Thu ngân sách nhà nước: Cần sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ

Năm 2020, HĐND tỉnh giao ngành Thuế thực hiện thu 5.300 tỷ đồng tiền thuế, phí. Tuy nhiên, trong 7 tháng năm 2020, tổng thu toàn ngành thực hiện mới được 2.773 tỷ đồng, đạt 52,2% dự toán HĐND tỉnh giao, bằng 91,1% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là năm đầu tiên sau nhiều năm số thu ngân sách nhà nước đạt thấp hơn so với cùng kỳ năm kế trước. Trong đó có nhiều nguồn thu chủ đạo bị hụt thu so với cùng kỳ năm 2019 như nguồn thu từ Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Miền Trung (chỉ bằng 63,6%), thu từ thuế thu nhập cá nhân (90%), thu từ lệ phí trước bạ (75,8%), thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (85,2%), tiền thuê đất (73%).

Chế biến tinh bột sắn tại một nhà máy ở huyện M’Drắk.

Theo dự báo của ngành tài chính, nguồn thu ngân sách những tháng cuối năm tiếp tục giảm mạnh do cuối tháng 7 trên địa bàn tỉnh xuất hiện các ca nhiễm Covid-19, buộc người kinh doanh thuộc nhiều ngành nghề tại TP. Buôn Ma Thuột phải tạm đóng cửa để thực hiện giãn cách xã hội. Cùng với đó, nhiều chính sách thay đổi như nâng mức đóng thuế thu nhập cá nhân; giảm lệ phí trước bạ đối với xe ô tô, xe máy… Đặc biệt, tác động của dịch Covid-19 làm nền kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng dây chuyền, hoạt động xuất - nhập khẩu gián đoạn khiến việc sản xuất, kinh doanh của người dân trở nên khó khăn hơn. Việc thực hiện các chính sách giảm, giãn tiến độ nộp thuế và tiền thuê đất để tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế cũng đã làm hụt nguồn thu trên địa bàn. Trong khi đó, ý thức tuân thủ pháp luật của một số người nộp thuế kinh doanh trên các lĩnh vực vận tải, xây dựng cơ bản, nông sản... chưa cao làm cho công tác chống thất thu càng khó khăn hơn.

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo đôn đốc thu thuế và chống thất thu ngân sách nhà nước tỉnh tổ chức vào cuối tháng 7 vừa qua, các đại biểu đã dành nhiều thời gian để thảo luận về những khó khăn, vướng mắc và tìm nguồn thu bù đắp nhằm đạt số thu cao nhất có thể vào cuối năm 2020. Ông Bùi Văn Chuẩn, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho rằng, ảnh hưởng dịch Covid-19 là rất lớn do nền kinh tế bị ảnh hưởng dây chuyền nặng nề, hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân bị gián đoạn làm mất cân đối cung cầu. Ngành thuế đã thực hiện các chính sách hỗ trợ liên quan để giúp người nộp thuế được gia hạn thời gian nộp tiền thuế, tiền thuê đất... để phục hồi sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, dịch tái phát khiến các nguồn thu nằm trong dự toán tiếp tục bị thay đổi theo hướng xấu. Do đó, các sở, ngành liên quan cần phối hợp với cơ quan thuế tháo gỡ vướng mắc mới có thể đạt số thu cao nhất. Cụ thể là cung cấp cho cơ quan thuế kết quả, kế hoạch giải ngân vốn Nhà nước tại các dự án để thu thuế theo quy định; đẩy nhanh tiến độ các dự án trên địa bàn nhằm thu các khoản về thuế, tiền thuê đất liên quan…

Cán bộ Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột kiểm tra thực tế tại một doanh nghiệp trên địa bàn huyện Krông Pắc.

Đồng thuận với kiến nghị này, ông Trương Công Thái, Chủ tịch UBND TP. Buôn Ma Thuột cho biết, hụt thu mạnh từ các nguồn kinh doanh dịch vụ ăn uống, nhà hàng, khách sạn… khiến nguy cơ không thể hoàn thành dự toán năm đang hiện hữu. Bởi theo dự toán thu thuế, phí được giao trong năm 2020 là 1.070 tỷ đồng, thành phố phấn đấu thu đạt 1.100 tỷ đồng thì bình quân mỗi tháng hơn 90 tỷ đồng, tương đương mỗi ngày khoảng 3 tỷ đồng. Trong khi đó khoản thuế người nộp thuế được miễn, giảm do tác động của dịch Covid-19 thời điểm tháng 4-2020 khoảng 60 tỷ đồng và nguồn hụt thu này không thể thu được vì bản thân người nộp thuế ngừng kinh doanh. Trong khi đó, nguồn thu của các dự án hiện tại cũng đang vướng khâu đền bù, giải phóng mặt bằng và điều này cần có sự phối hợp của các đơn vị liên quan để kịp thời bù đắp hụt thu…

Trước những khó khăn trên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Hà đã yêu cầu Ban Chỉ đạo đôn đốc thu thuế và chống thất thu ngân sách nhà nước tỉnh và các địa phương tiếp tục phát huy hiệu quả trong việc chống thất thu ngân sách, tháo gỡ vướng mắc cho người nộp thuế, thu hút đầu tư nhằm tạo nguồn thu bền vững trong tương lai. Đồng thời, kiểm soát việc kê khai thuế của các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế; kiểm soát việc khai báo tên hàng, mã hàng, thuế suất, trị giá, số lượng… nhằm phát hiện kịp thời các trường hợp kê khai không đúng, không đủ, gian lận thuế; tăng cường công tác thanh, kiểm tra thuế; đẩy mạnh xử lý nợ đọng thuế, trốn thuế… Trong năm 2020, hoàn thành thu tối thiểu 50% số tiền nợ thuế tại ba dự án bất động sản của Công ty Cổ phần Đầu tư Trung Nguyên, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển đô thị Đắk Lắk, Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển đô thị Ân Phú...

Thanh Hường