Giữ tỉnh táo khi lái xe đường dài

Với lái xe đường dài, sợ nhất là các cơn buồn ngủ mỗi khi lái xe xuyên đêm.

Mỗi lái xe đều có cách để giữ cho mình tỉnh táo như: dừng xe rửa mặt, làm vài động tác thể dục cho tỉnh táo; uống trà đậm, cà phê, nước tăng lực, nhai kẹo chewing-gum... Tuy nhiên, thực tế từ những năm tháng lái xe cho công ty, tôi thấy tất cả các thức ấy dẫu uống, nhai… đến rát miệng nhưng khi cơ thể kiệt sức thì có đổ cả thùng nước đá lên đầu vẫn ngủ gục như thường.

Thiết nghĩ, “liều thuốc đặc trị” chống buồn ngủ tốt nhất, thiết thực, lâu dài nhất cho lái xe đường dài là các doanh nghiệp, chủ xe có chế độ đãi ngộ lương, thưởng, đóng bảo hiểm bảo đảm đời sống cho họ. Bảo đảm đầy đủ nhân lực trong dịp cao điểm, mùa lễ tết để tất cả các lái xe được xoay tua, đổi tài, có thời gian ngủ, nghỉ giữ sức khỏe trong hành trình dài. Phải có đội ngũ trực máy, theo dõi hành trình nhắc nhở, buộc các tài xế lái xe đúng luật. Bởi nếu vẫn còn tình trạng lái xe bị ép chuyến, quay đầu liên tục, phải lao động trong thế gượng ép, cố gắng đến khi mệt mỏi, kiệt sức thì những cơn ngủ trắng, ngủ trong tâm vẫn là hiểm họa trên mọi cung đường.

Ảnh minh họa

Trên hầu hết các tuyến đường giao thông hiện nay, hệ thống biển báo, đèn tín hiệu, vạch kẻ đường đều lắp đặt, thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, khá đầy đủ và hiện đại. Hệ thống vạch phân làn, vạch người đi bộ, vạch giới hạn đường bộ, gờ giảm tốc… đều làm gờ nổi, khi lái xe đi qua các vạch kẻ này đều có cảm giác rung, rần tay lái. Mục đích của các vạch sơn kẻ, phân làn nhằm nhắc nhở các lái xe đi đúng làn phần đường, làn đường và cũng có tác dụng thông báo, cảnh báo, đánh thức lái xe khi buồn ngủ.

Tuy nhiên, nhiều lái xe đường dài vẫn truyền tai nhau, khi qua hết các đoạn có cảnh sát giao thông, hay qua khỏi những điểm gắn camera giám sát tốc độ thì phải “đua”. Thứ nhất là chạy nhanh, lái xe phải tập trung nên tránh được những cơn buồn ngủ. Thứ nữa là mau tới nơi có thời gian ăn, nhậu, đánh bài… hoặc về nhà sớm để ngủ, nghỉ lo cho chuyến tiếp…

Cũng là lái xe, tôi không đồng tình với quan điểm này. Hiểu và chia sẻ với nỗi vất vả của cánh lái xe chuyên nghiệp, tôi mong mỗi lái xe, nhất là những lái xe mới vào nghề phải chịu khó rèn luyện thể dục, thể thao chuẩn bị cho mình một sức khỏe tốt, có sức chịu đựng dẻo dai. Trước và trong mỗi chuyến đi dài nên hạn chế chơi bời quá sức, nhậu nhẹt say xỉn hoặc sử dụng các loại chất kích thích gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trước khi đổi tài, các lái xe có kinh nghiệm nên thường xuyên nhắc nhở cánh lái trẻ khi đã có dấu hiệu buồn ngủ phải kiên quyết dừng xe nghỉ ngơi, rửa mặt hoặc đổi tài; tuyệt đối không chạy cố, chạy ráng…

Hai tài xế có thể thỏa thuận, chạy giúp nhau khi chưa hết ca chạy của mình mà cơn buồn ngủ ập đến bất ngờ. Người lên thay cũng phải bước xuống xe rửa mặt và đi vài vòng quanh xe kiểm tra cho tỉnh táo; tuyệt đối không nên vùng dậy và lái xe ngay. Ngày 10/8/2024 vừa qua, tại TP. Dĩ An (Bình Dương) một lái xe tải sau khi ngủ dậy bước lên ghế lái chạy ngay, chỉ một phút sau, xe anh ta đã tông tử vong hai mẹ con đang đi sát lề đường. Đây là bài học xương máu mà bất cứ lái xe nào cũng phải nhớ, phải biết để phòng tránh.

Nghề lái xe cũng như cũng nghề khác, ai cũng muốn làm lâu dài, an toàn nên mỗi lái xe luôn luôn cần tâm niệm hai chữ “cẩn thận”, bởi phía trước tay lái là sự sống!

Trương Nhất Vương