Khi VAR bị soi

Ngay trận khai mạc mùa giải chuyên nghiệp 2023 - 2024, công nghệ video hỗ trợ trọng tài (VAR) đã gây tranh cãi khiến nhiều người rất lo lắng cho chặng đường ứng dụng VAR ở sân cỏ nước nhà.

1. Vòng 1, có bốn trận đấu được áp dụng công nghệ video hỗ trợ trọng tài. Trận Hải Phòng - Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) diễn ra tối 20/10 trên sân Lạch Tray - trận mở màn V.League 2023 - 2024 là một trong số đó. Tình huống dẫn đến tranh cãi diễn ra ở phút 74. Trọng tài chính Nguyễn Đình Thái thổi còi tạm dừng trận đấu để cùng tổ trọng tài trong phòng VAR trao đổi về khả năng trung vệ Papé Diakite (HAGL) có để bóng chạm tay trong vòng cấm hay không khi ngăn cản pha dứt điểm của cầu thủ Hải Phòng.

Mất gần 3 phút để trao đổi qua bộ đàm với tổ trọng tài VAR Dương Hữu Phúc và Hoàng Ngọc Hà, trọng tài chính Nguyễn Đình Thái ra dấu kiểm tra VAR và bắt đầu xem lại tình huống qua màn hình nhỏ đặt tại sân. Trọng tài chính Nguyễn Đình Thái xem đi xem lại tình huống mất gần 4 phút nữa trước khi quyết định thổi 11 m đối với câu lạc bộ (CLB) HAGL. Lucao sút thành công quả phạt đền ở phút 81, giúp Hải Phòng dẫn trước 1-0. Nếu tình huống VAR quay chậm lại xác định lỗi chạm tay rõ ràng của trung vệ Diakite thì chẳng có gì đáng nói. Thế nhưng, tổ VAR và trọng tài mất gần 8 phút xem lại tình huống, hai góc máy quay hiện lên màn hình đều không có góc nào xác định rõ trung vệ Diakite đã để bóng chạm tay trong vòng cấm. Và đó chính là quyết định gây tranh cãi khi nhờ VAR hỗ trợ mà vẫn không thể xác định chắc chắn 100%. Bên cạnh đó, không ít khán giả theo dõi trận đấu qua truyền hình cũng không đồng tình với quyết định thổi phạt đền của trọng tài. Bởi lẽ, hình ảnh và clip làm chậm ở các góc camera trên sân chưa thể hiện được tình huống trung vệ Diakite có để bóng chạm tay trong vòng cấm hay không. Nhiều ý kiến còn cho rằng bản thân ông Thái và các trợ lý phòng VAR cũng không thể xác định rõ ràng tình huống này và đây được xem là nỗi lo ở V.League mùa giải 2023 - 2024.

VAR chỉ là công nghệ hỗ trợ, người đưa ra quyết định vẫn là trọng tài.

2. Bản thân giảng viên trọng tài Đoàn Phú Tấn sau khi xem tình huống này cũng cho rằng trọng tài và các trợ lý phòng VAR đã bối rối khi VAR không cho được đáp số đúng.

Trên trang Facebook của mình, ông Tấn viết: "Cầu thủ áo sẫm ấy (Diakite - PV) rõ ràng đã giang tay rất rộng khi bóng đến. Nếu tay ấy chạm phải bóng thì phải chấp nhận phạt đền, miễn cãi. Vấn đề là bóng đã trúng tay, hay ngực, hay vai? Hình như VAR không cho được đáp số đúng cho trọng tài, khiến trọng tài và các trợ lý trong phòng VAR đều bối rối".

"VAR đã đặt bao nhiêu camera và chất lượng hình ra sao? Đủ để gọi là VAR không?", ông Tấn đặt câu hỏi thêm.

Thống kê trận đấu cũng cho thấy trọng tài Thái chỉ hai lần nhờ công nghệ VAR can thiệp và phân tích tình huống song thời gian bù giờ của trận đấu lại lên đến gần 15 phút. Khoảng thời gian "chết" quá nhiều khi tham khảo VAR cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần, sự nhiệt huyết thi đấu của các cầu thủ trên sân. Huấn luyện viên (HLV) Chu Đình Nghiêm của Hải Phòng cho rằng VAR cần thêm nhiều góc máy để cung cấp hình ảnh tốt hơn, qua đó giúp trọng tài đỡ tốn thời gian kiểm tra và cầu thủ có thể được thi đấu liên tục.

Không thể phủ nhận nỗ lực của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) khi đưa công nghệ VAR vào hỗ trợ các trọng tài nhằm tránh những quyết định sai lầm. Nhưng với góc máy còn hạn chế như đã thấy ở trận Hải Phòng - HAGL, rõ ràng là chưa đủ để xác định các tình huống khó.

HLV Kiatisuk nhận xét: "Áp dụng công nghệ VAR mang lại điều tốt cho V.League và bóng đá Việt Nam với kỳ vọng tạo ra những trận đấu công bằng. Tuy nhiên, VAR chỉ là công nghệ hỗ trợ, còn người đưa ra quyết định cuối cùng vẫn là trọng tài. Đôi khi có đội bóng được hưởng lợi nhờ VAR nhưng cũng có không ít trường hợp gặp bất lợi vì công nghệ này".

Trong hệ thống giải chuyên nghiệp, khâu trọng tài là yếu kém nhất. Năm nào VPF cũng phải thuê trọng tài ngoại về điều hành, bởi như thế khán giả và các đội mới tin. Niềm tin của trọng tài Việt Nam đang xuống rất thấp, và có thể xem những gì xảy ra trong trận Hải Phòng - HAGL là cơ sở để HLV Kiatisuk đưa ra thông điệp: VAR vẫn có thể giúp đội này có lợi, đội kia bất lợi.

Phong Uyên