TP. Buôn Ma Thuột: "Khát nước" trầm trọng

Mặc dù mới bước vào mùa khô, nhưng hơn một tháng nay người dân TP. Buôn Ma Thuột lâm vào cảnh thiếu nước trầm trọng, làm đảo lộn mọi sinh hoạt thường ngày. Tuy đã có nhiều cố gắng trong việc cung cấp nước phục vụ người dân, nhưng Công ty TNHH MTV Cấp nước và Đầu tư xây dựng Dak Lak vẫn "lực bất tòng tâm".

Lao đao vì... cúp nước
Những ngày này, nước sinh hoạt đã trở thành chủ đề "nóng" trong hầu hết các câu chuyện của người dân TP. Buôn Ma Thuột. Với tình trạng cúp nước luân phiên, có khi liên tục từ 3- 4 ngày đã đẩy hàng nghìn hộ dân rơi vào cảnh dở khóc, dở cười. Mọi sinh hoạt từ ăn uống, tắm giặt đến việc sản xuất, kinh doanh đều phải tiết kiệm từng tí một. Thậm chí, nhiều người đành chọn giải pháp ăn cơm quán, đi tắm, giặt nhờ những gia đình có nước giếng. Chị Lê Thị Hằng (phường Tân An) chia sẻ: "Gia đình tôi có 6 người, mặc dù đã có bồn chứa (1.000 lít) nhưng do cúp nước liên tục trong mấy ngày liền nên mọi sinh hoạt đều đảo lộn. Các nhu cầu về tắm giặt, ăn uống đều dè xẻn để ưu tiên cho vấn đề vệ sinh. Nếu tình trạng này cứ kéo dài, thì thật là gay”. Tương tự gia đình anh Trần Ngọc Dũng (phường Tự An) mấy hôm nay cũng phải đi tắm, giặt nhờ nhà bà ngoại. “Bình quân mỗi ngày gia đình tôi sử dụng hơn 1 khối nước để sinh hoạt và kinh doanh dịch vụ ăn uống. Những ngày cúp nước đã đành, còn những ngày có thì lại chảy rất yếu, không lên được bồn nên gia đình phải cử hẳn một người ở nhà canh hứng nước để ưu tiên phục vụ việc kinh doanh, còn nhu cầu tắm, giặt đành cắt giảm", anh Dũng thở dài ngao ngán.

Những gia đình có bồn chứa đã vậy, những hộ không có còn “hoàn cảnh” hơn: từ những chiếc thùng, xô, chậu đến xoong, nồi... đều được tận dụng để hứng nước. Bà Nguyễn Thị Tưởng (phường Tân Thành) bộc bạch, gia đình chị đông người lại ở trọ nên không có bồn chứa, để đủ nước dùng cho cả nhà vào ngày cúp nước, mọi người phải luân phiên thức đêm "chực" hứng. Không chỉ gia đình bà Tưởng, mà các hộ ở trọ cũng phải cắt giảm nhiều khâu trong sinh hoạt hằng ngày để tiết kiệm nước. Các bà nội trợ của mỗi gia đình cũng tính toán chuyển từ rau xanh sang mua các loại củ, quả dễ rửa, ít tốn nước.

Việc thiếu nước sinh hoạt đối với người dân đã khốn đốn, nhưng với các cơ sở sản xuất, kinh doanh đặc biệt là dịch vụ ăn uống, giải khát lại càng nan giải. Để duy trì việc buôn bán, chị Nguyễn Thị Ti, chủ một quán ăn trên đường Lê Duẩn đành thuê người vét lại cái giếng đã bị bỏ hoang từ lâu và đầu tư một khoản tiền khá lớn để sắm máy bơm, đường ống. "Biết nguồn nước giếng không bảo đảm tiêu chuẩn vệ sinh, nên tôi chỉ dùng vào việc vệ sinh, lau dọn. Còn việc nấu ăn, uống vẫn phải tích trữ nước máy để sử dụng", chị Ti bày tỏ.

Tận dụng chậu, xô để chứa nước

Loay hoay tìm cách "gỡ"
Ông Trần Văn Thiện, Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Cấp nước và Đầu tư xây dựng Dak Lak khẳng định: "Đây là lần đầu tiên TP. Buôn Ma Thuột rơi vào tình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng như hiện nay. Sản lượng nước của Công ty hiện chỉ còn tối đa 36.500m³/ngày đêm, giảm gần 12.500m³/ngày đêm so với bình thường. So với nhu cầu sử dụng nước của 55.000 hộ dân thành phố, lượng nước cấp ra thiếu hơn 18.000m³/ngày đêm. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi ngày có khoảng 32% số hộ dân trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột không được cấp nước sinh hoạt".

Nhiều hộ dân đã quay trở lại sử dụng nước giếng khoan

Qua tìm hiểu được biết, trong năm 2012 lượng mưa ít, mùa mưa kết thúc sớm, tình trạng khô hạn kéo dài nhiều tháng liên tiếp khiến mực nước ngầm cạn kiệt, nhiều giếng khoan không còn khả năng khai thác. Bên cạnh đó, tình trạng tưới cà phê tràn lan bằng giếng khoan và tập trung vào cùng thời điểm cũng khiến nguồn nước ngầm suy giảm nhanh. Hiện nay, Công ty có 7 trạm bơm nhưng nguồn nước của các trạm này đang sụt giảm đáng kể như: Trạm bơm Kô ETam là trạm chủ lực cấp nước cho toàn TP. Buôn Ma Thuột với công suất 12.000m³/ngày đêm nhưng hiện chỉ còn 3.200m³/ngày đêm; Trạm bơm Đạt Lý + Tân An có công suất 10.000m³/ngày đêm nhưng cũng chỉ còn 4.500m³/ngày đêm. Các trạm bơm còn lại công suất đều sụt giảm từ 10-30% so với thiết kế. Dự báo tình trạng khan hiếm nước còn tiếp tục kéo dài đến hết tháng 5-2013 và công suất của các trạm bơm có thể sẽ giảm trong thời gian tới. Theo ông Thiện, trước mắt, Công ty sẽ khắc phục bằng cách xử lý nước mặt từ hồ Ea Chu Káp (xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột) để bổ sung khoảng 5.000 m3/ngày đêm cho người dân thành phố, dự kiến đến cuối năm 2013 công trình mới hoàn thành và đưa vào sử dụng. Về lâu dài, Công ty đã hoàn chỉnh hồ sơ Dự án “Hệ thống cấp nước TP. Buôn Ma Thuột” và đã được UBND tỉnh, các bộ, ngành Trung ương phê duyệt với tổng kinh phí thực hiện 35 triệu USD từ nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB). Nếu Dự án trên được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong năm 2013, thì đến cuối năm 2015, công trình sẽ hoàn thành. Nhà máy này được đặt tại địa phận xã Quỳnh Ngọc (huyện Krông Ana), xử lý nguồn nước từ sông Sêrêpôk, cung cấp bổ sung 35.000m³/ngày đêm cho địa bàn TP. Buôn Ma Thuột. Đến khi đó, Công ty sẽ chủ động được nguồn nước, đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt cho người dân.

Bên cạnh nỗ lực của ngành chức năng, để "sống chung" với khô hạn, người dân cần sử dụng nước tiết kiệm, hợp lý. Những gia đình có giếng đào nên tận dụng nguồn nước giếng cho việc tắm, giặt, tưới cây… Đồng thời, hạn chế tối đa việc sử dụng máy giặt.

Xuân –Thúy