5 loại vi khuẩn kháng kháng sinh mạnh nhất 5 năm gần đây

Salmonella typhi

Salmonella typhi (ST) là vi khuẩn dễ lây, thủ phạm gây sốt thương hàn, một loại nhiễm trùng nguy hiểm ảnh hưởng đến hơn 21 triệu người trên thế giới mỗi năm, trong đó có 223.000 người tử vong.

Tháng 11-2016, một chủng ST đã xuất hiện tại Pakistan, kháng 5 loại thuốc kháng sinh, chỉ còn kháng sinh dạng uống (azithromycin) là còn tác dụng. Đáng ngại hơn, chủng ST thay đổi từ kháng đa thuốc (kháng ít nhất ba loại kháng sinh) sang kháng thuốc rộng rãi (kháng với tất cả trừ 2 loại) thông qua cơ chế chiếm đoạt một mảnh ADN, được gọi là plasmid, có chứa tất cả các gen kháng mới cần thiết. Nếu tiếp tục tiến hóa, dòng khuẩn này sẽ trở nên nguy hiểm, có thể kháng thuốc toàn bộ kháng sinh.

Mycobacterium tuberculosis

Mycobacterium tuberculosis (MT) là vi khuẩn lao gây ra hơn 1,7 triệu ca tử vong mỗi năm. Một trong những lý do khiến MT trở thành “vi khuẩn khắc tinh” là do chúng ẩn nấp bên trong các tế bào của cơ thể. Điều này đồng nghĩa, để điều trị nhiễm lao, người ta phải dùng tới 4 loại kháng sinh khác nhau liên tục trong vòng 6 tháng liền. Ước tính, có tới 13% tổng số ca bệnh lao mới là kháng đa thuốc. Nhiễm kháng đa thuốc đòi hỏi phải điều trị lâu hơn (thường từ 18 - 24 tháng) và phải sử dụng kháng sinh đắt tiền, có hại cho thận và các cơ quan khác.

Klebsiella pneumoniae toàn kháng

Klebsiella pneumoniae (KP) là một loại vi khuẩn phổ biến được tìm thấy trong da, ruột và đất; thủ phạm gây ra một loạt nhiễm trùng nguy hiểm, nhất là nhóm người có hệ miễn dịch bị tổn thương, suy yếu. Do là vi khuẩn đặc biệt phổ biến ở các bệnh viện nên đây là một trong những mối đe dọa rất lớn đối với ngành y và lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Năm 2016, một chủng Klebsiella pneumoniae đã được xác định tại Mỹ có khả năng kháng tất cả 26 loại kháng sinh thông thường đang được sử dụng (chuyên môn gọi là toàn kháng (Pandrug Resistant hay PDR). Bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn dễ bị tử vong do thiếu phương pháp điều trị thay thế.

Pseudomonas aeruginosa toàn kháng

Giống như Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa (PA) là một loại vi khuẩn gây nhiễm trùng ở những người có hệ miễn dịch bị tổn thương, nó đặc biệt phổ biến ở các bệnh viện. Trong vòng 5 năm trở lại đây, 29 trường hợp nhiễm Pseudomonas aeruginosa kháng thuốc toàn bộ đã được báo cáo xuất hiện tại các bệnh viện của Anh. Nhiễm trùng Pseudomonas aeruginosa cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho người bị xơ nang.

Neisseria gonorrhoeae

Có khoảng 78 triệu trường hợp trên toàn cầu bị nhiễm vi khuẩn gram âm Neisseria gonorrhoeae (hay còn gọi là lậu cầu NG), gây ra bệnh lậu lan truyền qua đường tình dục. Mặc dù không gây tử vong, nhưng khuẩn NG lại tạo ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và vĩnh viễn, nhất là vô sinh nếu không được điều trị sớm và đúng cách.

Khoảng một phần ba tất các ca nhiễm khuẩn NG đều kháng với ít nhất một loại kháng sinh. Đáng ngại hơn, người ta vừa phát hiện một loại “siêu khuẩn gonorrhoeae” "thỏa hiệp" với tất cả trừ một loại kháng sinh duy nhất.

Khắc Duy (Dịch từ Conversation - 9/2018)