Phát huy “chìa khóa” tiếp cận thông tin, nâng cao hiệu quả giảm nghèo bền vững

Xác định tầm quan trọng của việc tiếp cận thông tin trong công tác giảm nghèo, xã Krông Pắc đã tăng cường lồng ghép các nguồn lực, đa dạng hóa phương tiện, nâng cao kỹ năng tiếp cận thông tin cho người dân, đặc biệt là các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số.

Sau khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, xã Krông Pắc có 58 thôn, buôn, dân số hơn 68.000 người. Toàn xã có 371 hộ nghèo theo tiêu chí nghèo đa chiều, chiếm tỷ lệ 2,24%.

Thời gian qua, thực hiện các chính sách an sinh xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) đặc biệt là Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025, xã Krông Pắc đã từng bước nâng cao đời sống của các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo.

Từ các mô hình đa dạng hóa sinh kế đến phát triển giáo dục, hỗ trợ việc làm, hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng… đều gắn việc tổ chức thực hiện với các hoạt động giám sát, đánh giá, truyền thông nâng cao nhận thức, trách nhiệm của hộ thụ hưởng và toàn xã hội về công tác giảm nghèo đa chiều.

Người dân truy cập Internet miễn phí tại Nhà văn hóa cộng đồng buôn Jung 2.

Đặc biệt là trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ số ngày càng ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt đời sống, việc giúp các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo không bị bỏ lại phía sau trong việc tiếp cận thông tin càng trở nên quan trọng, cấp thiết. Bên cạnh các phương thức thông tin truyền thống qua hệ thống truyền thanh cơ sở, các phương tiện trực quan trên địa bàn dân cư, xã Krông Pắc còn đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng các điểm truy cập Internet miễn phí, triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn nâng cao kỹ năng số đến người dân các thôn, buôn.

Nhờ đó, rất nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được cải thiện khả năng tiếp cận thông tin, nâng cao kiến thức về chính sách, pháp luật, kỹ năng nghề nghiệp, thị trường lao động, khoa học kỹ thuật và các dịch vụ xã hội khác. Đây chính là “chìa khóa” giúp họ tự tin, chủ động hơn trong việc cải thiện đời sống, khơi dậy ý chí vươn lên thoát nghèo và không trông chờ, ỷ lại vào nguồn lực hỗ trợ của nhà nước.

Viettel Krông Pắc lắp đặt điểm truy cập Internet công cộng tại hội trường các thôn, buôn trên địa bàn xã Krông Pắc.

Tại buôn Jung 2, nơi vẫn còn 6 hộ nghèo vào đầu năm 2025, tất cả đều là đồng bào dân tộc thiểu số. Ông Bùi Đình Thành, Buôn trưởng Buôn Jung 2 cho hay, bên cạnh các nguyên nhân khách quan như già yếu, bệnh tật thì hầu hết hộ nghèo tại buôn đều có ít đất sản xuất và không khai thác hiệu quả cây trồng trên đất. Chính vì thế, ngoài việc thường xuyên quan tâm, động viên, triển khai đầy đủ các chính sách hỗ trợ của nhà nước, cấp ủy chi bộ, ban tự quản, ban công tác mặt trận buôn còn khuyến khích người dân chủ động tiếp cận thông tin để tìm hướng chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp với nhu cầu thị trường.

Mỗi hộ gia đình tại buôn đều có ít nhất 1 điện thoại thông minh nhưng việc sử dụng sao cho hiệu quả thì không phải ai cũng nắm rõ. Thôn đã triển khai nhóm Zalo “Đại đoàn kết buôn Jung 2” nhằm đẩy mạnh các hoạt động kết nối cộng đồng dân cư trên không gian số. Người dân có thể đặt câu hỏi về các lĩnh vực đời sống và nhận được câu trả lời, hướng dẫn ngay trên điện thoại, giảm thời gian đi lại, chờ đợi. Đồng thời, buôn cũng đã được hỗ trợ lắp đặt điểm truy cập Internet công cộng ngay tại nhà văn hóa cộng đồng và phổ biến cho người dân biết để sử dụng.

Chị H'Ra Ôn Ayun (bìa phải) sử dụng điện thoại thông minh để tìm kiếm thông tin và tiếp cận các tiện ích số.

Nhờ được tăng cường kỹ năng tiếp cận thông tin, nhiều hộ nghèo tại buôn Jung 2 đã chủ động phát triển sản xuất, nâng cao đời sống, thu nhập, thoát nghèo bền vững. Đơn cử như hộ ông Y Tih Niê đã nhiều năm thuộc diện hộ nghèo. Kinh tế của gia đình ông dựa vào 5 sào đất canh tác cà phê truyền thống nhưng không hiệu quả, mỗi năm chỉ cho thu hoạch 4 – 5 tạ cà phê nhân.

Do lớn tuổi, sức khỏe yếu, ông bà giao lại đất cho vợ chồng người con gái út (đang ở cùng nhà) là chị H’Ra Ôn Ayun canh tác. Qua học hỏi, tiếp cận thông tin trên mạng Internet, vợ chồng chị H’Ra Ôn đã mạnh dạn chặt bỏ cà phê cũ, tái canh bằng giống mới và trồng xen 50 cây sầu riêng DONA. Sau 2 năm canh tác, đến nay, cây sầu riêng đang phát triển tốt còn cà phê đã cho thu bói năm đầu tiên với sản lượng đạt khoảng 4 tạ cà phê nhân, mang lại tín hiệu tích cực cho năng suất, sản lượng những năm tiếp theo.

­­Chị H’Ra Ôn chia sẻ, “cái gì không biết thì mình dùng mạng Internet để tìm kiếm, từ việc chọn giống gì, cách trồng ra sao cho đến phòng trừ các loại sâu bệnh phát sinh trong quá trình canh tác như rệp sáp, sâu đục thân, nguyên nhân gây vàng lá…”. Chị còn chủ động tìm kiếm các thông tin về nuôi dạy con cái, chăm sóc gia đình, tìm kiếm việc làm cho hai vợ chồng những khi hết việc nương rẫy. Vừa qua, gia đình chị cũng được hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa, hỗ trợ bồn nước. Cùng với việc chủ động sản xuất, cải thiện thu nhập, gia đình chị đã vươn lên thoát nghèo vào cuối năm 2025.

Nhờ có thông tin kỹ thuật, chị H'Ra Ôn đã áp dụng canh tác giống mới và hái chọn quả chín để tăng năng suất, chất lượng cà phê.

Theo ông Nguyễn Cảnh Hà, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội xã Krông Pắc, thiếu hụt thông tin là một tiêu chí đánh giá quan trọng của chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 – 2025. Chính vì vậy, thời gian qua, xã Krông Pắc chú trọng thực hiện Dự án 6 “truyền thông và giảm nghèo về thông tin” trong Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, song hành với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội khác.

Việc thực hiện giảm nghèo thông tin được địa phương triển khai với nhiều hoạt động đầu tư hạ tầng, thiết bị truyền thanh thông minh, thiết lập các điểm truy cập internet miễn phí ngay tại thôn, buôn. Ngoài ra, xã cũng tiếp tục đa dạng hóa các hoạt động cung cấp thông tin phù hợp với từng nhóm đối tượng, đổi mới hình thức tuyên truyền nhất là trên các nền tảng số và các công cụ truyền thông hiện đại góp phần lan tỏa thông tin, chính sách, cách làm hay, hiệu quả để người dân có thể dễ dàng tìm hiểu, đối chứng, học hỏi và làm theo.

Đinh Nga