Phòng chống cúm gia cầm: Khi nào người dân mới chủ động?

Tình hình cúm gia cầm A/H5N1 trên địa bàn tỉnh đang có những diễn biến phức tạp với nhiều ổ dịch liên tục xuất hiện tại các địa phương. Tuy nhiên, người chăn nuôi vẫn chưa quan tâm phòng bệnh cho đàn gia cầm, nhất là chăn nuôi nông hộ.

Nguy cơ dịch cúm  từ đàn thủy cầm

Hộ ông Phạm Thanh Trình, ở thôn 17, xã Ea Rốk (huyện Ea Súp) vừa phải tiêu hủy cả một  “gia tài” là đàn vịt khoảng 2.000 con được 2 tháng tuổi vì bị cúm gia cầm A/H5N1. Ông chia sẻ, vì nghĩ là chỉ nuôi theo vụ, thời gian ngắn nên không cần tiêm phòng, ai ngờ lại xảy ra chuyện…

Phòng NN-PTNT huyện Ea Súp cho biết, ngay sau khi huyện công bố dịch cúm gia cầm H5N1 ở xã Ea Rốk (ngày 3-5), thì đến ngày 4-5, phát sinh thêm vịt bệnh tại 1 hộ thuộc thôn 8 xã Ya Tờ Mốt, tổng số vịt tiêu hủy là 600 con vịt 53 ngày tuổi; ngày 7-5 phát sinh thêm 1.140 con vịt bệnh tại 1 hộ thuộc thôn 17 xã Ea Lê. Tính đến ngày 18-5, dịch cúm đã phát sinh ở 8 hộ, tổng số gia cầm tiêu hủy là 6.019 con (gồm: 5.998 con vịt, 2 con ngan và 19 con gà). Theo Phòng NN-PTNT, trên địa bàn huyện Ea Súp hiện có trên 300.000 con gia cầm. Việc vận động người dân tiêm phòng cho đàn gia cầm gặp rất nhiều khó khăn vì chủ yếu chăn nuôi nhỏ lẻ, theo mùa vụ, bà con chưa quan tâm đến việc tiêm phòng để phòng chống cúm gia cầm, bảo vệ đàn vật nuôi…

Lực lượng thú y thu gom gia cầm bị bệnh cúm ở xã Hòa Thuận, TP. Buôn Ma Thuột đem tiêu hủy.

Theo Chi cục Thú y, từ cuối tháng 3 – 2017 đến nay, cúm gia cầm A/H5N1 liên tục xảy ra trên địa bàn tỉnh, chủ yếu trên đàn vịt không tiêm phòng vắc xin cúm, với 7 ổ dịch tại thị xã Buôn Hồ (phường An Bình), huyện Ea Súp (Ea Rốk, Ea Lê, Ya Tờ Mốt), M’Đrắk (thị trấn M’Đrắk), TP. Buôn Ma Thuột (xã Hòa Thắng, Hòa Thuận). Tổng số gia cầm tiêu hủy là khoảng 8.000 con. Đến nay, thị xã Buôn Hồ đã công bố hết dịch; ổ dịch ở huyện M’Đrắk đã qua 21 ngày không phát sinh thêm; ổ dịch ở xã Hòa Thuận, TP. Buôn Ma Thuột xảy ra ngày 24-5, đến giờ không có hiện tượng lây lan. Riêng huyện Ea Súp, tình hình cúm diễn biến phức tạp nhất, đến nay cơ bản khống chế được dịch bệnh. Các huyện có quy mô đàn vịt trên 100.000 con, gồm Ea Kar, Lắk, Ea Súp... là những vùng có nguy cơ xảy ra dịch cúm cao do chăn nuôi theo mùa vụ, người dân vẫn chưa ý thức được vấn đề phòng bệnh cho gia cầm.

Cần nâng cao ý thức của người dân

Chi cục Chăn nuôi và Thú y nhận định, tình hình cúm A/H5N1 trên gia cầm đang diễn ra khá phức tạp, tỷ lệ nhiễm vi rút cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh là khá cao (ở TP. Buôn Ma Thuột, tỷ lệ nhiễm là 50%, Buôn Hồ 33%) nên nguy cơ phát dịch cúm trong thời gian tới trên đàn gia cầm là tương đối lớn.

Người dân chăn thả vịt chạy đồng ở huyện Lắk.

Trước tình hình này, các biện pháp chống cúm trên gia cầm đã được Chi cục triển khai đồng bộ từ tỉnh xuống xã, với sự vào cuộc của chính quyền địa phương và các cơ quan chuyên môn. Chi cục cũng đang tiếp tục giám sát tình hình cúm trên các địa bàn Ea Súp, Lắk, Krông Ana, Krông Pắc để phát hiện sớm, giảm thiệt hại khi cúm gia cầm xảy ra; phối hợp với Trung tâm y tế dự phòng triển khai đồng bộ công tác chống dịch vì bệnh này lây cho người. Chi cục đang tiếp tục thực hiện Công văn số 948, ngày 19-2-2014 của UBND tỉnh về các biện pháp cấp bách phòng chống cúm gia cầm, yêu cầu các hộ chăn nuôi từ 200 con vịt, 500 con gà trở lên thì phải thực hiện ký cam kết tiêm phòng cúm gia cầm. Tuy nhiên, có rất ít hộ dân chăn nuôi thực hiện việc cam kết này mà chủ yếu là các trang trại chăn nuôi tập trung. Ông Nguyễn Ngọc Phú, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Ea Súp cho biết, hiện các hộ chăn nuôi trên địa bàn huyện đang tập trung tiêm phòng vì sợ dịch bệnh lây lan, gây thiệt hại kinh tế. Tuy nhiên, trên thực tế nếu không xảy ra các ổ dịch thì việc vận động bà con tiêm phòng cho đàn gia cầm gặp rất nhiều khó khăn vì phần lớn các hộ lơ là, chủ quan, khi cho rằng chỉ nuôi mùa vụ, thời gian ngắn nên không cần phòng bệnh...

Chi cục Chăn nuôi và Thú y khuyến cáo người chăn nuôi khẩn trương tiêm phòng cúm vì vắc xin này rất hiệu quả khi đã tiêm, gần như an toàn 100% về bệnh cúm. Đối với người tiêu dùng, nên mua gia cầm biết rõ nguồn gốc, có sự kiểm soát của cơ quan chuyên môn và khi sử dụng phải an toàn (trong giết mổ), khi có những biểu hiện về cúm như đau đầu, khó thở... cần phải đến cơ sở y tế ngay để khám bệnh và điều trị kịp thời.     

Minh Thuận