Nuôi con bằng sữa mẹ là sự lựa chọn tốt nhất cho cả mẹ và bé

Song một thực tế đáng báo động hiện nay, tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ, nhất là cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu chưa cao, vẫn xảy ra tình trạng tử vong ở trẻ dưới 1 tuổi; tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổi tại một số địa phương vẫn còn cao.  Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ước tính mỗi năm Việt Nam có 17.500 trẻ sơ sinh tử vong do các nguyên nhân như: sinh thiếu tháng, nhiễm trùng sơ sinh hoặc ngạt. Và tỷ lệ cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ ở Việt Nam đã giảm đi một nửa trong vòng một thập kỷ qua, thấp hơn mức trung bình của thế giới và thấp nhất ở khu vực Đông Nam Á. Hậu quả là cứ 3 trẻ lại có một trẻ thấp còi và cứ 5 trẻ lại có một trẻ bị thiếu cân.

Các bà mẹ trao đổi kinh nghiệm, giúp nhau thực hiện tốt việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Theo bác sĩ Chuyên khoa I Nguyễn Thị Hoa, Phó Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh cho biết, tại Đắk Lắk, công tác truyền thông về nuôi con bằng sữa mẹ đã được triển khai từ năm 2006 theo thông báo của Bộ Y tế, theo đó, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã thực hiện tuyên truyền và yêu cầu bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ đúng cách. Tuy nhiên, tỷ lệ bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ hiện chỉ đạt khoảng 60%, tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi ở thể cân nặng và chiều cao tuy có giảm nhưng vẫn ở mức cao (suy dinh dưỡng cân nặng so với tuổi là 20,5%, suy dinh dưỡng ở chiều cao so với tuổi  là 31,7%). Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức của các bà mẹ chưa cao nên không cho trẻ bú sữa mẹ hoặc bú không đúng cách, một số trường hợp lại cho rằng sữa bột tốt hơn sữa mẹ hay các thành viên trong gia đình không hỗ trợ để bà mẹ thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ. Ngoài ra, một số bệnh lý xảy ra ở bà mẹ trong quá trình sinh cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến việc nuôi con bằng sữa mẹ. Như trường hợp chị Ngô Thị Loan (hẻm 177/31 Y Wang, TP.  Buôn Ma Thuột) khi sinh con lần đầu tiên, do chưa hiểu lắm về lợi ích của nuôi con bằng sữa mẹ và do công việc bận rộn nên chị Loan chỉ cho con bú hoàn toàn trong 4 tháng đầu, cho  con ăn dặm sớm và bú kéo dài tới 12 tháng là cai sữa. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến cậu con trai của chị kém hơn cả về chiều cao và cân nặng so với các bạn cùng trang lứa. Chị Loan cam đoan: “Rút kinh nghiệm từ lần sinh đầu, khi sinh bé thứ hai, tôi sẽ thực hiện đúng hướng dẫn của cán bộ y tế về nuôi con bằng sữa mẹ”.

Để thực hiện tốt việc nuôi con bằng sữa mẹ, trước hết cần nâng cao nhận thức cho cộng đồng, nhất là các bà mẹ về nuôi con bằng sữa mẹ; phụ nữ mang thai cần khám thai định kỳ, tiêm phòng uốn ván và sinh tại cơ sở y tế. Các bà mẹ cần cho trẻ bú mẹ sớm trong vòng giờ đầu sau sinh; cho trẻ bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu (không nước, không sữa bột, không thức ăn bổ sung) và  tiếp tục cho trẻ bú kéo dài đến 24 tháng hoặc lâu hơn bởi khi trẻ bú sữa mẹ, trẻ sẽ được cung cấp đầy đủ  các dưỡng chất và kháng thể, giúp trẻ khỏe mạnh, thông minh và chống lại bệnh tật như: tiêu chảy, viêm phổi… Đồng thời, mẹ cho con bú không chỉ giúp co hồi tử cung nhanh mà còn giảm được rủi ro các bệnh về tim mạch, tiểu đường…. Các thành viên trong gia đình có trách nhiệm tích cực giúp bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ thành công; Các bà mẹ nên chia sẻ kinh nghiệm, giúp nhau thực hiện tốt việc nuôi con bằng sữa mẹ cho hàng xóm, cộng đồng.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo, các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ và thực hành cho trẻ bú đúng cách là: cho trẻ bú ngay trong vòng 1 giờ đầu sau sinh để tận dụng sữa non của mẹ trong vòng 3 ngày sau sinh; nên cho trẻ bú theo nhu cầu từ 8-12 lần cả ngày lẫn đêm; cho trẻ bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu và bú kéo dài đến 24 tháng hoặc lâu hơn. Đối với chế độ ăn dặm cần cho trẻ ăn đủ 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu như: đạm, tinh bột, chất xơ, dầu mỡ…

Sữa mẹ là món quà quý giá của người mẹ dành tặng cho con mình và bú sữa mẹ cũng là quyền lợi chính đáng của trẻ. Vì vậy, mỗi bà mẹ hãy thực hiện tốt việc nuôi con bằng sữa mẹ và hãy là những tuyên truyền viên tích cực nhất góp phần cùng cộng đồng bảo vệ quyền lợi của trẻ nhỏ.

Hương Xuân - Đình Thi