Vài lưu ý để hạn chế tai nạn do mất phanh xe ô tô

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến xe mất phanh khi phanh đột ngột ở những tình huống khẩn cấp, đòi hỏi người lái xe phải luôn kiểm tra, quan sát, chú ý để bảo đảm có những chuyến đi an toàn…

Chuyến xe buýt do tôi cầm lái đi từ TP. Buôn Ma Thuột vào thị trấn Buôn Trấp (huyện Krông Ana) đi chậm. Vừa đi, tôi vừa nói chuyện với khách. Xe qua khỏi chợ Quỳnh Ngọc một đoạn thì bỗng có người đàn ông điều khiển xe máy bất ngờ vượt lên từ phía bên phụ và cúp cua ngang đầu xe buýt để vào nhà. Mọi người trên xe rú lên hoảng hốt. Tôi đạp phanh dứt khoát. Nhưng… bàn đạp phanh chạm sàn xe mà xe vẫn lao tới. Không còn thời gian để lựa chọn, tôi đánh lái cho xe buýt cua theo vào nhà người đàn ông đó. Thấy xe buýt rượt theo sát, người đàn ông quýnh quáng ngã trước cổng nhà. Xe tôi cũng bất ngờ dừng lại trước khi bánh trước bên phụ đè lên người đàn ông đó.

Cũng có cái may là xe buýt chạy chậm, nếu không thì người đàn ông kia chắc khó thoát khỏi tai nạn. May mắn chiếc xe dừng được là nhờ rãnh nước trước cửa nhà được ngụy trang bằng cỏ dại. Bánh trước bên tài lún sâu khiến xe không thể lui ra được, sau đó phải nhờ xe ben chở cát kéo lui ra và chờ thợ vào sửa chữa.

Chiếc xe buýt bị "bể cúp ben heo cái". “Bể cúp ben” là ngôn ngữ của giới lái xe, tạm hiểu là một cái roong cao su có nhiệm vụ đóng mở dầu bị mòn, bị nhão, bị rách do quá trình sử dụng lâu ngày không được kiểm tra, thay thế đúng định kỳ. Đây là một dạng hư hỏng ngầm của hệ thống phanh mà giới lái xe rất sợ. Trên thực tế nhiều xe ô tô to lớn hiện đại bất ngờ tông hàng loạt các phương tiện đang dừng chờ đèn đỏ là do lỗi này. Đây cũng là một trong nhiều nguyên nhân hư hỏng kỹ thuật mà chỉ có người trong nghề mới biết.

Nếu xe bị "bể cúp ben heo con", người lái xe có thể phát hiện sớm bằng cách quan sát mặt trong của các lốp xe trước mỗi chuyến đi. Thấy dầu phanh chảy ướt mặt lốp thì phải đưa vào sửa chữa, thay thế ngay.

"Bể cúp ben heo cái" chỉ có thể phát hiện khi phanh mạnh, phanh đột ngột. Còn bình thường, phanh nhẹ, phanh từ từ hoặc nhồi bàn đạp một vài lần thì vẫn thấy phanh có tác dụng.

Một chiếc xe được sửa chữa hệ thống phanh.

Để tránh những tai nạn đáng tiếc từ hệ thống phanh, người lái xe cần phải kiểm tra thường xuyên liên tục trước và trong chuyến đi. Ngoài việc bắt buộc thay cúp ben hệ thống phanh theo đúng thời gian, đúng định kỳ mà nhà sản xuất hướng dẫn, thì trước khi cho xe chạy, lái xe phải tập thói quen đạp phanh dứt khoát một vài lần. Phải đảm bảo bàn đạp phanh có bi đan, nghĩa là phải dừng lại (đanh cứng) mà chưa chạm sàn xe. Trường hợp bàn đạp phanh tuột luốt, bàn đạp chạm sàn như trường hợp kể trên, hoặc bàn đạp phanh không đanh cứng, mà cứ lún dần xuống thì bắt buộc phải đưa xe vào xưởng sửa chữa.

Trong chuyến đi, trong những phút nghỉ giải lao, lái xe, phụ xe cần phải tập thói quen cúi xuống quan sát dưới gầm xe nhằm kịp thời xử lý khi phát hiện các dấu hiệu bất thường. Thứ nhất nhìn tất cả các lốp có lốp nào bị xẹp, bị non hơi hay không? Thứ hai, nhìn mặt trong của lốp xe có dấu hiệu bị ướt do bể cúp ben, dầu phanh chảy ra hay không? Thứ ba, nhìn mặt đường dưới gầm xe xem có thấy nước, thấy nhớt chảy ra đường hay không? Nước chảy ra do xe dùng máy lạnh sẽ rất dễ nhận biết, nó sẽ chảy thường xuyên liên tục và chỉ chảy ở một chỗ. Kể cả hành khách đi xe, nếu phát hiện có bất thường thì cần báo ngay cho lái xe, phụ xe để xử lý, tránh để tai nạn đáng tiếc xảy ra.

Trương Nhất Vương