Khủng bố Hồi giáo IS đối đầu với Tổng thống Philippines Duterte

Tình hình an ninh ở Philippines đang rất đáng lo ngại với việc phiến quân Hồi giáo IS bao vây cả một thành phố, thách thức Tổng thống Duterte.

Tin tức mới nhất cho hay, lực lượng Hồi giáo cực đoan đã bắt cóc một giáo sĩ Công giáo và hơn chục tín đồ Kitô giáo trong lúc bao vây nguyên cả một thành phố 200.000 dân ở miền nam Philippines – thành phố Marawi.

Quan chức địa phương hôm 24-5 cho biết, tại một vài vị trí trong thành phố, lực lượng này đã cắm các lá cờ đen của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng khét tiếng.

Đáp lại, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã cho thiết quân luật trong 60 ngày trên toàn bộ khu vực Mindanao vốn bất ổn bấy lâu nay và đe dọa sẽ thực thi tình trạng quân luật một cách khắc nghiệt.

Quân đội Philippines (cầm súng) áp tải một số phần tử của nhóm Hồi giáo cực đoan Maute. (Ảnh: Inquirer.net.)

Bạo lực bùng phát vào đêm 23-5 sau khi quân đội Philippines đột kích vào nơi ẩn náu của tên Isnilon Hapilon, một thủ lĩnh của nhóm khủng bố Hồi giáo Abu Sayyaf chuyên bắt cóc tống tiền. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, hơn 100 tay súng đã phản ứng lại cuộc đột kích trên của quân đội Philippines bằng cách đốt các ngôi nhà và thực hiện đánh lạc hướng. Nhóm của Isnilon Hapilon đã yêu cầu thêm tiếp viện từ một nhóm đồng minh, là Maute. Khoảng 50 tay súng sau đó đã cố gắng xâm nhập thành phố Marawi.

Tổng giám mục Socrates Villegas, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Philippines cho biết các chiến binh Hồi giáo đã dùng vũ lực để xông vào một nhà thờ Kitô giáo ở Marawi và bắt một giáo sĩ, 10 tín đồ cùng 3 nhân viên nhà thờ. Vị giáo sĩ bị bắt, Cha Chito, cùng những người kia đều không có vai trò nào trong xung đột ở Philippines, theo lời của ông Villegas. Villegas cho biết, yêu sách của các tay súng là chính phủ phải triệt thoát lực lượng quân đội.

Về việc thiết quân luật để đối phó lực lượng Hồi giáo cực đoan, ông Duterte nói: “Tôi cảnh báo các người đừng để tôi phải thọc tay vào vụ này. Tôi phải làm thế để bảo tồn nền cộng hòa”. Việc thiết quân luật cho phép Tổng thống Duterte huy động quân đội để tiến hành bắt bớ, lục soát và giam giữ một cách nhanh chóng hơn. Ông đã nhiều lần đe dọa sẽ tiến hành thiết quân luật ở miền nam Philippines, nơi diễn ra các cuộc nổi dậy ly khai của các phần tử Hồi giáo trong nhiều thập kỷ.

Theo AFP và Reuters, ngày 24-5 Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết ông không loại bỏ khả năng áp đặt thiết quân luật trên cả nước nếu mối đe dọa của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng lan rộng. Ngoài ra, Tổng thống Duterte còn cho biết, các tay súng Hồi giáo đang hoành hành ở miền Nam nước này đã sát hại cảnh sát trưởng thành phố Malabang.

Hiện thông tin về tình hình bên trong thành phố Marawi rất ít do thành phố đông người Hồi giáo này đã bị cắt điện và bao vây đáng kể.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana vào cuối ngày 23-5 có nói rằng ở Marawi hiện không có đèn chiếu sáng và các tay súng bắn tỉa của nhóm Hồi giáo Maute rải khắp nơi. Bộ trưởng Lorenzana thông báo, hàng chục tay súng phiến quân đang chiếm tòa thị chính, một nhà tù và chúng đã đốt cháy một nhà thờ Công giáo, một trường đại học và vài ngôi nhà. Trong cuộc tấn công này, về phía Chính phủ đã có ít nhất 2 binh sĩ quân đội và một cảnh sát thiệt mạng, 12 người khác bị thương.

Tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines Eduardo Ano nói với AP qua điện thoại rằng về phía chính phủ, họ đã phong tỏa các lối ra vào chính của thành phố Marawi để ngăn Hapilon trốn thoát.

Isnilon Hapilon, một thầy tu Hồi giáo nói tiếng Arab, được biết đến với kinh nghiệm chuyên sâu về tấn công theo kiểu đặc nhiệm. Y đã tuyên thệ trung thành với tổ chức IS vào năm 2014. Y từng bị thương trong một vụ không kích của quân đội Philippines hồi tháng 1. hiện kiêm nhiệm làm thủ lĩnh của chi nhánh Philippines của tổ chức IS. Giới phân tích an ninh cho biết, Hapilon đang cố gắng thống nhất các nhóm chiến binh Philippines thề trung thành với IS. Gã thủ lĩnh Hapilon nằm trong danh sách các đối tượng khủng bố bị Washington truy nã gắt gao. Mỹ coi Hapilon là một trong các tên khủng bố nguy hiểm nhất thế giới và đã treo giải thưởng tới 5 triệu USD cho ai bắt giữ được y.

Phiến quân Hồi giáo IS. (Ảnh: aljazee.com)

Nhóm Maute là một trong khoảng chục nhóm Hồi giáo vũ trang mới đã cam kết trung thành với IS và hình thành một liên minh lỏng lẻo trong đó Hapilon được phân công làm thủ lĩnh. Maute bị lên án đã đánh bom làm chết 15 người ở thành phố Davao miền nam Philippines vào tháng 9-2016 cũng như mở một số cuộc tấn công vào các lực lượng chính phủ ở Lanao. Davao chính là quê hương của Tổng thống Duterte.

Trong một diễn biến liên quan, Bộ trưởng Tư pháp Australia George Brandis ngày 24-5 thông báo, chính phủ một số nước tại khu vực Đông Nam Á-Thái Bình Dương sẽ tổ chức một hội nghị cấp cao vào tháng 8 để phối hợp hành động chống lại mối đe dọa an ninh từ các chiến binh Hồi giáo về nước sau khi tham chiến tại Syria và Iraq. Ông Brandis cho biết sẽ đồng chủ trì hội nghị cấp cao này cùng với Bộ trưởng Điều phối về các vấn đề chính trị, pháp lý và an ninh Indonesia Wiranto, tại thành phố Manado (Indonesia), vào tuần cuối của tháng 8. Hội nghị còn có sự tham gia của Malaysia, Philippines và New Zealand. Phát biểu trước một ủy ban Thượng viện, ông Brandis nói: "Trọng tâm của cuộc họp khai mạc hội nghị cấp cao các bộ trưởng khu vực về chống khủng bố sẽ là ... các chiến binh nước ngoài hồi hương. Đây là vấn đề đáng quan ngại nhất khi bàn về chống khủng bố đối với các những người đứng đầu chính phủ và các bộ trưởng an ninh tại các quốc gia trong khu vực". Theo Bộ trưởng Brandis, các quan chức an ninh cũng như các lãnh đạo chính trị sẽ tham gia hội nghị để giúp xây dựng cơ chế hợp tác sẵn sàng trong khu vực.

Dương Hà (Theo VOV, TTXVN)