Cơm cháy gợi nhớ quê nhà
Hôm nay lại cúp điện nên mấy mẹ con lui hui nấu cơm bếp củi. Khi ngọn khói vương vít trên mái nhà, ngọn cây nghe xen lẫn trong mùi hăng hắc ấy là hương vị ngọt ngào của mùi thơm gạo mới. Bất chợt thấy nhớ làm sao cái nồi cơm cháy sém bà nấu năm nào.
Từ những miếng cơm cháy, những chén nước cơm dẻo mịn cho một chút muối hay chút đường mà chúng tôi dần khôn lớn, đủ lông đủ cánh bay đi muôn phương.
Cơm cháy là lớp cơm cháy sém ở đáy nồi vốn chỉ được dùng khi thiếu cơm ngon hoặc ăn cho vui miệng vào cuối bữa cơm. Lớp cơm cháy thơm thơm giòn giòn ấy được các thành viên trong gia đình bẻ thành từng miếng nhỏ để chia cho nhau, răng bà yếu nên lúc nào tôi cũng được hai miếng. Ít ai ngờ rằng giờ đây món ăn bình dị đó lại trở thành món ăn được nhiều người ưa thích ở chốn thị thành.
Ở quê, củi khô chỉ cần ra vườn nhặt vài ôm vào bếp: nhánh mận, tàu cau, nhánh bời lời, vài cây tre khô… được tận dụng triệt để làm chất đốt. Khi được bà giao cho việc canh lửa nồi cơm, lúc nào tôi cũng cố tình quên để lát có cơm cháy mà ăn cùng kho quẹt. Miếng cơm cháy vàng thơm vừa dẻo vừa giòn được lấy ra từ đáy nồi còn nóng hổi ăn hoài chưa bao giờ ngán. Kho quẹt bà làm là món ăn dễ làm, ngon mà hao cơm. Một đĩa kho quẹt nhỏ cũng đủ cho một bữa cơm gia đình. Kho quẹt ăn với cơm nóng, cơm nguội hay chấm rau luộc đều ngon nhưng có lẽ ngon nhất vẫn là ăn cùng miếng cơm cháy.
 |
| Minh họa: Trà My |
Khi những cơn mưa tầm tã tiếp sức cho vườn rau nhà bà trồng trổ đọt xanh mướt thì ngày hôm sau sẽ có ngay món cơm cháy kho quẹt ăn kèm rau luộc. Chấm rau luộc với kho quẹt ăn kèm với miếng cơm cháy nóng hổi giòn rụm để tận hưởng vị thanh của rau hòa quyện cùng với vị mặn mặn ngọt ngọt của kho quẹt và hương vị thơm giòn của miếng cơm cháy thơm hương gạo mới. Một cảm giác ngất ngây đủ sức lôi cuốn những người sành ăn khó tính nhất.
Thưởng thức cơm cháy kho quẹt ăn cùng rau luộc giữa những món ăn Tây - Tàu chắc chắn sẽ để lại trong lòng mỗi người những phút giây hoài niệm xen lẫn thích thú. Ăn cơm cháy cùng kho quẹt thì thực khách không dùng đũa, muỗng mà chỉ cần bẻ miếng cơm quẹt vào chén mắm và cứ thế ăn. Lúc đó vị giác và khứu giác của người ăn chợt bừng tỉnh nhận ra món ăn ngon ngay trong sự đơn giản nhất. Miền Trung quê tôi với những ngày mưa nắng thất thường nhưng tình người luôn nồng hậu. Nỗi nhớ luôn hiện hữu trong lòng những người con xa quê mong đợi ngày về.
Những món ăn quê luôn là những món ăn ngon nhất trong ký ức của những người con xa xứ. Nó không phải là thứ mắc nhất, cầu kỳ nhất nhưng lại là món ăn độc nhất vô nhị không thể nào quên được. Nhớ quay quắt khi đi qua những ngày tháng bình lặng; trong những ngày giãn cách món ăn xưa lại hiện hữu trong cuộc sống. Cảm ơn quê hương cho tôi dần lớn khôn với những gì bình dị nhất…
Phạm Thị Mỹ Liên
