Từ thói quen đến văn hóa xếp hàng nơi công cộng

Ở nước ta, dễ dàng thấy sự chen lấn của mọi người để tranh giành vị trí tốt nhất, nhanh nhất cho mình. Từ chen lấn để “cướp” lộc trong các lễ hội tại nơi tôn nghiêm đến nhận một suất ăn hay một mũ bảo hiểm miễn phí; từ chen lấn ở khu chợ, bến xe đến chen lấn ở siêu thị, sân bay; từ chen lấn khám chữa bệnh ở bệnh viện và chen lấn nộp hồ sơ xin học cho con. Khi đi xe buýt, ai cũng tranh giành để có chỗ ngồi và rất hiếm khi nhận được một lời mời nhường ghế cho người già, phụ nữ, trẻ em. Thậm chí, có người còn chen lấn vượt đèn đỏ, chỉ để nhanh hơn người khác vài giây.

Có lẽ chưa có một cuộc khảo sát xã hội học nào về tâm lý của những người không bao giờ chấp nhận việc xếp hàng chờ đến lượt để trả lời câu hỏi tại sao mọi người thấy vui vì chen lấn, giành giật và cảm thấy ức chế khi “phải” xếp hàng, cho dù thời gian xếp hàng nhiều khi sẽ nhanh hơn. Phải chăng do chúng ta mang tâm lý đám đông, chỉ cần thấy một người phóng xe khi chưa hết đèn đỏ, một người chen ngang lên phía trên là lập tức những người khác cũng hùa theo? Phải chăng sự ích kỷ, chủ nghĩa cá nhân đâu đó vẫn cao hơn lợi ích của cộng đồng? Phải chăng tính hiếu thắng đôi lúc che lấp đi sự xấu hổ khi mình vượt qua người khác bằng mọi giá? Phải chăng sự công bằng có lúc, có nơi chưa được thực hiện triệt để nên một số người mất niềm tin? Phải chăng chúng ta chưa được học, chưa được thấy mọi người xếp hàng nơi công cộng khi bắt đầu hình thành ý thức?...

Quay trở lại “văn hóa xếp hàng” của các nước trong khu vực và thế giới, tại các nước gần với nước ta như Singapore, Nhật Bản, hay xa hơn như các nước ở châu Âu… đều có thể dễ dàng chứng kiến dòng người kiên nhẫn xếp hàng, không phân biệt quan chức hay thường dân, xếp hàng mua vé ở khu vui chơi giải trí, xếp hàng lên xe buýt, xếp hàng mua thực phẩm, xếp hàng nhận đồ cứu trợ, xếp hàng chờ đèn xanh để qua đường… và họ cảm thấy vui vẻ vì được xếp hàng, vui vẻ tự giác nhường chỗ cho người già, trẻ em, phụ nữ. Nếu có ai đó chen ngang, chắc hẳn mọi người sẽ nghĩ đó là người “không bình thường”!

Các bạn trẻ chúng ta hãy là người tiên phong thực hiện văn hóa xếp hàng để mọi người cùng làm theo. Và nếu các bạn đã có con, hãy dạy cho trẻ em biết xếp hàng nơi công cộng ngay từ bây giờ, bởi lẽ xếp hàng là một thể hiện của văn hóa, văn minh.

Xuân Giang