Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV: Tăng cường nắm bắt tình hình đến từng địa phương, địa bàn trọng điểm để kịp thời tháo gỡ khó khăn

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 5, ngày 31/5 dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.

Thảo luận ở hội trường, đại biểu bày tỏ vui mừng, phấn khởi trước những kết quả đạt được ở lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng của đất nước trong năm 2022 và những tháng đầu năm 2023. Đặc biệt, trong bối nhiều nước trong khu vực và thế giới phải đối diện với rất nhiều khó khăn, thách thức và nguy cơ rơi vào suy thoái kinh tế. 

Dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có những quyết sách đúng đắn, kịp thời giúp kinh tế nước ta phục hồi nhanh sau đại dịch COVID-19 và đạt được những kết quả khá toàn diện, tích cực trên nhiều lĩnh vực: kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, an sinh xã hội được quan tâm, quốc phòng, an ninh được tăng cường, chỉ số giá tiêu dùng CPI và các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo.

Phiên làm việc ngày 31/5. Ảnh: quochoi.vn

Tuy nhiên, đại biểu cũng cho rằng cần phải thẳng thắn nhìn nhận tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023, đó là tăng trưởng kinh tế quý I ước đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn kịch bản tại Nghị quyết số 01/NQ-CP (5,6%). Nhiều tỉnh, thành phố lớn đang tăng trưởng ở mức âm. Số doanh nghiệp giải thể và phá sản tăng cao. Rủi ro dịch bệnh, tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại một số bệnh viện lớn; tình trạng cắt giảm lao động của doanh nghiệp trong một số ngành, lĩnh vực; thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp…

Bày tỏ đồng tình với 11 nhóm giải pháp mà Chính phủ đã chỉ ra, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương quan tâm một số giải pháp như: cần sớm rà soát toàn diện các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đang được triển khai, xem chính sách nào hiệu quả, chính sách nào chưa thực sự hiệu quả để tạm dừng hoặc có biện pháp thay đổi kịp thời để bổ sung nguồn lực cho nền kinh tế. 

Đại biểu cho rằng, biện pháp nhanh nhất, hiệu quả nhất và doanh nghiệp dễ hấp thụ nhất trong lúc này chính là dùng công cụ tài khóa để hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp như giảm lãi suất ngân hàng, giảm tiền thuê đất, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; giảm, giãn, miễn lãi chậm nộp bảo hiểm xã hội...

Đại biểu cũng đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần có cơ chế, chính sách riêng, cụ thể về đầu tư công; quyết tâm, sát sao hơn nữa để gỡ các vướng mắc nhất là các vướng mắc về thể chế, văn bản hướng dẫn cho các địa phương; đẩy mạnh phân cấp, giao quyền về cho địa phương chủ động thực hiện và tự chịu trách nhiệm như là việc phân cấp chuyển mục đích sử dụng đất lúa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng.

Toàn cảnh phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Các bộ, ngành và địa phương cần tập trung triển khai quyết liệt các giải pháp, tăng cường kỷ luật kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công và cần bám sát, đánh giá đúng tình hình, chú trọng nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị dự án; chuẩn bị tốt mặt bằng sạch cho thi công…

Tham gia đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách, phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk Lê Thị Thanh Xuân nhận định, nước ta còn đang đối mặt với khó khăn nội tại của nền kinh tế như: công tác dự báo gặp khó khăn, các bộ, ngành phối hợp chưa chặt chẽ, đặc biệt các vấn đề liên ngành như: đất đai, xây dựng, môi trường, du lịch… chưa đáp ứng yêu cầu, chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có.

Một bộ phận cán bộ, công chức ở Trung ương và địa phương còn né tránh, đùn đẩy công việc, sợ sai, thiếu trách nhiệm, gây ách tắc, chậm trễ trong giải quyết công việc; chậm phản ứng chính sách đối với các biến động của nền kinh tế; tinh thần trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức ở một số bộ, ngành, địa phương chưa cao.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách, phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk Lê Thị Thanh Xuân phát biểu tại phiên thảo luận. Ảnh: quochoi.vn

Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân đề nghị Chính phủ cần tăng cường nắm bắt tình hình đến từng địa phương, từng địa bàn trọng điểm để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; thực hiện tốt công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương; tiếp tục rà soát, tháo gỡ các hạn chế, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật theo thẩm quyền; thực hiện sắp xếp, cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả hoạt của doanh nghiệp nhà nước, nhất là hiệu quả hoạt động của các công ty nông - lâm nghiệp trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên.

Bên cạnh đó, quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông mang tính kết nối vùng cho địa bàn Tây Nguyên như tuyến cao tốc nối Tây Nguyên với với các tỉnh Miền Trung, Đông Nam Bộ, trước mắt là đoạn tuyến Đắk Nông - Chơn Thành - Bình Phước; tăng mức hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng đường giao thông trong chương trình xây dựng nông thôn mới, xây dựng đường giao thông nông thôn đối với các tỉnh có diện tích rộng, điều kiện giao thông còn khó khăn, không có khả năng cân đối bằng ngân sách địa phương và khó huy động xã hội hóa.

Đồng thời bảo đảm tiến độ đầu tư, xây dựng các công trình nguồn điện, lưới điện trọng điểm; tập trung tháo gỡ khó khăn để đưa các dự án nguồn điện lớn có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm cung cấp điện đi vào vận hành; chú trọng phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, bảo đảm gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa, xã hội; đẩy nhanh tốc độ phục hồi ngành du lịch, khôi phục thị trường khách quốc tế, đa dạng các sản phẩm dịch vụ du lịch...

Trên cơ sở những khó khăn, vướng mắc của tỉnh Đắk Lắk và các các tỉnh Tây Nguyên, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân cũng đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương quan tâm, tập trung giải quyết vướng mắc liên quan đến các công ty nông - lâm nghiệp; xem xét có kế hoạch cân đối bố trí đủ vốn đầu tư, hỗ trợ kịp thời cho các dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân di cư tự do đã được phê duyệt; rà soát các quy định pháp luật về đất đai, lâm nghiệp, đặc biệt là quy định về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất quy hoạch là đất rừng nhưng thực tế không còn rừng trong vùng quy hoạch bố trí dân di cư tự do nhằm tạo thêm quỹ đất, sắp xếp ổn định đất ở, đất sản xuất, đủ điều kiện về chỗ ở hợp pháp để người dân được đăng kí thường trú, ổn định cuộc sống.

Đẩy nhanh việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đảm bảo sự tích hợp, liên thông giữa các ngành để tạo điều kiện cho các địa phương, người dân và doanh nghiệp thuận lợi trong quá trình thực hiện các giao dịch, các thủ tục trên môi trường số.

Đối với lĩnh vực nông nghiệp, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân đề nghị Chính phủ tập trung chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ ngành quan tâm rà soát, kịp thời tháo gỡ, hướng dẫn các địa phương thực hiện chính sách pháp luật về nông nghiệp liên quan đến công tác quản lý giống cây trồng, về đơn giá bồi thường cây trồng khi nhà nước thu hồi đất, việc quản lí và cấp mã số vùng trồng; về chính sách nhà nước đặt hàng quản lí, bảo vệ rừng theo Nghị quyết 30 của Bộ Chính trị; về nhiệm vụ kiểm kê và điều tra rừng theo quy định của Luật lâm nghiệp; sự mâu thuẫn, thiếu thống nhất giữa luật lâm nghiệp và luật đất đai.

Đại biểu cũng đề nghị tăng mức hỗ trợ kinh phí bảo vệ rừng sản xuất là rừng tự nhiên từ ngân sách Trung ương với mức tối thiểu 1,3 triệu đồng/ha/năm để đảm bảo nâng cao hiệu quả quản lí, bảo vệ rừng của các công ty TNHH MTV, HTV lâm nghiệp và các đơn vị quản lí, bảo vệ rừng tự nhiên khác. Cần có sự quan tâm và giải pháp phù hợp đối với việc bảo tồn và phát triển đàn voi nhà đang có nguy cơ bị biến mất khỏi bản đồ du lịch văn hóa của Tây Nguyên…

Tại phiên làm việc, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà; Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan và Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cũng đã giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu liên quan đến lĩnh vực quản lý…

Lan Anh (tổng hợp)