được bỏ sót một dữ kiện nào để từ đó đưa ra cách giải phù hợp nhất.

Ngoài ra, môn Vật lý thi theo hình thức trắc nghiệm nên thời gian làm bài thi ngắn, do đó các thí sinh phải điều chỉnh thời gian sao cho hợp lý, đồng thời phải rèn luyện cho mình khả năng tính toán, bấm máy tính và nhẩm tính nhanh.

Cao Nguyên