Cẩn trọng trước "cơn sốt" thu mua xác ve sầu

Thời gian gần đây, trên trang mạng xã hội facebook xuất hiện nhiều hội, nhóm đăng tải thông tin thu mua xác ve sầu với giá cao, dao động từ 600 nghìn đến vài triệu đồng/kg.

"Sôi động" thị trường... xác ve sầu

Hầu hết các hội, nhóm thu mua xác ve sầu có số lượng từ vài trăm đến vài nghìn thành viên. Đơn cử như Hội mua xác ve sầu, được lập ra với mục đích mua bán hàng dược liệu, với khoảng 5.300 thành viên. Mỗi ngày, các thành viên trong nhóm đăng tải nhiều hình ảnh, thông tin hỏi mua xác ve sầu như: “Thu mua xác ve sầu số lượng lớn các tỉnh Gia Lai, Đắk Nông, Đắk Lắk. Xe tới tận nơi xem hàng trả giá nhé”, “Thu mua xác ve sầu số lượng không hạn chế”, “Cần một tạ xác ve sầu, xác ve to 2,5 triệu, bé 1,5 triệu”…

Theo tìm hiểu, các tài khoản mạng xã hội loan tin cần mua xác ve sầu nhiều nhất ở các huyện: M’Drắk, Buôn Đôn, Ea Kar, Ea Súp… Một số bài đăng còn cho biết, cần mua xác ve sầu về để làm thuốc trị bệnh.

Một tài khoản đăng tin mua xác ve sầu trong Hội thu mua xác ve sầu.

Liên hệ theo số điện thoại của một số tài khoản đăng tải thông tin thu mua ve sầu, chị N.T.H. ở thị trấn M’Drắk (chủ tài khoản) cho biết, khoảng đầu tháng 4, tình cờ biết đến một số thương lái đang có nhu cầu thu mua xác ve sầu với giá cao nên chị đăng các bài thu mua xác ve sầu lên mạng xã hội.

Hằng ngày, chị đến một số tuyến đường liên xã ở Cư Króa, Cư San, Ea Trang… để đón những người dân đi thu gom xác ve sầu. Xác ve sầu được chị H. thu mua phải còn nguyên hình dạng, không được quá nát.

Tùy vào kích thước xác ve sầu mà sẽ có giá mua khác nhau, dao động từ 700 nghìn đồng đến 1 triệu đồng/kg.

Lúc đầu, giá cao nên có ngày chị H. mua được khoảng 7 kg. Thời gian gần đây xác ve sầu ít dần nền chị chuyển sang lập một số điểm thu mua xác ve sầu ở thị trấn M’Drắk hoặc đến tận nhà người dân thu mua nếu số lượng trên 2 kg. “Tôi chỉ biết là các tiểu thương mua xác ve sầu để bán sang Trung Quốc, họ thu mua về để làm thuốc, còn vì sao mua nhiều và giá cao như vậy thì tôi không rõ”, chị H. cho hay.

Trước thông tin mua bán xác ve sầu diễn ra rầm rộ trên địa bàn huyện, ông Nguyễn Thế Thập, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện M’Drắk cho biết, thực tế kiểm tra cho thấy, gần đây có một số người thu mua xác ve sầu, những người này có địa chỉ tạm trú, tạm vắng cụ thể. Sau khi thu mua xác ve sầu thì những người này gửi đi nơi khác. Phòng cũng đã báo việc này lên cơ quan chuyên môn cấp trên để có hướng giải quyết.

Tương tự, tại huyện Buôn Đôn, từ trung tuần tháng 4 đến nay, trên trang mạng facebook New Buôn Đôn cũng có rất nhiều tài khoản đăng bài viết tìm mua xác ve sầu. Các bài viết đều để mức giá thu mua từ 600 nghìn đồng đến 1,2 triệu đồng/kg. Theo đó, người có xác ve sầu chỉ cần để lại số điện thoại, sẽ có người liên lạc vào tận nhà để thu mua. Thấy vậy, nhiều người dân trên địa bàn huyện đã rủ nhau đi tìm nhặt xác ve sầu về bán.

Mới đây, chị Đ.T.H.T. (xã Ea Huar, huyện Buôn Đôn) đã cùng một số người khác vào các rẫy cà phê để nhặt xác ve sầu. Sau hai ngày, chị T. cũng thu được hơn 1 kg xác ve sầu rồi đăng lên mạng xã hội bán. Sau đó, có một người đàn ông liên hệ hỏi địa chỉ rồi hứa sẽ vào tận nhà thu mua. Thế nhưng đến nay đã một tuần trôi qua, chị T. vẫn chưa bán được số xác ve nói trên. Cùng đi nhặt xác ve sầu với chị T., bà H’J.B. (buôn Tul, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn) bức xúc nói: “Họ còn hẹn là chở ra cây xăng dưới dốc 50, nhưng tôi tới đó chờ gần một tiếng cũng không thấy đâu. Bỏ ra ba ngày để đi nhặt, nhưng rồi giờ chỉ để cho mấy đứa nhỏ chơi”.

Cần có khuyến cáo kịp thời

Liên quan đến thông tin thu mua xác ve sầu để làm thuốc với giá cao ngất ngưởng, ông Võ Thuận Hóa, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh chia sẻ, xác ve sầu hay còn gọi là "thuyền thoái", được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị một số bệnh ngoài da như ghẻ ngứa, mề đay hoặc chấn kinh, an thần.

Bản thân ông cũng sử dụng xác ve sầu trong chữa bệnh đông y, nhưng số lượng không nhiều (mỗi năm chỉ dùng khoảng 0,5 kg) và trước khi sử dụng phải xử lý xác ve sầu rất kỹ nếu không dễ bị ngộ độc. Do đó, việc xác ve sầu được rao trên mạng xã hội với giá vài triệu đồng, ông Hóa cho rằng quá cao và có phần "ảo" bởi thực tế xác ve sầu được xem như là vị thuốc thông thường chứ không phải "thần dược".

Nhiều người dân trên địa bàn huyện M’Drắk đi tìm nhặt xác ve sầu vì giá cao. Ảnh: Người dân cung cấp

Theo đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đơn vị đã nắm được thông tin về tình trạng mua bán xác ve sầu tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên chưa rõ được động cơ, mục đích của việc mua bán này. Bên cạnh đó, cũng chưa có quy định hay văn bản nào hướng dẫn việc quản lý, xử lý về vấn đề này, nên việc mua bán xác ve sầu được xem là giao dịch mua bán hàng hóa thông thường dựa theo nhu cầu thị trường.

Hiện nay, Chi cục cũng đã hướng dẫn các địa phương có tình trạng mua bán xác ve sầu chủ động làm văn bản báo cáo để các cơ quan chuyên môn cấp trên có cơ sở tìm hiểu, nghiên cứu xem việc mua bán ve xác ve sầu có làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên, quá trình sản xuất nông nghiệp hay không. Từ đó, đưa ra những khuyến cáo cũng như biện pháp ứng phó kịp thời. 

Dù chưa thể khẳng định được những hệ lụy liên quan đến việc thu mua xác ve sầu, nhưng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng khuyến cáo người dân cần cẩn trọng với tình trạng này, tránh đi theo “vết xe đổ” như việc thu mua ồ ạt lá điều khô, giun đất, rễ tiêu… như trước đây.

Tuyết Mai - Hà Anh