Chỉ sử dụng kit test khi cần thiết

Những ngày qua, thị trường kit test xét nghiệm SARS-CoV-2 trên địa bàn tỉnh luôn ở trong tình trạng “cháy hàng” và mức giá bán liên tục “nhảy múa”, người dân cũng khá lúng túng khi tìm mua và sử dụng.

Thạc sĩ, bác sĩ PHAN THÀNH TRINH, Tổng Giám đốc Công ty Dược – Vật tư y tế Đắk Lắk, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ tỉnh đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Đắk Lắk chung quanh vấn đề này.

* Theo bác sĩ, nguyên nhân nào dẫn đến thị trường kit test xét nghiệm SARS-CoV-2 "bất thường" như đã nêu trên?

Phải thừa nhận rằng, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra tình trạng khan hiếm kit test xét nghiệm. Một phần nguyên nhân là do có hiện tượng tiểu thương găm hàng chờ tăng giá. Tuy nhiên, về tình hình chung là do số lượng F0 trên địa bàn tăng mạnh, nhu cầu tự test của người dân tăng cao, người dân mua kit test với số lượng lớn để tích trữ, đồng thời một số cơ quan, doanh nghiệp tổ chức test đại trà cho cán bộ, công nhân viên khiến nhu cầu về kit test tăng đột biến trong khoảng thời gian ngắn làm cho chúng tôi mất khả năng cung ứng trong ngắn hạn và thiếu hàng cục bộ ở một số khu vực, một số nơi. Mặc dù trong 7 ngày gần đây, đơn vị đã đưa ra thị trường khoảng 20 nghìn kit test nhưng vẫn không thể đáp ứng so với nhu cầu quá lớn của người dân.

Thực tế, trải qua hơn 2 năm dịch bệnh, người dân có tâm lý lo sợ mắc bệnh nên thường khi nghi ngờ là tự làm test nhanh để xem có mắc bệnh hay không. Và khi chẳng may test nhanh phát hiện một người trong gia đình dương tính thì tâm lý lo sợ dẫn đến phải test cả gia đình hoặc những người tiếp xúc gần để loại trừ, trong khi thời điểm đó chưa cần thiết phải làm test. Bên cạnh đó, cũng do tình trạng F0 tăng mạnh, nhiều trường hợp tiếp cận với các dịch vụ y tế ban đầu khó khăn, không đầy đủ dẫn đến tâm trạng hoang mang, lo lắng nên test liên tục để theo dõi tình trạng bệnh của mình. Rồi test nhiều lần để xem vạch mờ hay vạch rõ, dẫu nó không có ý nghĩa gì trong chẩn đoán và điều trị. Đó chính là những tác nhân khiến cho lượng cầu vượt cung, dẫn đến tình trạng khan hàng, tăng giá kit test trên thị trường.

* Dự báo trong thời gian tới đây dịch COVID-19 sẽ còn diễn biến phức tạp, đồng nghĩa với nhu cầu về kit test xét nghiệm SARS-CoV-2 của người dân vẫn còn tăng cao. Ở vai trò đơn vị cung ứng vật tư y tế, công ty đã có giải pháp như thế nào để góp sức bình ổn thị trường trong thời gian sớm nhất?

Một phép tính đơn giản là 1 ngày cả nước ghi nhận gần 100.000 ca nhiễm COVID-19, tương đương với lượng test phải sử dụng trong một ngày cũng phải bằng chừng ấy, chưa kể những test không cần thiết như đã nêu trên gây lãng phí một lượng test tương đối. Trước tình hình này, để góp phần bình ổn thị trường, hiện công ty đang vận dụng mọi nguồn lực dựa trên các mối quan hệ sẵn có với các đối tác nhập khẩu trực tiếp để khơi thông nguồn hàng. Tuy nhiên, đơn hàng phân bổ trong cả nước nên số lượng về mỗi địa phương không nhiều, vì thế phải mất khoảng 1 tuần nữa chúng tôi mới có thể đảm bảo việc cung ứng hàng hóa dồi dào và đưa giá các mặt hàng kit test về đúng giá quy định, nhằm giảm tối đa thiệt hại về kinh tế cho người dân.

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra sản phẩm kit test bán tại một nhà thuốc trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột.

Đồng thời, ở một góc độ khác, chúng tôi cũng mong rằng, người dân hãy bình tĩnh, chia sẻ và chỉ sử dụng kit test khi cần thiết để góp phần bình ổn thị trường.

* Hiện nay, với rất nhiều loại kit test trên thị trường, việc chọn mua và sử dụng đúng sản phẩm chất lượng cũng là bài toán khó với người dân. Bác sĩ có khuyến cáo gì để người dân sử dụng kit test hiệu quả và an toàn?

Khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, mỗi người dân cần định hình một tâm thế mới, ngay cả khi tiếp xúc gần F0, không cần test xét nghiệm ngay, mà chỉ cần test khi có triệu chứng. Vì sau khi tiếp xúc F0, phải có thời gian nhất định để vi rút nhân lên (1 - 2 ngày) thì xét nghiệm mới cho kết quả chính xác.

Hiện nay đang có nhiều loại kit test không đảm bảo chất lượng, không được Bộ Y tế công nhận vẫn trôi nổi trên thị trường, việc sử dụng các kit test này có thể dẫn đến rủi ro cho người dùng. Vì thế, người dân nên tìm hiểu kỹ, chọn mua kit test ở cơ sở cung ứng có uy tín để mua đúng sản phẩm đã được cơ quan chức năng thẩm định về chất lượng và cấp phép lưu hành.

* Trân trọng cảm ơn bác sĩ!

Kim Oanh (thực hiện)