Trách nhiệm xã hội của người nghệ sĩ

Tác phẩm văn chương không đơn thuần là trò chơi chữ nghĩa. Cao hơn thế, tác phẩm văn chương là nơi nhà văn gửi gắm tư tưởng, tình cảm của mình đối với con người và cuộc sống. Nó là đứa con tinh thần của nhà văn. Nó không chấp nhận những ai có trái tim lạnh lùng, vô cảm trước đời sống xã hội, không biết rung động trước niềm vui, nỗi đau của con người. Thế cũng có nghĩa là nhà văn không thể thoát ly, quay lưng nhắm mắt làm ngơ trước hiện thực cuộc sống. Nhà văn phải nói lên tiếng nói của hàng triệu con người đang ngày đêm bươn chải, lặn lộn với cuộc sống ngoài kia; đang bất chấp hiểm nguy nơi biên cương, hải đảo vì sự vẹn toàn và bình yên của đất nước. Không thể có nghệ thuật đích thực khi người nghệ sĩ chỉ biết đắm mình trong “tháp ngà” văn chương, trốn tránh trách nhiệm với đời.

Thành viên Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Ban Mê tác nghiệp tại một Đồn Biên phòng của tỉnh Đắk Nông. Ảnh: C. Xin

Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9-6-2014 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước cũng đã khẳng định vai trò nhiệm vụ của văn học nghệ thuật trong việc bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm của con người; trong việc đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn, lạc hậu; chống các quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực ảnh hưởng xấu đến xây dựng nền văn hóa, làm tha hóa con người. Đó cũng chính là sứ mệnh của người nghệ sĩ với tư cách là người chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa.

Hiện thực cuộc sống thời nào cũng vậy, vô cùng phong phú và sinh động. Có niềm vui, nỗi buồn; có hạnh phúc, khổ đau; có bất công, nghịch lý; có người tốt, kẻ xấu… Vấn đề là ở chỗ người nghệ sĩ ứng xử với thái độ như thế nào đối với hiện thực ấy thông qua tác phẩm của mình? Đội ngũ văn nghệ sĩ ở Đắk Lắk trong suốt mấy chục năm qua đã có những đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp phát triển văn hóa, văn nghệ tỉnh nhà. Những năm gần đây, có thể nói văn nghệ Đắk Lắk đã tiến bộ vượt bậc cả về số lượng lẫn chất lượng. Thành công đó trước hết là nhờ sự nỗ lực hết mình của các văn nghệ sĩ.

Tạp chí Chư Yang Sin là nơi hội tụ, phản ánh tương đối đầy đủ, chính xác diện mạo của văn nghệ Đắk Lắk trong những năm vừa qua. Theo dõi thường xuyên các số tạp chí trong những năm gần đây, chúng tôi nhận thấy, đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh nhà là những người có tâm huyết đối với lao động nghệ thuật, luôn nêu cao ý thức trách nhiệm của người nghệ sĩ đối với sự nghiệp văn hóa văn nghệ nói riêng và sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của tỉnh nhà nói chung.

Hoạt động sáng tác của các văn nghệ sĩ luôn theo sát hiện thực cuộc sống ở địa phương cũng như trên toàn quốc. Rất nhiều tác phẩm văn xuôi (bút ký, tùy bút, tản văn, truyện ngắn, tiểu thuyết), thơ ca, âm nhạc, hội họa… đã phản ánh một cách chân thực đời sống xã hội ở một vùng đất đa dạng về văn hóa và giàu tiềm năng về mọi mặt. Có thể kể ra đây một số tên tuổi mà sự thành công của họ đã góp phần không nhỏ làm nên diện mạo mới của văn nghệ tỉnh nhà: Lĩnh vực văn học có Phạm Doanh, Đặng Bá Tiến, Niê Thanh Mai, Đỗ Toàn Diện, Nguyễn Hồng Chiến, Nguyên Hương, Lê Vĩnh Tài, Nguyễn Anh Đào, Lê Thành Văn, Bùi Minh Vũ, Nguyễn Văn Thiện,…; lĩnh vực hội họa có Lê Vấn, An Quốc Bình, Trần Thanh Long, Hồ Hậu…; âm nhạc có Mạnh Trí, Lê Nhật Thanh, Y Phôn Ksơr…; nhiếp ảnh có Vương Quốc Kim, Đào Thọ, Phạm Huỳnh, Bảo Hưng,…

Một vùng đất đa dạng và phong phú bản sắc văn hóa như Đắk Lắk sẽ là môi trường lý tưởng nuôi dưỡng và ươm mầm cho những tài năng nghệ thuật. Thành công đang chờ phía trước. Nhất định văn nghệ tỉnh nhà sẽ gặt hái được những “vụ mùa” bội thu trong hoạt động sáng tạo nghệ thuật, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương Đắk Lắk giàu đẹp.

Nguyễn Duy Xuân