Đến với di tích thác H'Ngô

Già làng Y Khiên Bkrông nay đã tròn 100 tuổi; trong ký ức của ông, từ thời cha sinh mẹ đẻ cuộc sống của bao thế hệ, dòng tộc đều gắn bó với ngọn thác Yang Long. Theo quan niệm của những người dân tộc M’nông như ông thì ngọn thác có ý nghĩa là nơi hội tụ của đất trời bởi “yang” có nghĩa là “trời”, còn “long” là “đất”. Ngọn thác bắt nguồn từ trên đỉnh Chư Yang Sin chảy xuống tận buôn H’Ngô A nên người dân nơi đây còn gọi thác H’Ngô với cái tên thân thuộc là thác đầu nguồn.

Đời sống của người dân buôn H’Ngô A gắn bó với dòng suối H’Ngô.

Ông Y Vân Niê, một người có uy tín ở buôn H’Ngô A kể rằng, khi còn nhỏ ông thường được nghe ông bà, cha mẹ kể nhiều truyền thuyết ly kỳ về Drai Yang Long nhưng lưu giữ đến tận ngày nay vẫn là câu chuyện về ngọn thác biết báo tin. Người dân ở buôn H’Ngô A thường truyền tai nhau rằng khi trong buôn làng có người đau ốm nặng hay có người sắp chết là ngọn thác đổ xuống mạnh hơn, tiếng nước chảy vang xa vào tận buôn. Người dân trong buôn muốn làm việc gì dù lớn hay nhỏ đều mang lễ vật vào thác để cúng thần linh với mong ước mọi việc được suôn sẻ.

Thác H’Ngô tạo thành dòng suối len lỏi qua những cánh rừng rồi chảy đến tận nương, rẫy xanh mướt kéo dài đến tận bến nước của buôn H’Ngô A. Theo ông Y Khiên, Y Vân và người dân trong buôn thì dòng suối trong vắt này cung cấp nguồn nước cho người dân trong buôn sinh hoạt và phục vụ sản xuất, dù có hạn hán đến đâu thì dòng suối cũng chưa từng cạn nước. Phía đầu nguồn thác H’Ngô được bao bọc bởi rừng tự nhiên nên phong cảnh rất hoang sơ, hùng vĩ. Hai bên bờ là những cây cổ thụ xanh tươi vươn mình ra lòng suối chứa những tảng đá lớn và nhẵn nhụi.

Các thế hệ buôn H’Ngô A nghe kể về truyền thuyết dòng thác.

Ông Y Phing Niê, cán bộ văn hóa xã Hòa Phong cho biết, thác H’Ngô được xem là một trong những điểm du lịch hấp dẫn trên địa bàn. Trong kháng chiến, khu vực thác H’Ngô là nơi người dân nuôi giấu bộ đội và cũng là nơi cung cấp nguồn nước để nuôi quân, nuôi dân. Không những ghi dấu nhiều sự kiện trong lịch sử mà nơi đây còn in đậm nét đẹp văn hóa của người M’nông. Thật thú vị nếu được một lần đặt chân đến thác H’Ngô, được xuôi theo dòng suối tản bộ ngắm cảnh và được nghe người dân buôn H’Ngô A kể về những truyền thuyết gắn liền với thác...

Khả Lê