Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran ký hiệp ước thiết lập vùng an toàn ở Syria

Theo AFP, Reuters và AP, ngày 4-5, trong khuôn khổ vòng hòa đàm Syria diễn ra tại thủ đô Astana (Kazakhstan), đại diện phái đoàn Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã ký một biên bản ghi nhớ về thiết lập vùng an toàn tại Syria.

Thỏa thuận này cho phép thiết lập 4 vùng an toàn ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam Syria. Đây được coi là nỗ lực mới nhất của các bên nhằm giảm bạo lực tại quốc gia Arab này.

Trưởng đoàn đàm phán Nga về Syria Alexander Lavrentyev tuyên bố, Nga sẵn sàng phối hợp chặt chẽ hơn với Mỹ và Saudi Arabia về tình hình Syria. Ông cũng khẳng định Nga sẵn sàng cử quan sát viên tới các khu vực an toàn của Syria.

Theo Tổng thống Nga Putin, các vùng an toàn, nhất là tại Idlib, có thể đi cùng với việc thành lập các vùng cấm bay, với điều kiện là không có bất kỳ hành động quân sự nào ở những nơi đó. Các vùng an toàn này sẽ tạo thuận lợi cho việc tiến hành đối thoại chính trị giữa các bên tham chiến và tiến trình chính trị sẽ dẫn tới việc tái lập toàn bộ sự toàn vẹn lãnh thổ Syria.

Tuy nhiên, phái đoàn của lực lượng đối lập có vũ trang đã rời khỏi bàn đàm phán và tỏ thái độ giận dữ sau khi vòng hòa đàm này kết thúc, bởi phe đối lập luôn phản đối sự tham dự của Iran tại hòa đàm Syria, cáo buộc đây là một bên trong cuộc chiến tại Syria khiến gần 400.000 người thiệt mạng.

Khung cảnh hoang tàn ở Aleppo, Syria. (Ảnh: AP)

Đặc phái viên Liên hiệp quốc tại Syria Staffan de Mistura đã hoan nghênh kế hoạch thành lập “vùng an toàn” ở Syria, coi đây là bước đi đúng hướng tiến tới việc giảm bạo lực thực sự ở Syria.

Theo AFP, Mỹ ngày 4-5 đã hoan nghênh một cách cực kỳ thận trọng kế hoạch của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nhằm lập các vùng an toàn để chấm dứt cuộc nội chiến Syria. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington hy vọng thỏa thuận này sẽ giúp ngăn chặn bạo lực, song bày tỏ quan ngại về sự tham gia của Iran trong thỏa thuận này.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cũng lên tiếng khẳng định lập trường của Trung Quốc hoàn toàn ủng hộ sáng kiến thành lập các khu vực giảm căng thẳng kể trên, cũng như hỗ trợ các chính sách góp phần bình thường hóa tình hình khu vực và vãn hồi hòa bình ở Syria. Trung Quốc cũng khẳng định "cần phải tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria".

Trong tuần qua, trước khi đề xuất sáng kiến thành lập vùng giảm căng thẳng tại Syria, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thảo luận về triển vọng tình hình Syria trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump và cuộc hội đàm tại Sochi với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan.

Trong khi đó, ngày 4-5, Syria cũng bày tỏ hoan nghênh sáng kiến của 3 quốc gia bảo trợ và cam kết thực thi chế độ ngừng bắn từ ngày 30-12 năm ngoái.

Giới phân tích cũng đánh giá việc thiết lập các khu vực giảm căng thẳng có thể là một bướt đột phá mới trong tiến trình giải quyết hòa bình cuộc khủng hoảng tại Syria.

Ngoại trưởng Kazakhstan Kairat Abdrakhmanov thông báo vòng hòa đàm tiếp theo về Syria sẽ được tổ chức tại Astana vào giữa tháng 7 tới.

Hồng Dương (Theo VOV, Vietnam+)