Chống buôn lậu thuốc lá: Siết chặt các điểm kinh doanh nhỏ lẻ

Hoạt động tinh vi

3 năm về trước, Đắk Lắk từng có thời điểm “nóng” lên về tình hình vận chuyển, kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu với số lượng lớn. Hiện nay tuy đã thuyên giảm đi nhiều, nhưng tình trạng kinh doanh thuốc lá lậu nhỏ lẻ vẫn đang tiếp diễn. Tại nhiều quầy tạp hóa tủ thuốc lá ở một số tuyến phố Buôn Ma Thuột (TP. Buôn Ma Thuột) không khó để tìm mua một gói thuốc lá điếu hiệu Jet, Hero… Thêm vào đó, nhiều điểm buôn bán nhỏ lẻ có kinh doanh thuốc lá nhưng không được cấp giấy phép buôn bán mặt hàng này vẫn đang nằm ngoài sự kiểm soát của cơ quan chức năng.

Cán bộ Chi cục Quản lý thị trường tỉnh kiểm tra số thuốc lá điếu nhập lậu được phát hiện.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Đội trưởng đội quản lý thị trường (QLTT) số 1, Chi cục QLTT tỉnh, phụ trách địa bàn TP. Buôn Ma Thuột cho hay, trước mức xử phạt của Nghị định 124, người bán đã “chùn tay”.  Vi phạm với số lượng nhiều lên đến hàng trăm gói đã giảm hẳn so với trước, nhưng buôn bán thuốc lá lậu nhỏ lẻ dưới 10 gói vẫn diễn ra với thủ đoạn tinh vi hơn. Thuốc lá lậu được chia nhỏ ra và cất giấu tại nhiều nơi trong nhà hoặc trà trộn vào hàng hóa hợp pháp khác, khi nào có khách hỏi thì mới mang ra bán. Ngoài ra, người bán cũng đã “dè chừng” hơn, chọn cách giao dịch bằng điện thoại và giao hàng tận nơi cho khách để trách sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Chưa đến 1 tháng (từ 21-8 đến 9-9), Đội QLTT số 1 đã phát hiện 4 vụ kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu tại các quầy tạp hóa, cửa hàng bán lẻ, tiến hành xử phạt hành chính 24 triệu đồng, tịch thu 107 bao thuốc hiệu Jet, Hero, Craven. Mới đây, chiều 7-9, khi kiểm tra cửa hàng do bà Nguyễn Trịnh Mai Lynh (đường Nguyễn Tất Thành, TP. Buôn Ma Thuột) làm chủ, đội đã phát hiện 90 bao thuốc lá điếu các loại, xử phạt hành chính 7,5 triệu đồng. Tính từ đầu năm đến nay, đội đã xử lý 21 vụ vi phạm về kinh thuốc lá điếu nhập lậu, tịch thu 1.472 bao thuốc các loại, phạt hành chính trên 185 triệu đồng.

Xử phạt nghiêm kết hợp với tuyên truyền

Theo thống kê của Ban chỉ đạo 389 quốc gia, thuốc lá lậu đã và đang trở thành vấn nạn quốc gia. Trung bình hằng năm có xấp xỉ hơn 1 tỷ bao thuốc lá ngoại nhập lậu vào tiêu thụ trong nước, chiếm 20-22% thị trường.

 Riêng tại tỉnh Đắk Lắk, từ đầu năm đến nay, Chi cục QLTT đã phát hiện 60 vụ vi phạm kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu, xử phạt hành chính trên 800 triệu đồng, tịch thu  gần 8.000 bao thuốc các loại. Điều đáng chú ý là hầu hết các vụ vi phạm đều được phát hiện tại các quầy tạp hóa, điểm kinh doanh nhỏ buôn bán thuốc lá lậu với số lượng từ vài đến vài chục gói, chủ yếu là thuốc lá Jet, Hero, Craven, chiếm khoảng hơn 90%. Đây là nhãn hiệu chủ yếu được sản xuất tại Indonesia và nhập lậu vào Việt Nam thông qua đường biên giới của nước ta với Lào và Campuchia. Các sản phẩm này không in cảnh báo sức khỏe, nơi sản xuất, thời gian sản xuất và không có giấy xác nhận chất lượng của một cơ quan nào.

Để hạn chế được vấn nạn buôn bán thuốc lá lậu, Chi cục QLTT tỉnh đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn hành vi vi phạm, đặc biệt là đối với các cửa hàng buôn bán nhỏ lẻ.  Ngoài mạnh tay xử phạt, các đội trực thuộc Chi cục còn chú trọng tuyên truyền để người bán hiểu rõ các quy định của pháp luật về kinh doanh thuốc lá điếu; vận động người dân không tham gia, tiếp tay buôn lậu, tích cực tố giác các đối tượng vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu. Đặc biệt, tiến hành dán bảng “cảnh báo: thuốc lá điếu nhập ngoại là hàng cấm, kinh doanh 500 bao sẽ bị xử lý hình sự” tại các quầy, cửa hàng tạp hóa có đăng ký kinh doanh thuốc lá trên địa bàn.

Ông Nguyễn Đào Chí, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh đánh giá, Nghị định 124 đã phát huy tác dụng khi góp phần kéo giảm tình trạng buôn bán thuốc lá lậu trên địa bàn. Cơ sở pháp lý để xử phạt nặng hành vi kinh doanh thuốc lá lậu đã rất cụ thể, chế tài đủ mạnh để răn đe; cùng với việc lực lượng chức năng kiên quyết làm nghiêm, tin rằng tình trạng trên sẽ được đẩy lùi.

Thục Anh