Hiện thực hóa khát vọng trở thành cực tăng trưởng mới (kỳ 1)

Trong dòng chảy phát triển của đất nước, nếu như Tây Nguyên là địa bàn chiến lược về an ninh - quốc phòng và kinh tế của đất nước, thì Đắk Lắk là địa bàn “chiến lược của chiến lược”. Những quyết sách mới từ Bộ Chính trị cùng chủ trương sáp nhập Đắk Lắk - Phú Yên đã mở ra không gian phát triển mới cho Đắk Lắk. Với vị thế được khẳng định trong suốt chiều dài lịch sử hình thành và phát triển, khi lợi thế hội tụ, động lực gia tăng, Đắk Lắk đang đứng trước thời cơ lịch sử để từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành một cực tăng trưởng mới của khu vực và cả nước.

Kỳ 1: Tầm nhìn mới, quyết tâm mới

Với diện tích tự nhiên hơn 18.000 km², dân số hơn 3,3 triệu người, có đường biên giới dài hơn 71 km và bờ biển trải dài 189 km, vừa là “trung tâm Tây Nguyên”, vừa là “cửa ngõ biển Đông”, khát vọng vươn mình của Đắk Lắk được tiếp thêm nguồn năng lượng mới không chỉ từ các quyết sách mà còn bằng những quyết tâm chính trị mạnh mẽ với tầm nhìn mới trong việc khơi nội lực, đánh thức tiềm năng và lợi thế.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Tạ Anh Tuấn xem bản đồ quy hoạch Khu kinh tế Nam Phú Yên. Ảnh: H. My

Từ những quyết sách chiến lược

Ngay từ khi có định hướng của Bộ Chính trị bằng Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 6/10/2022 về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Đắk Lắk đã không ngừng nỗ lực, nêu cao quyết tâm, đề ra những giải pháp đột phá để từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành thủ phủ vùng, đóng vai trò là hạt nhân trong sự phát triển toàn diện, nhanh, bền vững của Tây Nguyên. Triển khai Quy hoạch tỉnh Đắk Lắk thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 30/12/2023 tại Quyết định số 1747/QĐ-TTg, các mục tiêu chiến lược, giải pháp đột phá của tỉnh cũng hướng về tầm nhìn tương lai đến năm 2030, Đắk Lắk trở thành một tỉnh phát triển khá trong cả nước, có nền kinh tế năng động và bền vững, là trung tâm vùng về du lịch, dịch vụ và nông nghiệp chất lượng cao; phát triển TP. Buôn Ma Thuột trở thành động lực tăng trưởng của cả tỉnh và khu vực. Tầm nhìn đến năm 2050, Đắk Lắk vươn lên trong nhóm 25 tỉnh phát triển thịnh vượng đứng đầu cả nước; TP. Buôn Ma Thuột là “Thành phố cà phê thế giới”.

Sản xuất thép ở Công ty Cổ phần Thép ASEAN tại Khu công nghiệp Hòa Phú. Ảnh: Nguyễn Gia

Quy hoạch tỉnh Phú Yên thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 1746/QĐ-TTg ngày 30/12/2023 xác định phấn đấu đến năm 2030, Phú Yên trở thành tỉnh phát triển theo hướng hiện đại và bền vững. Kinh tế phát triển dựa trên lợi thế biển với các trụ cột: Công nghiệp (luyện kim, lọc, hóa dầu, năng lượng,...); du lịch dịch vụ chất lượng cao; nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; vận tải biển và logistics. Tầm nhìn đến năm 2050, Phú Yên trở thành tỉnh có nền kinh tế đa dạng và thịnh vượng; phát triển đạt mức khá so với các địa phương trong cả nước; phấn đấu từ năm 2035, tỉnh Phú Yên tự cân đối được ngân sách nhà nước. Là một trung tâm kinh tế biển của vùng Duyên hải Trung Bộ; có hệ thống đô thị thông minh, xanh, bền vững, bản sắc, trong đó những đô thị ven biển thu hút khách du lịch và có môi trường đáng sống của vùng và cả nước.

Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh được ban hành vào ngày 12/6/2025 là bước ngoặt lịch sử, mở ra không gian, dư địa phát triển mới cho các tỉnh thành trong cả nước. Trong đó, việc hợp nhất Phú Yên và Đắk Lắk đã tạo nên sự gắn kết, hình thành trục phát triển Đông - Tây từ cao nguyên xuống biển Đông. Nếu Đắk Lắk là “kho nguyên liệu” với cà phê, hồ tiêu, cao su, trái cây, cùng tiềm năng năng lượng tái tạo, thì Phú Yên sở hữu lợi thế về cảng biển nước sâu, hạ tầng logistics và cửa ngõ ra quốc tế. Sự kết hợp này đã tạo cho Đắk Lắk một thực thể kinh tế - hành chính mới, đóng vai trò “cực tăng trưởng” trong tam giác Tây Nguyên - Duyên hải Nam Trung Bộ - Đông Nam Bộ.

Đến mục tiêu trên hành trình bứt phá

Trên nền tảng nghị quyết và chủ trương chiến lược, Đắk Lắk đã xác định rõ các mục tiêu trọng tâm cho nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong đó, đến năm 2030, Đắk Lắk phải hội đủ các yếu tố để trở thành địa phương phát triển toàn diện với ba trụ cột: công nghiệp - năng lượng - logistics gắn với cảng biển; nông nghiệp công nghệ cao, bền vững và chế biến sâu gắn với xuất khẩu; cùng với đó là du lịch, dịch vụ hiện đại khai thác tối đa bản sắc văn hóa đa dạng và độc đáo. Mục tiêu hàng đầu là tạo ra một nền kinh tế năng động, hội nhập, vừa khai thác thế mạnh truyền thống, vừa hướng đến mô hình tăng trưởng xanh, bền vững.

Tỉnh Đắk Lắk đang có nhiều cơ hội vươn tầm khi không gian phát triển được mở rộng. Ảnh: Ngọc Thắng

Dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định, Đắk Lắk phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt từ 10,5%/năm trở lên, cao hơn mức trung bình cả nước. Đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người của tỉnh đạt 153 triệu đồng trở lên, gấp gần 2 lần hiện nay. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt trên 620.000 tỷ đồng, chiếm 35% GRDP theo giá hiện hành. Tổng giá trị xuất khẩu giai đoạn 2026 - 2030 đạt 13 tỷ USD… Tỉnh cũng phát triển có trọng tâm, trọng điểm; tổ chức lại không gian phát triển theo hướng mở rộng liên kết vùng - liên kết ngành, khai thác hiệu quả các hành lang kinh tế Đông - Tây, ven biển và xuyên vùng để hình thành các chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ. Phát triển đô thị theo mô hình chuỗi; trong đó, khu vực Buôn Ma Thuột là trung tâm phía Tây, khu vực Tuy Hòa là trung tâm ven biển phía Đông của tỉnh; hình thành các cực tăng trưởng, khu kinh tế, khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ động lực ở cả phía Tây và phía Đông tỉnh. Phát triển kinh tế gắn với bảo vệ rừng, giữ vững quốc phòng - an ninh, củng cố địa bàn chiến lược... Những mục tiêu này không chỉ mang tính định lượng, mà còn thể hiện khát vọng đưa Đắk Lắk vươn lên ngang tầm với các tỉnh, thành phố động lực khác trong cả nước.

Theo đồng chí Tạ Anh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Đắk Lắk đang xây dựng quy hoạch phát triển đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực với mục tiêu khai thác tối đa tiềm năng, đồng thời tạo động lực liên kết vùng và kết nối với các trung tâm kinh tế lớn. Quy hoạch này sẽ là nền tảng để tỉnh thu hút đầu tư chiến lược, hình thành những khu kinh tế động lực. Qua đó, Đắk Lắk có thể khẳng định vai trò trung tâm phát triển mới trong khu vực và nâng cao đời sống người dân.

(còn nữa)

Kỳ 2:  “Bệ phóng” vươn mình

Lê Hương - Lê Hảo - Hà My - Đinh Nga