Huyện Lắk: Nan giải xử lý rác thải vùng nông thôn

Mặc dù tất cả các xã tại huyện Lắk đã được quy hoạch bãi rác tập trung để xử lý và thu gom rác thải, nhưng đến nay các địa phương vẫn chưa hoàn thành xây dựng bãi rác, khiến công tác quản lý và xử lý rác thải nông thôn gặp khó.

Theo UBND huyện Lắk, hiện nay, ngoài thị trấn Liên Sơn được đầu tư bãi xử lý rác tập trung thì chỉ có xã Buôn Tría được đầu tư bãi rác theo đúng quy hoạch nhưng diện tích nhỏ và chưa được quản lý, vận hành bảo đảm quy định.

Đối với các xã còn lại, bãi rác tập trung đều đã được đưa vào quy hoạch và được UBND huyện phê duyệt tại Đồ án quy hoạch chung xây dựng đến năm 2035, với quy mô từ 5 - 10 ha. Thế nhưng đến nay vẫn chưa có bãi rác tập trung nào được hoàn thành, khiến các xã phải “đau đầu” trong việc bảo vệ môi trường, cảnh quan.

Đoàn viên, thanh niên huyện Lắk ra quân xóa "điểm đen" rác thải tại Quốc lộ 27 (đoạn qua xã Đắk Nuê).

Đơn cử tại xã Yang Tao, chính quyền địa phương đã thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn người dân bỏ rác và xử lý rác đúng nơi quy định. Trong đó tập trung vào việc quản lý chất thải sinh hoạt, chất thải trong sản xuất nông nghiệp, chất thải chăn nuôi, hệ thống tiêu, thoát nước. Tuy nhiên, do thói quen và tập quán chăn thả gia súc, thiếu ý thức nên nhiều người dân vẫn thường xuyên xả rác bừa bãi, gây mất vệ sinh.

Phó Chủ tịch UBND xã Yang Tao Y Wu Sruk cho hay, do không có bãi rác tập trung nên địa phương rất khó khăn trong việc xử lý rác. Dọc Quốc lộ 27 (đoạn qua xã Yang Tao) dù đã được cắm biển cấm vứt rác nhưng do không có chỗ thu gom và xử lý rác, người dân vẫn thản nhiên quẳng rác sinh hoạt, vật nuôi chết... gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan.

Một số hộ dân, người buôn bán, kinh doanh có ý thức quét dọn rác thải, vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm nhưng thu gom xong không có chỗ tiêu hủy, phải đốt rác trực tiếp tại nhà không đúng cách cũng gây ô nhiễm không khí. Địa phương đã có quy hoạch bãi rác tập trung tại buôn Dơng Guôl với diện tích 5 ha nhưng hiện tại vẫn chưa có kinh phí để triển khai thực hiện.

Bãi rác “tạm” tồn tại hơn 20 năm tại xã Buôn Triết (huyện Lắk) do chưa có bãi rác tập trung.

Không có bãi rác tập trung cũng khiến cho chính quyền xã Buôn Triết gặp nhiều khó khăn trong giải quyết vấn đề rác thải nông thôn. Người dân hiện phải xử lý rác bằng cách đốt tại nhà hoặc thuê nhân công thu gom rác về đốt tại bãi rác “tạm” khu vực chợ Buôn Triết. Bãi rác khá nhỏ mà mỗi ngày có hơn 2 tạ rác của người dân vứt ra nên phải xử lý bằng cách đốt. Cứ hết rác này lại chồng lên rác kia, việc đốt rác âm ỉ suốt ngày khiến khói đen, khói độc ám hết vào khu dân cư. Người dân quanh khu vực này nhiều lần bức xúc kiến nghị bởi việc đốt rác ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của họ.

Không chỉ tập kết rác ở cuối khu chợ, người dân còn vứt động vật chết, bao bì, chất thải rắn đủ loại khiến toàn bộ người kinh doanh ở đây đều bị ảnh hưởng. Bãi rác “tạm” này đã tồn tại hơn 20 năm qua nhưng địa phương vẫn không thể cấm, ngưng hoạt động bởi chưa tìm được phương án thay thế phù hợp. Hiện tại, UBND huyện đã khảo sát, bố trí quy hoạch bãi rác tập trung của xã Buôn Triết tại vị trí Sình Hương (buôn Ja Tu), với diện tích hơn 5,9 ha. Tuy nhiên, do chưa được bố trí vốn để thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng nên chưa thể xây dựng và đưa vào sử dụng. Điều này còn làm cản trở địa phương hoàn thiện tiêu chí môi trường để “về đích” nông thôn mới vào năm 2025.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Lắk Võ Thành Huệ cho biết, nguyên nhân chưa xây dựng được bãi rác tập trung tại các xã là do nguồn kinh phí khá lớn, nhất là trong thu hồi, giải phóng mặt bằng, trong khi nguồn lực của địa phương còn hạn chế. Bên cạnh đó, hiện nay, lượng rác thải sinh hoạt tại các khu dân cư nông thôn còn ít, chủ yếu là rác thải nông nghiệp và người dân chủ yếu xử lý tại nhà.

Vì vậy, việc tổ chức thu gom rác thải có thu phí (phí vận chuyển, xử lý) chưa nhận được sự đồng tình của hầu hết người dân, gây khó khăn cho địa phương về quản lý và xử lý rác thải. UBND huyện đang tập trung đẩy mạnh hoạt động truyền thông, đào tạo, nâng cao năng lực, nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, đặc biệt là quản lý chất thải rắn; hướng dẫn người dân cách xử lý rác tại nhà bảo đảm vệ sinh...

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa, thu hút và khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng các khu xử lý chất thải.

Khánh Huyền