Bất cập trong việc sử dụng nguồn nước sạch ở buôn Cư Koemông

Định cư năm 2004 từ đó đến nay, hằng ngày hơn 160 hộ dân ở buôn Cư Koemông (xã Dang Kang, huyện Krông Bông) vẫn phải đi lấy nước suối về phục vụ việc ăn uống, mọi sinh hoạt của các gia đình đều sử dụng nguồn nước giếng không hợp vệ sinh.

Buôn Cư Koemông là khu tái định cư mới, tập trung các hộ dân tộc thiểu số được cấp đất theo Quyết định 132 của Thủ tướng Chính phủ. Khi mới đến sinh sống, khu dân cư này được đầu tư xây dựng 4 giếng khoan và bể chứa nước với tổng trị giá khoảng 60 triệu đồng. Tuy nhiên, các công trình này chỉ đưa vào sử dụng chưa đầy 1 tháng thì ngưng hoạt động. Qua tìm hiểu thực tế tại địa phương, muốn có nguồn nước thì phải kéo điện để bơm nước giếng lên bể. Thế nhưng, khi đến định cư, khu vực này chưa có nguồn điện sinh hoạt, người dân trong buôn phải góp tiền kéo điện từ các buôn khác về để bơm nước. “Sau 1 tháng sử dụng, khi tính tiền điện, mỗi hộ gia đình phải đóng gần 30.000 đồng/tháng. Do các hộ gia đình ở đây phần lớn đều có hoàn cảnh khó khăn, nên số tiền phải đóng để bơm nước cũng là một chi phí lớn đối với họ. Mặt khác, một số người có ý kiến về việc họ dùng ít mà vẫn phải đóng tiền bằng những hộ dùng nước nhiều hơn, do đó họ không chịu đóng tiền điện, dẫn đến các giếng khoan phải bỏ không”, anh Y Bhưn Byă, Buôn phó buôn Cư Koemông cho biết. Từ khi không có nguồn nước giếng, hằng ngày các hộ dân ở đây đều phải lấy nước ở cánh đồng sau buôn hoặc nước suối về dùng, một số người khi đi làm, tranh thủ chạy về nhà người thân gần buôn để lấy nước tắm giặt, ăn uống.

Người dân buôn Cư Koemông vẫn phải sử dụng nguồn nước giếng tự đào.

Trước thực tế này, để có nguồn nước sinh hoạt, các hộ dân trong buôn đã tự đào giếng lấy nước. Tuy nhiên, các giếng nước tự đào đều không đảm bảo vệ sinh, nước có màu đục không thể dùng cho việc ăn, uống; chưa kể đến việc các giếng nước ở đây vào mùa mưa mới có nước dùng, còn mùa khô thì cạn tới đáy. Đặc biệt, một số gia đình trong buôn khi đào giếng gần cả 10 mét cũng không có nước nên phải dùng nhờ giếng của các nhà xung quanh. Bên cạnh đó, do nền đất yếu nên vào mùa mưa các giếng nước tự đào ở buôn Cư Koemông thường bị sụt lún, người dân không dám đào sâu thêm vì sợ nguy hiểm. Theo anh Y Bhưn, hầu hết các giếng ở đây đều bị sụt lún khi vào mùa mưa, cụ thể như giếng nước nhà anh, trước đây đào sâu 9 mét, đến nay chỉ còn khoảng 5 mét, nên thường xuyên bị khô cạn. Cuộc sống vốn đã khó khăn này càng khó hơn vì không có nguồn nước phục vụ nhu cầu sống. Do thiếu nguồn nước, nên người dân nơi đây phải dùng nước rất dè sẻn từ nước giếng tự đào đến nước đi lấy ở suối về. Chị Y Brưng Niê, một người dân trong thôn chia sẻ: “Mặc dù trong buôn đã có giếng nước nhưng vì mọi người không chịu đóng tiền nên không thể bơm nước lên bể được. Dó đó, từ khi đến đây sinh sống chúng tôi luôn sống trong cảnh thiếu nước. Mấy năm trở lại đây, khi đã có các giếng đào nhưng vẫn không thể dùng cho việc ăn uống nên người dân thường phải đi lấy nước suối. Vào mùa khô, phải lấy xe cày đi chở nước suối về để phục vụ cả việc tắm giặt. Từ lâu nay, buôn Cư Koemông, ai cũng dùng nước rất tiết kiệm”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Hiệp, Chủ tịch UBND xã Dang Kang giải thích, sở dĩ người dân không chịu dùng nước giếng bơm đã được nhà nước đầu tư xây dựng vì khi mới đến sinh sống, buôn chưa có điện nên phải kéo từ buôn khác về, đường dây tải điện nhỏ dẫn đến chi phí tiêu thụ điện rất nhiều. Đến năm vừa rồi, khu vực này có điện thì người dân sợ phải trả tiền điện bơm nước nhiều nên họ vẫn chưa chịu dùng các giếng bơm. Để phát huy hiệu quả của các công trình nước sạch, chúng tôi sẽ phối hợp với cán bộ trong buôn tuyên truyền, giải thích để người dân cùng tham gia vào việc sử dụng nguồn nước này. Nếu bây giờ người dân dùng nước ở các giếng bơm thì chi phí tiền điện sẽ không tiêu tốn nhiều như trước. Mong rằng chính quyền địa phương sớm có giải pháp hữu hiệu để công trình nước sạch đã được đầu tư sớm phát huy hiệu quả.