Nâng tầm giá trị cà phê từ canh tác theo hướng hữu cơ

Được thành lập từ năm 1977, Hợp tác xã Thương mại và Dịch vụ Quỳnh Tân (gọi tắt là HTX) tại thôn Quỳnh Tân 1 (thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana) vẫn kiên trì phát triển mô hình cà phê. Hiện nay, HTX đã hình thành chuỗi liên kết sản xuất cà phê chất lượng cao theo hướng hữu cơ nhằm nâng tầm giá trị cà phê.

HTX hiện có 105 thành viên và 263 nông hộ liên kết. HTX sản xuất, kinh doanh nhiều ngành hàng như: lúa gạo, thủy sản, phân bón, lâm sản, ngũ cốc… nhưng phần lớn là tập trung vào sản xuất và chế biến cà phê. Với chặng đường gần 50 năm, để HTX đứng vững và phát triển cho đến nay, các thành viên Ban quản lý HTX đã có nhiều bước chuyển mình phù hợp với xu thế của thị trường.

Cụ thể, những năm gần đây, trước bối cảnh thị trường trong và ngoài nước có nhiều biến động, ngày càng yêu cầu khắt khe về chất lượng cà phê, HTX đã chủ động nâng cao giá trị sản phẩm bằng việc thực hiện sản xuất cà phê theo hướng hữu cơ, có chứng nhận quốc tế (như tiêu chuẩn mưa rừng (Rainforest Alliance), 4C…) không sử dụng bất kỳ hóa chất nào trong toàn bộ quy trình trồng, chế biến và sản xuất.

Hợp tác xã Thương mại và Dịch vụ Quỳnh Tân đầu tư máy móc để chế biến cà phê chất lượng cao.

Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nguyễn Viết Tốt cho hay, việc sản xuất cà phê chất lượng cao khá tốn kém. Đơn cử, để cà phê có được Chứng nhận Rainforest Alliance, trung bình tốn chi phí gần 5 triệu đồng/ha. Chưa kể, cà phê chất lượng cao đòi hỏi rất nhiều yếu tố, kỹ thuật chăm sóc và chế biến khá tỉ mỉ, nguyên liệu đầu vào đồng nhất… Để từng bước thay đổi nhận thức và quy trình sản xuất của thành viên HTX, Ban quản lý HTX đã cùng xã viên, hộ liên kết đi học hỏi về cách xây dựng vùng nguyên liệu an toàn, sản xuất cà phê hữu cơ, chất lượng cao tại các vùng sản xuất cà phê chất lượng cao, các vườn cà phê đạt tiêu chuẩn quốc tế trong và ngoài tỉnh. Đồng thời, năm 2019 HTX đầu tư 600 triệu đồng mua máy móc, xây dựng nhà xưởng… để thực hiện chế biến cà phê bằng phương pháp chế biến ướt.

Năm 2022, HTX đã cùng 67 thành viên, với diện tích 97 ha tham gia sản xuất cà phê bền vững, đạt tiêu chuẩn Rainforest Alliance. Hiện nay, các hộ thành viên thu về sản lượng trên 300 tấn cà phê tươi. HTX mua toàn bộ sản phẩm cà phê này với giá cao hơn thị trường từ 8.000 - 10.000 đồng/kg cà phê nhân. Nhờ vậy, người dân và thành viên trong HTX tích cực tham gia vào chuỗi sản xuất có chứng nhận, hình thành thói quen sản xuất mới, bền vững và bảo vệ được môi trường canh tác, từ đó mối quan hệ liên kết giữa nông dân và HTX được kết nối chặt chẽ hơn. Người dân địa phương cũng bắt đầu quan tâm và học hỏi, làm theo mô hình cà phê chất lượng cao của HTX.

Cà phê được phơi trong nhà kính của Hợp tác xã Thương mại và Dịch vụ Quỳnh Tân.

Từ năm 2022, nhằm giảm thiểu chi phí trong sản xuất nông nghiệp, HTX đã sử dụng các phế, phụ phẩm nông nghiệp, vỏ cà phê sau sơ chế để sản xuất phân vi sinh, phân đạm cá… Hiện nay, sau mỗi niên vụ cà phê, HTX có khoảng 35 tấn phân vi sinh làm từ vỏ cà phê, được các thành viên HTX sử dụng để bón cho các vườn cà phê. Việc này giúp các thành viên tiết kiệm 30% chi phí vật tư đầu vào, tạo ra sản phẩm cà phê chất lượng ổn định, không tồn dư kim loại nặng…

Ông Nguyễn Viết Tốt cho biết, hiện nay HTX có hơn 250 ha cà phê, cho thu hoạch 700 tấn cà phê tươi/năm, bán với giá cao hơn thị trường từ 600 đồng/kg cà phê tươi trở lên. Nhờ vậy, thu nhập của xã viên tăng hơn so với khi chưa sản xuất cà phê chất lượng cao. Ngoài ra, HTX còn tạo việc làm cho 8 lao động tại chỗ, với mức thu nhập ổn định từ 7 – 7,5 triệu đồng/tháng. Nhằm hướng người dân đến sản xuất cà phê bền vững, sản xuất sản phẩm đạt chất lượng cao, hiện HTX phấn đấu mỗi năm có thêm từ 5 – 10 hộ dân trên địa bàn cùng tham gia vào HTX, 10 nông hộ liên kết để cùng phát triển.

Thùy Dung