Uống cà phê nơi buôn làng

Cũng giống như nhiều gia đình người Êđê khác, gia đình Amí Ya Kôp ở buôn Alê B, phường Ea Tam (TP Buôn Ma Thuột) thường pha cà phê uống vào mỗi buổi sáng. Amí tâm sự: “Việc uống cà phê đã trở thành một sở thích đối với gia đình, nếu không có cốc cà phê thì cả ngày sẽ thấy không minh mẫn, tỉnh táo để làm việc”.

Vào mùa thu hoạch cà phê, người dân chọn hái những hạt cà phê chín đỏ đều đem phơi riêng để dành uống. Hạt cà phê phải phơi khô và loại bỏ hết tạp chất, hạt đen, hạt vỡ… rồi mới đem rang. Đến khi hạt có màu nâu sẫm, hương thơm ngát thì bỏ vào cối giã thật mịn. Cách rang giã thủ công như thế, không pha thêm bất cứ hóa chất, hương liệu gì nên sau khi pha chế, cà phê không đen đặc sánh, không có hương thơm của hương liệu và các chất phụ gia khác mà vẫn giữ nguyên hương vị đặc trưng của cà phê Tây Nguyên. Ai đã một lần uống khó có thể quên được cái hương vị hơi chát, vị đắng xen lẫn vị ngọt nơi đầu lưỡi của cà phê đen nguyên chất.

Để tạo hương cho cà phê, bà con thường cho thêm vài hạt muối và một ít mỡ gà ta vào rang cùng, với cách rang sáng tạo này càng làm cho mùi vị cà phê thêm đậm hương và khó lẫn với các loại cà phê khác. Hằng ngày vào mỗi buổi sáng, các chị em phụ nữ ở trong buôn thường dậy sớm đun nước để pha cà phê cho cả gia đình uống. Đây là một việc làm quen thuộc, nó không phải là nghiện, nhưng gia đình nào cũng thích.

Người Êđê có cách uống cà phê rất thú vị đó là một ly cà phê nhỏ chuyền tay nhau mỗi người nhấp một ngụm vừa uống vừa trò chuyện. Họ cho rằng uống như vậy mới vui, mới có thể nói nhiều câu chuyện, bàn luận những công việc trong cuộc sống hằng ngày. Nhưng hiện nay, phần lớn các thanh niên không còn hứng thú với việc tự pha cà phê, thay vào đó họ thích ra ngồi ở các quán cà phê để tụ họp bạn bè, trao đổi công việc… Công việc pha chế cà phê chỉ dành cho những người nội trợ hoặc người già trong gia đình, họ vẫn thích tự tay chế biến ra những ly cà phê thơm ngon cho gia đình. Đối với họ đó mới là cà phê sạch, cà phê nguyên chất.

H’Mươi H’Mok