Buôn làng chung tay giữ rừng

Nằm trong vùng lõi Vườn quốc gia (VQG) Yok Don, người dân buôn Drăng Phôk (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) không còn nghe theo lời kẻ xấu vào rừng khai thác lâm sản, săn bắt động vật rừng trái phép, họ đã trở thành những “kiểm lâm” đồng hành cùng lực lượng quản lý, bảo vệ rừng (QLBVR) chung tay gìn giữ những cánh rừng già.

Rừng là tài sản vô giá

Cũng như hơn 100 gia đình trong buôn Drăng Phôk, gia đình chị H Pók Knul nhận giao khoán QLBVR tại VQG Yok Don.

Hôm nay, chồng bận việc, nên từ mờ sáng, chị H Pók đã chuẩn bị “hành trang” đi tuần tra rừng. Đây là công việc thường xuyên hằng tháng của gia đình chị và các hộ nhận khoán. Họ chia thành nhiều tổ, luân phiên đi tuần tra rừng cùng cán bộ kiểm lâm Vườn.

“Công việc chính của chúng tôi là hỗ trợ cán bộ kiểm lâm kịp thời ngăn chặn các đối tượng phá rừng, săn bắt động vật… Khi có tình huống đặc biệt như cháy rừng, chúng tôi cũng được huy động tham gia chữa cháy”, chị H Pók cho biết.

Người dân buôn Drăng Phôk (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) cùng với kiểm lâm viên Vườn Quốc gia Yok Don tuần tra, bảo vệ rừng.

Ở tổ nhận khoán của chị H Pók có không ít phụ nữ tham gia những chuyến đi tuần tra rừng. Mỗi chuyến đi, họ phải lội bộ hàng chục cây số trong rừng. Với phụ nữ - đó là những chuyến đi rất vất vả, thế nhưng họ cảm thấy hạnh phúc!

“Được cán bộ kiểm lâm tuyên truyền, tôi ngày càng thấy được giá trị to lớn của việc giữ rừng. Bảo vệ rừng là bảo vệ chính mình. Rừng giữ mạch nước cho buôn làng, rừng cho cây thuốc chữa bệnh, giữ cho môi trường sống trong lành, cho sản vật để nuôi sống bà con buôn làng. Thế nên, những chuyến đi rừng rất vất vả, nhưng tôi vẫn vui vì đã góp công sức của mình để giữ gìn khối tài sản vô giá này!”, chị H Pók vui vẻ nói.

"Nếu trước đây, có một số người dân trong buôn nghe lời đầu nậu lén lút vào rừng khai thác lâm sản, thì nay ở buôn Drăng Phôk, hầu hết người dân đã nhận thức được tầm quan trọng của bảo vệ rừng" - già làng Y Mosk Hra khẳng định.

Một cây cổ thụ trong Vườn Quốc gia Yok Don.

Già làng Y Mosk năm nay hơn 65 tuổi, song hầu hết các chuyến đi tuần tra rừng, ông đều tham gia. Với uy tín của mình, ông động viên con cháu, người dân trong buôn chung tay bảo vệ rừng. Bởi rừng gắn bó như một thành viên trong gia đình. “Bao đời nay, rừng đã bảo bọc, bảo vệ buôn làng. Rừng không chỉ cho nguồn sống mà còn che chở cho dân làng trước kẻ thù trong chiến tranh. Thế nên, khi nào cái chân không thể nhấc lên được nữa thì già mới thôi tham gia bảo vệ rừng”, già làng Y Mosk quả quyết.

Chính sách giao khoán phát huy tác dụng

Buôn Drăng Phôk có 113/144 hộ nhận khoán QLBVR hơn 2.150 ha rừng. Mỗi năm, mỗi hộ nhận khoán QLBVR được nhận gần 4 triệu đồng. Số tiền này không lớn, nhưng với nhiều gia đình ở buôn Drăng Phôk là nguồn thu đáng kể, giúp trang trải một phần cuộc sống. Vì thế, người dân ngày càng tích cực tham gia QLBVR.

Ông Nguyễn Phúc Yên, Phó Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm Drăng Phôk (VQG Yok Don) cho biết, buôn Drăng Phôk nằm sâu trong lõi rừng VQG Yok Don nên vai trò của người dân trong QLBVR hết sức quan trọng. Cùng với tuyên truyền, vận động, chính sách giao khoán bảo vệ rừng đã góp phần đáng kể thay đổi nhận thức của người dân.

Nhân viên kiểm lâm Vườn Quốc gia Yok Don và người dân tháo gỡ bẫy thú trong một chuyến tuần tra, bảo vệ rừng.

Trạm Kiểm lâm Drăng Phôk được giao quản lý, bảo vệ 5 tiểu khu với 5.000 ha rừng. Diện tích rộng, nhân lực hạn chế nên QLBVR đối với Trạm là nhiệm vụ gian nan. Vì thế, sự góp sức của các hộ nhận khoán đã giảm áp lực cho trạm. “Sự chung tay góp sức của người dân nhận khoán đã giảm phần nào áp lực cho lực lượng kiểm lâm trong tuần tra, kiểm soát rừng, gỡ bẫy thú rừng, phòng, chống cháy rừng. Nhờ vậy, những năm gần đây đã hạn chế tình trạng xâm hại hệ sinh thái rừng trên địa bàn được giao quản lý, bảo vệ", ông Yên cho hay.

Ông Phan Thanh Hòa, Hạt phó Hạt Kiểm lâm VQG Yok Don cũng khẳng định, việc triển khai chính sách giao khoán bảo vệ rừng đã tạo ra nhiều chuyển biến trong công tác QLBVR, giảm bớt được áp lực cho lực lượng kiểm lâm. VQG Yok Don có diện tích rất rộng, nhưng lực lượng của Hạt Kiểm lâm Vườn khá mỏng. Trong khi đó, Vườn tiếp giáp với nhiều khu dân cư, cuộc sống còn nhiều khó khăn. Đặc điểm của Vườn lại ít đồi núi, chủ yếu là rừng khộp với mật độ cây khá thưa. Do đó, các đối tượng dễ dàng ra, vào rừng, dễ dàng khai thác, vận chuyển lâm sản. Việc chung tay QLBVR của cộng đồng hết sức cần thiết.

Từ năm 2009, việc triển khai chính sách giao khoán bảo vệ rừng, gắn quyền lợi với trách nhiệm giữ rừng cho các cộng đồng sống gần rừng đã tạo được nhiều chuyển biến tích cực trong công tác QLBVR; đã phát huy được vai trò của các cộng đồng dân cư, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số trong QLBVR, đồng thời giảm bớt phần nào những khó khăn cho lực lượng kiểm lâm.

Thời gian tới, VQG Yok Don tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ để nâng cao hiệu quả QLBVR. Trong đó, Vườn sẽ phát huy vai trò của cộng đồng, làm sao để mỗi người dân trở thành chủ thể quan trọng trong bảo tồn hệ sinh thái của VQG Yok Don.

Vạn Tiếp