Chính phủ mới của Pháp - Gọn nhẹ, cân bằng và "sạch"

Ngày 17-5, Tổng thống và Thủ tướng Pháp đã công bố thành phần chính phủ mới.

Dù chỉ tồn tại ngắn ngày đến cuộc bầu cử lập pháp vào tháng 6 tới, song Chính phủ mới thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận Pháp và thế giới bởi giúp mường tượng và định hình chiến lược điều hành đất nước của tân Tổng thống Macron.

Chính phủ mới được coi là “gọn nhẹ” thứ hai trong lịch sử nền cộng hòa thứ năm của Pháp với 23 Bộ trưởng và Quốc vụ khanh, bao gồm cả Thủ tướng; chỉ sau Chính phủ thời cựu Thủ tướng Fillon (21 thành viên).

Chân dung các Bộ trưởng trong nội các mới của Pháp. (Ảnh: AFP/ TTXVN)

Đúng như dự đoán, Chính phủ mới gồm nhiều thành phần và có sự pha trộn khá cân bằng gồm 3 bộ trưởng của cánh hữu; 4 bộ trưởng của đảng Xã hội cũ, 3 người của đảng trung dung Modem và hai người của đảng cực tả. Sự cân bằng về giới là tuyệt đối khi có 11 nam và 11 nữ Bộ trưởng. Đại diện của xã hội dân sự cũng đông đảo trong Chính phủ mới, gồm cựu vô địch đấu kiếm Laura Flessel – tân Bộ trưởng Thể thao; Chủ tịch tập đoàn đường sắt Elisabeth Borne – tân Bộ trưởng Giao thông; hay cựu biên tập viên dẫn truyền hình Nicolas Hulot – tân Bộ trưởng chuyển giao sinh thái.

Đa số các dự đoán trước đó đều đã không chính xác, cho thấy thành công tiếp theo của tân Tổng thống và Thủ tướng cùng ê-kíp của ông Macron trong việc bảo mật thông tin.

Một số điểm đáng chú ý đó là tên các Bộ được thay đổi hoặc hoàn toàn mới như không còn Bộ Quốc phòng mà đổi thành Bộ phụ trách các lực lượng quân đội; có thêm Bộ trưởng phụ trách chứng khoán và các tài khoản công; một số bộ có hai lãnh đạo, ví dụ Bộ trưởng ngoại giao kiêm Bộ trưởng châu Âu Jean Yves Le Drian và dưới ông là Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu bà Marielle de Sarnez. Ba vị trí được phong là Bộ trưởng cấp cao cũng được giao cho những nhân vật lớn tuổi nhất trong chính phủ mới (cả ba đều 69 tuổi) là Bộ trưởng Nội vụ; Bộ trưởng ngoại giao kiêm Bộ trưởng châu Âu và Bộ trưởng Nông nghiệp.

Ngoài ra, lần đầu tiên một phụ nữ là bà Sylvie Goulard được bổ nhiệm làm Bộ trưởng phụ trách các lực lượng quân đội (Bộ trưởng Quốc phòng).

Với tuổi trung bình của các bộ trưởng là 54, chính phủ mới được đánh giá là khá trẻ, trong đó có 3 bộ trưởng dưới 40 là Quốc vụ khanh phụ trách công nghệ số Mounir Mahjoubi - 33 tuổi và nữ Bộ trưởng phụ trách bình đẳng nam nữ Marlène Schiappa và Bộ trưởng phụ trách chứng khoán và các tài khoản công Gérald Darmanin – cả hai đều 34 tuổi.

Ngoài ra, trong chính phủ mới, có hai Bộ trưởng không theo con đường học vấn đại học là Bộ trưởng chuyển giao sinh thái –từng là người dẫn truyền hình - Nicolas Hulot và người phụ trách các vấn đề châu Âu bà Marielle de Sarnez. Việc trì hoãn công bố Chính phủ mới sau 24 giờ để trình lên Cơ quan quản lý Nhà nước cấp cao về sự minh bạch của công chức là một bước đi khôn ngoan của tân Tổng thống và Thủ tướng để  bảo đảmít nhất một chính phủ “sạch” – đòi hỏi đầu tiên và cao nhất của cử tri Pháp đối với các bộ trưởng sau loạt bê bối vừa qua. Bước đi này cũng để tránh lặp lại lịch sử năm 2013 khi cựu Bộ trưởng Ngân sách Jérôme Cahuzac có tài khoản ở nước ngoài để trốn thuế, rồi năm 2014 vụ ông Thomas Thévenoud, mới làm Quốc vụ khanh về Ngoại thương được 9 ngày, đã phải từ chức vì quên khai, nộp thuế trong vòng ba năm.

Tân Tổng thống yêu cầu cơ quan này trong 1 ngày, kiểm tra 3 tiêu chí đối với các gương mặt có tiềm năng bổ nhiệm Bộ trưởng là:  có khai và nộp thuế đẩy đủ hay không; kê khai tài sản cá nhân; hiện có mâu thuẫn lợi ích nào hay không ?

Dù thận trọng như thế, nhưng những rắc rối đầu tiên đã xuất hiện khi người ta lục lại lịch sử Thủ tướng Edouard Philippe – người đang đứng đầu thực thi cùng Tổng thống Macron việc thiết lập lại văn hóa chính trị Pháp – lại từng bỏ phiếu chống dự luật năm 2013 về minh bạch hóa đời sống chính trị Pháp; đồng thời từng từ chối cung cấp kê khai tài sản của mình cho Cơ quan quản lý Nhà nước cấp cao về sự minh bạch của công chức vào năm 2014.

Theo kết quả thăm dò mới nhất tại Pháp, sự ủng hộ dành cho đảng "Nền cộng hòa tiến bước" của tân Tổng thống Emmanuel Macron đã gia tăng đáng kể trước thềm cuộc bầu cử Hạ viện dự kiến diễn ra ngày 11-6 tới.

Viện thăm dò Harris Interactive công bố kết quả khảo sát 4.600 cử tri từ ngày 15 đến 17-5 vừa qua, cho thấy đảng trung dung mới thành lập của ông Macron nhận được 32% ủng hộ, tăng 3% so với cuộc thăm dò ngày 11-5 vừa qua và tăng 6% so với cuộc thăm dò ngày 7-5 - thời điểm ông Macron đắc cử Tổng thống.

Kết quả này được cho là tăng cơ hội chiến thắng cho đảng "Nền cộng hòa tiến bước" trong cuộc bầu cử tới, thậm chí có thể giúp đảng này giành tỷ lệ lớn nhất ngay từ vòng bỏ phiếu đầu tiên, qua đó cho phép tân Tổng thống có thể có được sự ủng hộ của Quốc hội cho các kế hoạch cải cách đầy tham vọng, bao gồm cắt giảm thuế tập đoàn, cải cách thị trường lao động và kế hoạch đầu tư 50 tỷ euro cộng với tiết kiệm chi tiêu công.

Tân Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sylvie Goulard

Theo luật bầu cử Hạ viện Pháp, nếu không ứng cử viên nào nhận được đa số phiếu tuyệt đối trong vòng bỏ phiếu đầu tiên, các ứng cử viên nhiều phiếu nhất sẽ bước vào vòng bỏ phiếu thứ hai, dự kiến diễn ra ngày 18-6 tới.

Cuộc thăm dò trên cũng cho thấy cứ 10 người được hỏi thì có 6 người hy vọng ông Macron sẽ nắm đa số trong Hạ viện.

Hiện đảng của ông Macron chưa có ghế nào trong Hạ viện. Đảng này đã công bố danh sách 428 ứng cử viên tranh cử vào Hạ viện, hầu hết trong số này là những người chưa được biết đến trong chính giới. Còn hàng chục đơn vị bầu cử trong tổng số 577 ghế Hạ viện vẫn chưa được đảng này đề cử.

Ông Macron hy vọng có thêm các chính trị gia thuộc các đảng phái khác sẽ quyết định tham gia đảng của ông.

Cũng trong cuộc thăm dò trên, đảng trung dung "Những người cộng hòa" và đảng cánh hữu "Mặt trận Quốc gia" đều nhận được 19%, tăng 1% so với cuộc thăm dò ngày 11-5 vừa qua. Sự ủng hộ dành cho đảng cực tả "Nước Pháp bất khuất" là 15%, trong khi đảng Xã hội nhận được 6%.

Dương Hà (Theo VOV, Vietnam+)