Nỗi lo ô nhiễm từ bãi rác quá tải

Sau 15 năm hoạt động, bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt (gọi tắt là bãi rác) của huyện Lắk đang trong tình trạng quá tải. Việc xử lý rác bằng cách chôn lấp, đốt thủ công khiến người dân lo lắng sẽ ảnh hưởng đến môi trường, nguồn nước ngầm.

Theo quan sát của phóng viên, rác thải sinh hoạt đã chất cao khoảng 2 - 3 m. Do khối lượng rác thải tập hợp về bãi rác hằng ngày rất lớn, trong khi diện tích quá nhỏ nên dẫn đến tình trạng quá tải. Bãi rác lại nằm khá gần với khu dân cư, khu vực sản xuất nên ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân. Anh Y.P.D., một hộ dân có đất sản xuất cạnh bãi rác cho biết, bãi rác tổ dân phố 4 đã có từ lâu. Đất canh tác của gia đình anh cạnh ngay bãi rác nên mỗi lần đến rẫy là phải chịu đựng mùi hôi của rác, vào mùa mưa, nước mưa ứ đọng thì mùi hôi càng nồng nặc hơn. Anh mong rằng địa phương sớm có phương án di dời bãi rác.

Rác thải được tập kết lộ thiên, chất thành đống cao khoảng 2 - 3 mét.

Được biết, bãi chôn lấp chất thải sinh hoạt huyện Lắk tại tổ dân phố 4, thị trấn Liên Sơn được đưa vào sử dụng trước năm 2010. Phạm vi thu gom rác thải bao gồm toàn bộ địa bàn thị trấn Liên Sơn và một phần thuộc xã Đắk Liêng (trừ buôn Tơr và buôn M’liêng). Khối lượng chôn lấp hằng năm khoảng 6.000 tấn rác thải sinh hoạt.

Bãi rác được quy hoạch với diện tích 2,26 ha, trong đó diện tích quy hoạch bãi chôn lấp là 1,5 ha. Hiện nay với lượng rác thải thu gom ngày càng tăng, bãi rác không đáp ứng nhu cầu chôn lấp, xử lý thực tế. Do chỉ xử lý bằng hình thức chôn lấp và tập kết lộ thiên, nên qua nhiều năm, lượng rác tại bãi rác tồn đọng rất lớn, bốc mùi hôi thối, gây ô nhiễm môi trường.

Theo đại diện Công ty TNHH Xây dựng và Môi trường đô thị Đại Lộc (đơn vị quản lý, vận hành và khai thác bãi rác), khối lượng rác thải thu gom ngày càng tăng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng quá tải tại bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt tại tổ dân phố 4. Chỉ tính riêng trong năm 2024, đơn vị thu gom đã thực hiện 1.513 chuyến xe chuyên dụng, khối lượng rác được vận chuyển tương đương với 6.808 tấn, so với năm 2023 tăng 221 xe, tương đương 994 tấn rác thải.

Phó Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lắk Y Thiêm Quan cho biết, theo Quyết định số 1423/QĐ-UBND, ngày 31/3/2023 của UBND huyện Lắk về việc phê duyệt Đồ án Quy hoạch chung xây dựng xã Đắk Nuê, đến năm 2035, bãi xử lý rác thải của huyện sẽ được xây dựng tại khu vực buôn Kdiê 1, xã Đắk Nuê, với diện tích 50 ha. Quy hoạch này đã được đưa vào Quy hoạch tỉnh Đắk Lắk thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1747/QĐ-TTg, ngày 30/12/2023. UBND huyện Lắk đã đưa công trình xây dựng bãi thải, xử lý chất thải nêu trên vào danh mục đề xuất UBND tỉnh ưu tiên đầu tư công trung hạn giai đoạn 2025 - 2030 để sớm triển khai thực hiện.

Rác thải sau khi được thu gom sẽ được vận chuyển đến bãi, rồi san ủi xuống hố chứa, đồng thời rắc vôi bột và phun thuốc khử trùng.

Trước mắt, khi nguồn ngân sách chưa cân đối được để xây dựng bãi rác mới, UBND huyện đã giao các đơn vị, địa phương tiến hành kiểm tra, rà soát tất cả các bãi xử lý chôn lấp rác thải của các xã hiện có hoặc đã được quy hoạch; đồng thời xây dựng phương án tạm chuyển rác thải về các bãi xử lý chôn lấp rác thải gần nhất để xử lý, bảo đảm rác thải được thu gom, xử lý xuyên suốt, không để tồn đọng gây ảnh hưởng môi trường.

Đồng thời giao Công ty TNHH Xây dựng và Môi trường đô thị Đại Lộc tập kết, chôn lấp rác thải đúng vị trí, bảo đảm đúng quy trình nhằm tận dụng tối đa diện tích chôn lấp của bãi rác hiện tại; giao UBND các xã, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân về việc phân loại rác tại nguồn, xử lý rác hữu cơ, tăng cường tái sử dụng, tái chế nhằm giảm thiểu chất thải nhựa tại các hộ gia đình.

Hoàng Tuyết