Xu thế thời tiết và công tác phòng chống thiên tai trong tháng 10 ở Tây Nguyên

Mưa lũ vừa qua đã gây ngập nặng ở huyện Ea H'leo, Dak Lak. Ảnh: V.C

Năm nay, tổng lượng mưa tính đến hết tháng 9 trên hầu hết các vùng của Tây Nguyên đã đạt khá, phổ biến từ trên 70 đến xấp xỉ 100% tổng lượng mưa trung bình nhiều năm. Thông thường, vào những năm mà tình hình thời tiết thủy văn diễn ra tương đối phù hợp với quy luật diễn biến chung, không có sự đột biến thì lượng mưa trong ba tháng cuối năm chiếm từ 15 - 30% tổng lượng mưa năm (riêng các vùng phía Đông từ 40 - 65%), tập trung chủ yếu trong tháng 10.

Xu thế diễn biến thời tiết thủy văn cho thấy nhiều khả năng tháng 10 năm nay, thời tiết Tây Nguyên chịu tác động mạnh của bão nên có mưa nhiều và có thể xuất hiện những đợt mưa lũ lớn. Cụ thể, thời kỳ đầu tháng, thời tiết của khu vực sẽ chịu tác động mạnh mẽ của dải hội tụ nhiệt đới có trục qua Trung bộ, và gió mùa Tây Nam hoạt động trung bình đến mạnh nên ngay từ những ngày đầu tháng có thể có mưa, có ngày, có nơi có mưa vừa, mưa to. Trên các sông, suối khả năng xuất hiện một đợt lũ với mực nước đỉnh lũ đạt mức báo động cấp 2 (mức bắt đầu gây nguy hiểm). Ngoài ra, mưa tập trung với lượng lớn cũng sẽ làm nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất và các thiên tai khác ảnh hưởng đến sự an toàn trong đời sống sản xuất và sinh hoạt của nhân dân các địa phương. Thời kỳ giữa và cuối tháng, thời tiết tiếp tục có nhiều biến động với nguy cơ chịu tác động mạnh mẽ của các nhiễu động thời tiết như bão, áp thấp nhiệt đới kết hợp với không khí lạnh tăng cường gây ra các đợt mưa, lũ trên diện rộng.

Để nâng cao hiệu quả phòng chống và giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra trong tháng 10-2013, cần theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết thủy văn; chủ động các biện pháp đối phó khi có các tin cảnh báo, dự báo về sự xuất hiện của các nhiễu động thời tiết nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới, dải hội tụ nhiệt đới hoặc không khí lạnh tăng cường có ảnh hưởng mưa đến khu vực Tây Nguyên. Đặc biệt lưu ý các cơn bão, áp thấp nhiệt đới đổ bộ vào vùng bờ biển từ Trung Trung bộ đến Nam Trung bộ  hoặc các nhiễu động do tác động kết hợp của các yếu tố trên, là các loại hình thời tiết thường gây mưa sinh lũ lớn trên các sông suối.

Một điểm cần lưu ý khác là tháng 10 nằm trong thời kỳ chuyển mùa ở Tây Nguyên. Sự thay đổi liên tục của thời tiết là nguyên nhân làm xuất hiện nhiều các loại dịch bệnh như cảm cúm, sốt phát ban, bệnh tay-chân-miệng ở người; dịch lở mồm long móng; dịch tai xanh ở gia súc; dịch cúm gia cầm; bệnh dại ở vật nuôi (chó, mèo) và sâu, bệnh trên các loại cây trồng. Do vậy, các gia đình nên thường xuyên vệ sinh nhà cửa, đồ dùng của gia đình và cá nhân, không ăn thức ăn sống; không uống nước chưa đun sôi để tránh các dịch bệnh về mùa mưa. Làm vệ sinh chuồng trại nuôi gia súc, gia cầm; không thả rông gia súc, gia cầm khi có mưa liên tục để tránh phát sinh và lây lan dịch bệnh do thời tiết ẩm ướt gây ra. Tích cực làm cỏ, chăm bón cho cây trồng; thường xuyên thăm và phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bệnh để thực hiện các biện pháp diệt trừ.

 KS. Nguyễn Văn Huy

(Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh Kon Tum)