Sóng gió mới trong quan hệ Nga - Mỹ

Quan hệ giữa Nga và Mỹ lại nổi sóng khi sự hoài nghi giữa hai nước gia tăng liên quan đến việc Nga phối hợp với quân đội Syria liên tiếp mở rộng chiến dịch quân sự quy mô lớn tại thành phố Aleppo, miền bắc Syria. Diễn biến mới này khiến lộ trình tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại Syria vẫn đầy thách thức.

Ngày 3-8, Nga đã bác bỏ những chỉ trích của Mỹ liên quan đến việc Nga tăng cường hoạt động quân sự tại thành phố Aleppo của Syria, đồng thời tuyên bố không chấp nhận lời đề nghị của Mỹ kiềm chế các chiến dịch tấn công nhằm vào các nhóm khủng bố ở đây. Phát biểu với hãng tin Ria Novosti, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, ngay khi lực lượng chính phủ Syria đạt được những tiến bộ trong cuộc chiến chống khủng bố với sự hỗ trợ của Nga, thì Mỹ lại yêu cầu Nga dừng hoạt động này. Đây là “tối hậu thư” mà chính phủ Nga không bao giờ chấp nhận.

Tuyên bố của Nga được đưa ra một ngày sau khi ngoại trưởng Mỹ John Kerry kêu gọi Nga và chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad kiềm chế thực hiện các chiến dịch tấn công trong bối cảnh vòng vây của quân chính phủ tại thành phố Aleppo ngày càng siết chặt. Ông Kerry nhấn mạnh: “Đây là thời điểm quan trọng quyết định liệu Nga hay chính phủ Syria có tuân theo các quy định của Liên hiệp quốc hay không, sống đúng với nghĩa vụ của mình hay không. Trong thời gian sắp tới, chúng ta sẽ chứng kiến liệu có sự thay đổi rõ ràng tại Syria hay không. Sẽ rất khó khăn khi cả hai bên đều muốn giao tranh hơn là tuân theo các qui định trong Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc”. Ngoại trưởng John Kerry cũng bày tỏ lo ngại các cuộc tấn công sẽ ngăn cản các bên tham chiến tại Syria ngồi vào bàn đàm phán theo khung thời gian được cộng đồng quốc tế lựa chọn nhằm thiết lập khuôn khổ cho lộ trình chính trị tại Syria.

Cảnh đổ nát tại Aleppo (Nguồn: AFP)

Nga đã tăng cường chiến dịch không kích yểm trợ quân đội Syria chống lại phiến quân tại thành phố Aleppo. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết, chiến dịch được triển khai theo chỉ thị của Tổng thống Nga Vladimir Putin, “vì mục tiêu duy nhất là bảo đảm an toàn cho người dân Aleppo”. Trung tướng Sergei Rudskoi, người phát ngôn của Bộ Tổng tham mưu Quân đội Nga cũng cho biết: “Lực lượng không quân Nga đang hỗ trợ một cách tích cực cho quân đội chính phủ Syria tấn công vào các cứ điểm của phiến quân nhằm đánh bại lực lượng này. Tôi muốn nói rằng chiến dịch của Nga hoàn toàn khác biệt so với chiến dịch của liên minh do Mỹ dẫn đầu ở chỗ, chúng tôi làm mọi thứ để tránh gây thương vong cho dân thường”.

Trong khi Nga nhấn mạnh mong muốn bảo vệ dân thường thì Mỹ nghi ngại chiến dịch của Nga sẽ  tạo bước tiến lớn trên chiến trường, đem lại lợi thế cho chính quyền của Tổng thống Assad, gây ảnh hưởng “số phận” của các nhóm đối lập được nước này hậu thuẫn. Bởi trên thực tế, Nga và Mỹ vẫn chưa đạt được sự nhất trí chung trong việc phân định rạch ròi giữa cái gọi là “phe đối lập ôn hòa” và các nhóm khủng bố.

Sự hoài nghi giữa hai bên khiến khả năng Mỹ phối hợp quân sự với Nga tại Syria khó khả thi, và giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại quốc gia này ngày càng trở nên xa vời.

Theo AFP, quân Chính phủ Syria với sự yểm trợ của chiến đấu cơ Nga đã giành lại nhiều khu vực tại Aleppo trong đợt giao tranh đêm 2-8, đẩy lùi phiến quân khỏi phần lãnh thổ từng bị phe này chiếm trong khoảng thời gian ngắn ngủi. Cán cân trên chiến trường tại Syria có nhiều thay đổi kể từ khi máy bay Nga tiến hành không kích hỗ trợ lực lượng của Tổng thống Syria Bashar al Assad từ tháng 9 năm ngoái.

Dương Hà (Theo VOV, TTXVN)