Con đường của sức mạnh Việt Nam

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, sau khi có Nghị quyết 15 (năm 1959), Đảng ta chủ trương chuyển hướng chiến lược, xây dựng miền Bắc vững mạnh, xây dựng quân đội nhân dân anh hùng để bảo vệ miền Bắc, sẵn sàng chiến đấu giải phóng miền Nam. Đồng thời, từ những kinh nghiệm của cuộc kháng chiến chống Pháp, Bác Hồ và Trung ương đã sớm đề ra chủ trương mở con đường bí mật xuyên Trường Sơn để đảm bảo yêu cầu chi viện cho cách mạng miền Nam.

Ngày 19-5-1959, “Đoàn quân sự đặc biệt” (sau gọi là Đoàn 559) ra đời do đồng chí Võ Bẩm được giao nhiệm vụ phụ trách Đoàn để làm nhiệm vụ mở đường mòn gùi thồ, hành quân bộ mà báo chí phương Tây gọi là “đường mòn Hồ Chí Minh”. Do tính chất quan trọng của cuộc kháng chiến, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đã có chủ trương xây dựng phát triển Đoàn 559 phát triển thành Binh đoàn Trường Sơn gồm các sư đoàn, binh chủng của Bộ đội Trường Sơn. Lực lượng xây dựng đường Hồ Chí Minh ngoài Bộ đội Trường Sơn còn có dân công, thanh niên xung phong, cán bộ, công nhân giao thông, đồng bào các dân tộc dọc miền Tây Tổ quốc và nhân dân nước bạn Lào, Campuchia.

Đoàn xe tải trên đường Trường Sơn Đông. Ảnh tư liệu

Ban đầu, chủ trương của ta là soi đường, mở đường mòn, đường giao liên để vận chuyển vũ khí bằng sức người và đưa các đơn vị nhỏ, cán bộ, chiến sĩ hành quân vào tiền tuyến. Khi cách mạng phát triển, ta kịp thời chủ trương mở con đường vận chuyển cơ giới, kết hợp với đường gùi, thồ, hành quân bộ, hình thành một tuyến đường vận tải khổng lồ, một tuyến giao thông chiến lược. Đường Hồ Chí Minh trở thành một chiến trường có không gian rộng lớn, trải dài trên 11 tỉnh của Việt Nam, 7 tỉnh Nam Lào và 4 tỉnh đông bắc Campuchia.

Đế quốc Mỹ nhận thức được ý nghĩa chiến lược, tầm quan trọng to lớn của con đường Hồ Chí Minh nên đã tập trung mọi sức mạnh, mọi vũ khí kỹ thuật hiện đại, kể cả chiến tranh điện tử, chiến tranh hóa học, B52 hủy diệt đánh phá ác liệt, liên tục đường Trường Sơn, kết hợp với “chiến tranh phá hoại” ở miền Bắc nhằm cắt đứt, chặn đứng sự chi viện của hậu phương lớn. Trong vòng 10 năm (1965 - 1975), ước tính Mỹ đã dội gần 4 triệu tấn bom đạn trên dải núi rừng đại ngàn của tuyến đường Đông Trường Sơn và Tây Trường Sơn; khiến hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, công nhân giao thông, dân công hỏa tuyến hy sinh và bị thương, nhiễm chất độc hóa học, cùng hàng vạn xe cộ, phương tiện kỹ thuật, vật chất bị bom đạn phá hủy.

Tính đến ngày Việt Nam thống nhất, đường Trường Sơn đã tồn tại gần 6.000 ngày đêm. Các lực lượng công binh, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến Trường Sơn gồm khoảng 120.000 người đã làm nên mạng đường liên hoàn, vững chắc với 5 hệ thống đường trục dọc, 21 đường trục ngang, nối Đông với Tây Trường Sơn, tạo thành một hệ thống cầu đường liên hoàn, vững chắc nối từ hậu phương miền Bắc vào các chiến trường miền Nam, Trung - Hạ Lào và đông bắc Campuchia. Xây dựng tuyến đường ống xăng dầu trên 1.350 km đưa nhiên liệu vào Bù Đăng, Lộc Ninh (Nam Bộ). Xây dựng hàng vạn cây số đường thông tin hữu tuyến và trên 1.350 km đường thông tin tải ba để đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt đến các chiến trường.

Bộ đội Trường Sơn đã đảm bảo cho trên 2 triệu lượt người và nhiều đoàn binh khí kỹ thuật lớn vào chiến trường, trên 1 triệu tấn vũ khí đạn dược, lương thực, hàng vạn thương binh được đưa ra miền Bắc.

Cán bộ, chiến sĩ trên Mặt trận Trường Sơn đã chiến đấu, tiêu diệt và bắt sống hàng vạn tên địch, bắn rơi hàng nghìn máy bay các loại, vừa bảo vệ tuyến đường, vừa phối hợp với các chiến trường trong các chiến dịch, giải phóng Trung - Hạ Lào, làm cho căn cứ chiến lược của các chiến trường Nam Đông Dương được mở rộng, củng cố vững chắc.

 60 năm trôi qua, chúng ta nhìn lại càng thấy rõ hơn, sâu sắc hơn tầm vóc vĩ đại và kinh nghiệm quý báu của tuyến đường chiến lược Trường Sơn -  đường Hồ Chí Minh. Con đường Hồ Chí Minh lịch sử xuyên qua dãy núi Trường Sơn hùng vĩ, nối liền Bắc - Nam, là con đường của sức mạnh đoàn kết của nhân dân cả nước, ghi dấu tinh thần yêu nước nồng nàn, quyết tâm chiến đấu ngoan cường của Bộ đội Trường Sơn anh dũng. Đường Hồ Chí Minh còn là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và sức mạnh đại đoàn kết của ba nước Đông Dương.

Cẩm Trang