Để phụ nữ nhiễm HIV mang thai an toàn

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) là loại virus tấn công vào hệ thống miễn dịch của cơ thể, khiến người nhiễm dễ bị mắc các bệnh nhiễm trùng và các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, phụ nữ nhiễm HIV ngày nay vẫn có thể mang thai an toàn và sinh con khỏe mạnh nếu được quản lý điều trị tốt.

Vấn đề quan trọng nhất đối với phụ nữ nhiễm HIV khi mang thai là hạn chế khả năng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Để bảo đảm sức khỏe của mẹ và bé, phụ nữ nhiễm HIV cần được điều trị ARV (thuốc kháng virus) trước khi quyết định mang thai. Việc điều trị ARV hiệu quả sẽ giúp giảm tải lượng virus trong cơ thể, làm giảm nguy cơ lây truyền cho con.

Thời gian điều trị trước khi mang thai càng dài thì khả năng lây truyền HIV càng thấp. Các bác sĩ thường khuyến khích phụ nữ nhiễm HIV nên bắt đầu điều trị ít nhất 3 - 6 tháng trước khi mang thai để đạt được mức độ virus thấp nhất trong máu.

Trong suốt thai kỳ, phụ nữ nhiễm HIV cần tuân thủ nghiêm ngặt liệu trình điều trị ARV. Việc kiểm soát tải lượng virus bằng các xét nghiệm máu định kỳ là cực kỳ quan trọng. Nếu tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện (undetectable), khả năng lây truyền HIV sang con sẽ giảm gần như hoàn toàn. Điều này giúp tạo ra môi trường an toàn cho sự phát triển của thai nhi.

Lấy máu đo tải lượng virus phụ nữ mang thai nhiễm HIV tại Khoa Phòng, chống HIV/AIDS.

Thai phụ nhiễm HIV cần lựa chọn phương pháp sinh phù hợp. Việc này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng sức khỏe của mẹ và tình trạng kiểm soát HIV trong suốt thai kỳ. Đối với những phụ nữ có tải lượng virus không thể phát hiện được, sinh thường là một lựa chọn an toàn. Tuy nhiên, nếu người mẹ có tải lượng virus cao hoặc không được điều trị tốt, sinh mổ có thể là lựa chọn để giảm nguy cơ lây truyền HIV. Bên cạnh đó, mặc dù phụ nữ nhiễm HIV có thể giảm nguy cơ lây truyền cho con trong suốt thai kỳ nhưng trẻ sơ sinh vẫn cần phải được điều trị dự phòng bằng thuốc ARV trong vài tuần đầu sau sinh. Điều này giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ nhiễm HIV nếu có sự lây truyền trong quá trình sinh hoặc qua sữa mẹ.

Với sự quản lý tốt, phụ nữ nhiễm HIV có thể mang thai an toàn vào bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời của mình, miễn là họ tuân thủ đúng chế độ điều trị ARV và được theo dõi chặt chẽ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, các bác sĩ khuyến nghị rằng phụ nữ nên chuẩn bị trước về mặt sức khỏe và điều trị để giảm thiểu nguy cơ và tăng khả năng mang thai an toàn. Nếu người phụ nữ nhiễm HIV không điều trị đầy đủ, việc mang thai có thể gặp nhiều rủi ro hơn cho cả mẹ và con.

Như vậy, thời điểm thích hợp nhất để phụ nữ nhiễm HIV mang thai an toàn là khi người mẹ có thể kiểm soát được tình trạng HIV của mình qua việc điều trị ARV trước khi mang thai và tiếp tục điều trị trong suốt thai kỳ. Việc chăm sóc y tế đầy đủ và theo dõi chặt chẽ sẽ giúp bảo đảm mẹ và bé đều khỏe mạnh, đồng thời giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con. Phụ nữ nhiễm HIV hoàn toàn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh nếu được chăm sóc y tế đúng cách và tuân thủ các chỉ dẫn từ bác sĩ. Điều trị ARV là yếu tố then chốt trong việc giảm thiểu nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con và bảo vệ sức khỏe người mẹ.

Theo báo cáo thống kê của Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) trong 5 năm gần đây (2020- 2024), trong số trẻ sinh ra từ 71 bà mẹ nhiễm HIV thì chỉ có 1 trường hợp nhiễm HIV từ mẹ. Có được kết quả này là do các bà mẹ được phát hiện, theo dõi và điều trị sớm, tuân thủ phác đồ điều trị của chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Nguyễn Công Thành