Giải quyết khiếu nại của 37 hộ dân vùng kinh tế mới xã Ea Pil, huyện M'Drak

Vụ việc kiện tụng kéo dài từ năm 2009 đến nay giữa 37 hộ dân xã Ea Pil, huyện M’Drak để đòi lại các quyền lợi của những người di cư theo diện kinh tế mới vừa qua đã được Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết thỏa đáng theo đúng quy định pháp luật trong buổi đối thoại trực tiếp với người dân vừa qua.

Bà Nguyễn Thị Hoằng, đại diện cho 37 hộ dân kinh tế mới tại xã Ea Pil, huyện M’Drak phát biểu tại buổi đối thoại.

Tuy nhiên, đến tháng 4-2009, bà Nguyễn Thị Hoằng (cư trú tại thôn 2, xã Ea Pil) tự nhận là đại diện cho 50 hộ dân vùng kinh tế mới nói trên đã làm đơn khiếu nại lên các cấp chính quyền địa phương và tỉnh (trong đó có 31 hộ khác cùng ký đơn). Nội dung đơn yêu cầu huyện M’Drak phải trả đủ toàn bộ quyền lợi hỗ trợ di dân kinh tế mới theo đúng quy định của Nhà nước năm 1996, cụ thể: Mỗi hộ phải được 1 héc ta đất sản xuất, 240 m2 đất ở và 6 tháng gạo ăn; bồi thường thiệt hại do nhiều năm thiếu đất sản xuất; kỷ luật những cán bộ có liên quan đến việc thực hiện sai chính sách di dân của Đảng và Nhà nước; cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất ở không thu tiền đối với diện tích đất các hộ dân kinh tế mới đang sử dụng.

Năm 2011, Thanh tra tỉnh đã tiến hành thẩm tra sự việc và nhận thấy: Có 37/50 hộ dân kinh tế mới nói trên khiếu nại (31 hộ đang cư trú tại xã Ea Pil, 6 hộ cư trú tại xã khác của huyện M’Drak); 37 hộ dân này đều có đất ở và đất sản xuất ổn định, cụ thể: 14 hộ có diện tích đất ở và đất sản xuất dưới 1ha, 13 hộ có diện tích từ 1-3 ha đất, 8 hộ có từ 3 đến dưới 5ha và 2 hộ có từ 5 đến dưới 10 ha đất. Riêng khoản trợ cấp gạo ăn 6 tháng ban đầu lập nghiệp là 400kg gạo/hộ sau khi đóng góp xây dựng trường thì đến thời điểm xác minh trên, huyện M’Drak vẫn chưa trả lại cho người dân... Tuy nhiên, Thanh tra tỉnh cũng xác định rõ: Khi UBND tỉnh Dak Lak chưa ra quyết định giao chỉ tiêu kế hoạch nhận dân vào vùng kinh tế mới đối với xã Ea Pil, huyện M’Drak thì đại diện các cấp chính quyền 2 huyện M’Drak - Cẩm Bình (tỉnh Hải Hưng) và 2 Chi cục di dân kinh tế mới của 2 tỉnh Dak Lak - Hải Hưng đã tự ý ký kết các thỏa thuận, quyết định về tiếp nhận dân cư và các chế độ trợ cấp cho hộ gia đình đi xây dựng kinh tế mới là không đúng theo quy định pháp luật. Từ những sai sót đó dẫn đến việc khiếu nại của người dân và kéo dài trong nhiều năm liền vẫn chưa được các cơ quan, đơn vị chức năng giải quyết dứt điểm, gây nên dư luận không tốt.

Đến ngày 7-3-2014, Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Trọng Hải cùng lãnh đạo các sở, ngành tỉnh đã có buổi đối thoại trực tiếp với 37 hộ dân kinh tế mới tại huyện M’Drak. Theo đó, kết quả điều tra, xác minh của các ngành chức năng cho thấy việc các hộ dân kinh tế mới đề nghị UBND huyện M’Drak trả 240m² đất và 1 ha đất sản xuất cho mỗi hộ theo chế độ di dân kinh tế mới là không có cơ sở pháp lý. Bởi việc ký kết giao 50 ha đất của UBND xã Ea Pil với UBND huyện Cẩm Bình cho các hộ dân kinh tế mới thời điểm bấy giờ là trái với quy định pháp luật mà đáng lý việc này thuộc thẩm quyền của UBND huyện và UBND tỉnh (theo Điều 23, 24 Luật Đất đai năm 1993). Còn tại Thông báo của huyện Cẩm Bình (năm 1995) trước khi các hộ dân đăng ký đi xây dựng kinh tế mới đã nêu rõ: Về đất ở và đất sản xuất, các hộ dân tự liên hệ với người nhà lo trước trên địa bàn xã Ea Pil được xã và huyện đồng ý cho cư trú tại phần đất đó. Và khi vào định cư tại Dak Lak, các hộ đều ổn định nơi ăn ở, có đủ đất sản xuất, các hộ đều yên tâm ở lại xây dựng kinh tế lâu dài, điều này đã được khẳng định tại Biên bản họp ngày 25-3-1996 giữa UBND huyện Cẩm Bình và UBND xã Ea Pil… Để tránh tình trạng kiện tụng kéo dài và phần nào hỗ trợ cho người dân ổn định đời sống, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện M’Drak phải chi trả ngay cho các hộ kinh tế mới 400kg gạo ăn/hộ trước đây chưa được nhận (theo giá hiện nay); tỉnh sẽ hỗ trợ cho các hộ 25 triệu đồng/ha đất để bù vào tiền bà con mua đất sản xuất khi Nhà nước chưa hỗ trợ kịp thời. UBND huyện M’Drak sớm thực hiện việc cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho các hộ dân để bà con ổn định cuộc sống, yên tâm phát triển sản xuất. Tuy nhiên, việc cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dựng đất và chuyển đổi đất thổ cư thì phải thực hiện theo quy định của Luật đất đai. Bên cạnh đó, huyện M’Drak phải nhanh chóng họp kiểm điểm, làm rõ những sai phạm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra những sai phạm trên. Đồng thời tổ chức cuộc họp công khai xin lỗi dân về việc chính quyền trước đây không thực hiện quy hoạch chi tiết dự án kinh tế mới xã Ea Pil và chi trả chế độ gạo ăn cho các hộ theo quy định.

Quốc Thành