Phát hiện, điều trị sớm ARV kéo dài tuổi thọ người nhiễm HIV

HIV là một căn bệnh mãn tính, kéo dài lâu năm và hiện tại chưa có thuốc đặc trị. Do đó, người bệnh thường băn khoăn nếu bị nhiễm HIV sống được bao lâu.

Theo các chuyên gia, nếu phát hiện, điều trị sớm thì tuổi thọ bệnh nhân HIV vẫn tương đương với một người bình thường.

Bệnh nhân HIV có 4 thời điểm chủ yếu nếu bệnh diễn biến xấu: Bị nhiễm HIV- tiến triển HIV - giai đoạn HIV – thời điểm xấu nhất: tử vong; song, nếu kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe từ thời điểm 1 đến thời điểm 2 thì người nhiễm HIV vẫn khỏe mạnh, có cuộc sống tốt như những người bình thường.

Đây là yếu tố rất quan trọng, người nhiễm kiểm soát tốt vi rút HIV để không chuyển sang tiến triển bằng cách tuân thủ đúng quy trình điều trị các thuốc ARV hợp lý kết hợp với yếu tố tinh thần nhẹ nhàng, thoải mái, kiên trì, lành mạnh và xét nghiệm định kỳ số lượng tế bào CD4, đo tải lượng vi rút HIV trong máu để nhận biết sự hiệu quả của điều trị.

Ảnh minh họa

Khi đã kiểm soát tốt lượng vi rút HIV trong cơ thể thì người nhiễm sẽ có cuộc sống chất lượng như những người khỏe mạnh bình thường, tuổi thọ cũng kéo dài hơn rất nhiều. Nếu để HIV tiến triển sang giai đoạn cuối thì tỷ lệ tử vong của người nhiễm HIV sẽ tăng lên khá nhiều, nếu không điều trị thì người nhiễm tiến triển đến giai đoạn cuối - giai đoạn AIDS thường sống được khoảng 3 năm, nếu trường hợp người bệnh mắc phải một nhiễm trùng cơ hội nguy hiểm thì thời gian sống khoảng một năm tùy vào tình trạng bệnh.

Với tiến bộ của khoa học điều trị kháng vi rút hiện nay, triển vọng sống khỏe của người nhiễm HIV cực kỳ tích cực nếu điều trị HIV/AIDS được bắt đầu sớm và được thực hiện hằng ngày theo chỉ dẫn. Theo các chuyên gia, một người từ 20 tuổi nhiễm HIV nếu được phát hiện và điều trị sớm có thể sống thêm 50 - 60 năm, người nhiễm tuổi 45 có thể sống thêm 20 - 30 năm và đạt tuổi thọ gần tương đương với người không nhiễm HIV. Điều này phụ thuộc vào việc tuân thủ điều trị ARV.

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trong 6 tháng đầu 2024, số bệnh nhân nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh tích lũy là 2.182 trường hợp, số chuyển sang AIDS 1.197 trường hợp, số tử vong lũy tích 505 trường hợp. Trong đó bệnh nhân điều trị có thời gian lâu nhất (20 năm) là một bệnh nhân nữ sinh năm 1984 bị nhiễm HIV từ năm 2004, sau đó tham gia điều trị theo phác đồ kháng vi rút của Bộ Y tế, đến năm 2011 sinh con lần hai, cháu bé có kết quả âm tính với HIV. Hiện tại bệnh nhân này vẫn sống khỏe duy trì điều trị theo đúng phác đồ và tham gia làm cộng tác viên tuyên truyền phòng, chống HIV tại địa phương.

Theo một số nghiên cứu, số lượng tế bào CD4 của người lúc bắt đầu điều trị là một trong những trị số ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ, khi bắt đầu điều trị lượng tế bào CD4 dưới 200 có thể giảm đến 15 năm tuổi thọ của một người. Người hút thuốc nhiễm HIV có thể giảm đến 12 năm tuổi thọ; tuổi thọ của người tiêm chích ma túy thấp hơn 20 năm so với tất cả nhóm HIV khác; những người không tuân thủ điều trị HIV cũng sẽ bị giảm tuổi thọ do mắc các bệnh lý khác như viêm gan C, lao, bệnh nhiễm trùng nguy hiểm khác.

Do vậy, thời gian sống của người nhiễm HIV phụ thuộc thời điểm phát hiện, tuân thủ điều trị, cách sống và thói quen tự bảo vệ bản thân. Cụ thể, cần phải xét nghiệm sàng lọc ngay từ lúc xác định nguy cơ lây nhiễm; thực hiện điều trị ARV và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để gia tăng hiệu quả điều trị; ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng cường miễn dịch và cung cấp năng lượng cho cơ thể; tập thể dục thường xuyên nhằm tăng cường sức khỏe tổng quát và duy trì cân nặng hợp lý. Tránh hút thuốc, lạm dụng rượu, bia và các chất kích thích khác; giữ vệ sinh cơ thể và răng miệng sạch sẽ để tránh các bệnh nhiễm trùng cơ hội; giữ tâm trạng vui vẻ và tinh thần lạc quan; khám sức khỏe mỗi 6 tháng một lần giúp theo dõi tình trạng sức khỏe ổn định.

Nguyễn Công Thành