Khói chiều

Tôi thường nghĩ về khói chiều với những mái nhà vào buổi hoàng hôn tím sẫm. Không hiểu sao khói chiều luôn hiện lên trong tôi với những gì mộc mạc, thân thương và đẹp đẽ nhất. Sinh ra nơi làng quê lam lũ, bọn trẻ chúng tôi thấm thía cái mùi cay nồng của hương khói trong những buổi chiều người lớn đi làm đồng đốt rạ. Có cánh diều giấy nào bay lên cùng với khói chiều lộng gió - hình ảnh ấy nghe thương nhớ lạ kỳ, vẫn chập chờn trong tôi mỗi khi đi qua cánh đồng và đường làng quê mình.

Mùi khói bếp chiều tỏa ra từ những mái nhà cay nồng trong những giấc mơ tôi. Con sông nhỏ quanh năm lặng lẽ chảy qua làng, và hàng dừa trước sân vẫn lộng gió; duy chỉ có tôi lớn lên và mẹ tôi già đi ít nhiều. Nhưng khói chiều bây giờ và ngày sau vẫn sẽ như thế, nồng cay và chân chất đến thân thương. Trong ký ức tôi, khói chiều là những lần ngồi sau nhà nhìn má nhóm lửa; làn khói lan tỏa ấm áp cả gian bếp nhỏ làm mắt má cay xè và mùi khói ấy đã gắn bó thân thuộc với tôi từ bao giờ như một điều gần gũi của máu thịt.

Lớn lên, ra phố không còn được nhìn và ngửi thấy mùi khói chiều của những ngày thơ ấu nữa. Khi cuộc sống thay đổi nhanh hơn, hiện đại hơn thì hình ảnh khói bếp vào những buổi chiều cũng dần tan theo thời gian… Tôi vẫn thấy tiếc nhớ một điều gì.

Khói chiều bảng lảng gọi những mùa xưa cũ ùa về. Tôi nhớ những chiều chị em tôi hì hục thổi khói bếp nướng khoai, mắt cay xè mà vẫn nhìn nhau cười. Thương nhất những buổi chiều ngồi lặng trên một chốn thật cao, đưa mắt nhìn ra xa, cả làng quê hiện lên những đám khói chiều trắng xóa như mây; khói bếp tỏa lan, gió đưa hương lúa làm đồng về ngang xóm, thơm lừng, nghe thân thương lạ kỳ.

Chiều về ngang phố, nhớ những đám khói chiều nơi làng quê da diết. Nhớ ai đó xa quê vào một chiều lộng gió, khói bếp vừa lên, và lòng người xa quê chắc là buồn lắm. Và sẽ còn bao nhiêu mùa khói chiều sẽ đi qua, lần lượt những người con xa quê, có mấy ai nhớ về khói chiều trong những ngày cũ?

Bếp nhà ai vẫn còn đỏ lửa vào mỗi buổi chiều, khói tỏa lên từ những mái nhà như những chùm hoa cau trắng, thơm ngát và đượm mùi cay nồng của rơm rạ đồng chiều. Và khói chiều vẫn còn mãi lộng lẫy trong ký ức của đứa con xa nhà, trắng xóa và đẹp như những chùm hoa cau…

Ngọc Thư