Công bằng, khách quan trong chính sách về đất đai: Nhà nước và nhân dân phải cùng chia sẻ lợi ích

Hiện nay, vẫn tồn tại nghịch lý là khi nộp tiền thuế sử dụng đất thì hộ gia đình, cá nhân mong muốn giá đất thấp để tính thuế thấp theo giá Nhà nước, nhưng khi đền bù thì người dân lại đòi giá cao, thậm chí đến mức vô lý là phải theo giá thị trường. Tuy nhiên, giá thị trường thì rất rộng, rất “mênh mông” rất khó xác định, áp dụng chính xác, cụ thể để làm hài lòng, thỏa mãn cho mọi người dân. Chính điều này đã vô tình gây khó khăn cho Nhà nước và những người thực thi công vụ, khi phải tiến hành thu hồi đất của người dân để xây dựng các công trình công cộng phục vụ lợi ích quốc gia. Pháp luật về đất đai dù đã được sửa đổi, bổ sung nhiều lần nhưng vẫn còn đó sự bất hợp lý, rất khó áp dụng thông suốt với sự chấp nhận của các bên, đặc biệt dưới góc độ nào đó, xã hội, người dân phần nào thông cảm, chia sẻ với những người thực thi pháp luật.

Trở lại vấn đề khi khu đất của người dân chưa có đường đi qua thì giá trị rất thấp, nhưng khi Nhà nước đầu tư làm đường giao thông, cơ sở hạ tầng khác như điện, đường, trường, trạm, khu vui chơi giải trí, khu công nghiệp... thuận lợi thì lập tức giá trị khu đất đó tăng giá gấp nhiều lần. Điều đáng nói ở đây là khi đó người dân cũng đâu có “sòng phẳng” với Nhà nước bằng hành động chuyển giá trị chênh lệch đó vào ngân sách nhà nước và giá trị tăng thêm đó mặc nhiên người có đất bỏ túi! Nhà nước mặc dù bỏ tiền đầu tư làm tăng giá trị khu đất đó nhưng đâu có được hưởng chênh lệch.

Từ nhiều khía cạnh, vì vậy các cơ quan chức năng cần có phương pháp tính toán hợp lý, khoa học theo hướng Nhà nước và nhân dân cùng phải chi phí cho các khoản tiền đầu tư cơ sở hạ tầng làm tăng giá trị sinh lời của đất đai. Điều này có thể cần có thời gian, nghiên cứu kỹ tuy nhiên rất nên làm để phần nào bù vào khoản tiền phải bỏ ra, tăng thêm ở những nơi Nhà nước thu hồi nhưng đền bù, hỗ trợ với giá trị thấp theo quy định chung. Quan trọng hơn, điều này đảm bảo sự “sòng phẳng”, công bằng giữa người dân và Nhà nước trong mối quan hệ đôi bên cùng có lợi và góp phần giải quyết vấn đề khiếu nại, tố cáo của người dân trong đền bù, giải phóng mặt bằng rất khó khăn, phức tạp hiện nay.             

Vĩnh Linh